Διευκολύνσεις και ειδικές άδειες εργαζομένων Χαρά Ευθ. Παπαδόγιαννη Απόφοιτος τμήματος Οικονομικών Επιστημών Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΑΣΟΕΕ) Σε ορισμένες κατηγορίες μισθωτών χορηγούνται και από παλαιότερες διατάξεις, αλλά και από τον πρόσφατο νόμο 4808/21 (ΕΑΕΔ 2021 σελ.620) αυξημένες ημέρες αδείας και άλλες διευκολύνσεις, οι οποίες είναι πέραν αυτών της κανονικής αδείας, γιατί αυτό επιτάσσει είτε η ιδιαιτερότητα της απασχόλησης, είτε γιατί αυτό προβλέπεται από ειδικές διατάξεις νόμων, σσε, δα κλπ. Επειδή οι διατάξεις αυτές είναι διάσπαρτες, κρίνεται σκόπιμο όπως, προς διευκόλυνση, παρατεθούν αναλυτικά. Αυτές είναι: Άδεια φροντίδας παιδιού (θηλασμού) Ν.1302/82 - ΕΓΣΣΕ 9.6.93 - ΕΓΣΣΕ 15.4.02 - Ν.4808/21 άρθρ. 37 Οι εργαζόμενοι γονείς, ανεξάρτητα από το είδος δραστηριότητας του άλλου γονέα, ακόμη και αν ο άλλος γονέας δεν εργάζεται δικαιούνται εναλλακτικώς μεταξύ τους την άδεια φροντίδας τέκνου ως εξής: 1 ώρα επί 30 μήνες ή εναλλακτικά 2 ώρες επί 12 μήνες και 1 ώρα επί 6 μήνες ή Ισόχρονη συνεχόμενη άδεια (σωρευτική) χορηγούμενη εφάπαξ ή τμηματικώς, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία ο/η εργαζόμενος/η δικαιούται μειωμένου ωραρίου για τη φροντίδα του παιδιού. Πλήρεις ημέρες αδείας, οι οποίες κατανέμονται σε εβδομαδιαία βάση, αντίστοιχου συνολικού αριθμού ωρών, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία ο/η εργαζόμενος/η δικαιούται μειωμένου ωραρίου για τη φροντίδα του παιδιού ή Με όποιον άλλο τρόπο συμφωνούν τα μέρη. Και οι άγαμοι γονείς. Και οι θετοί ή ανάδοχοι γονείς, από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και μέχρι 8 ετών Και ο πατέρας όταν υπάρχει δικαίωμα της μητέρας αλλά εκείνη δεν κάνει χρήση αυτού. Δικαίωμα εναλλακτικής χρήσης του μειωμένου ωραρίου ως ισόχρονης αδείας με αποδοχές για την φροντίδα του παιδιού, με συμφωνία εργοδότη (ΕΓΣΣΕ 2004) Έναρξη δικαιώματος μειωμένου ωραρίου από τη λήξη της αδείας λοχείας (ΕΓΣΣΕ 2004) Σε περίπτωση διαζυγίου, διάστασης ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, την άδεια φροντίδας λαμβάνει ο εργαζόμενος γονέας που έχει την επιμέλεια του παιδιού. Σε περίπτωση μερικής απασχόλησης η άδεια φροντίδας χορηγείται κατ΄αναλογία του ημερήσιου χρόνου εργασίας. Η άδεια φροντίδας χορηγείται με αποδοχές και θεωρείται ως χρόνος εργασίας. Άδεια μητρότητος ΕΓΣΣΕ 1993 άρθ. 7 και 2000 άρθ. 7 - Ν.2874/2000 - Ν.4808/21 άρθ. 34-36 - Εβδομάδες (8 προ και 9 μετά) - N.3655/08 Eιδική άδεια μητρότητας 6 μηνών μετά τη λήξη της αδείας λοχείας. - Η ειδική αυτή άδεια επεκτάθηκε στις α) εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο β) στις απασχολούμενες στο Δημόσιο τομέα γ) στις απασχολούμενες με σύμβαση έμμεσης εντολής. - Οι εισφορές του κλάδου κύριας σύνταξη των γυναικών - μητέρων μειώνονται κατά 50% κατά το 12μηνο απασχόλησης που ακολουθεί το μήνα του τοκετού. - Η τεκμαιρόμενη μητέρα του άρθρ. 1464 ΑΚ, που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, καθώς και η εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των 8 ετών δικαιούται το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας, καθώς και τις πάσης φύσεως αποδοχές και επιδόματα που συνδέονται με αυτήν, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις. Άδεια για υποβολή σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής Εργαζόμενες οι οποίες υποβάλλονται σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δικαιούνται άδεια επτά (7) εργάσιμων ημερών, με αποδοχές, ύστερα από βεβαίωση του θεράποντος ιατρού ή της μονάδας. Άδεια πατρότητας Ν.4808/21 άρθρ. 27 14 ημέρες στον πατέρα, με αποδοχές. Εντός 30 ημερών από τη γέννηση και χωρίς προϋποθέσεις. Η άδεια χορηγείται υποχρεωτικά από τον εργοδότη και δεν εξαρτάται από προηγούμενη απασχόληση ή προϋπηρεσία ή από τη συζυγική ή οικογενειακή κατάσταση του εργαζομένου. Χορηγείται και σε υιοθεσία ή αναδοχή τέκνου, του τέκνου έως 8 ετών. Άδεια γάμου ΕΓΣΣΕ 1993 και 2000 άρθ. 10 - Ν.4808/21 άρθ. 39 6 ημέρες σε όσους εργάζονται 6ήμερο 5 ημέρες σε όσους εργάζονται 5θήμερο. Άδεια λόγω θανάτου συγγενών ΕΓΣΣΕ 2002 άρθ. 9 Άδεια 2 ημερών, με αποδοχές, εν περιπτώσει θανάτου συζύγου, τέκνων και αδελφών. Γονική άδεια ανατροφής Ν.1483/84 - ΠΔ 193/88 (για Δημόσιο - ΟΤΑ) και Ν.4075/12 και Ν.4808/21 άρθρ. 28 παρ. 6. Τουλάχιστον 4 μήνες και μέχρι ηλικία 8 ετών το παιδί. Δικαιούχοι όλοι οι εργαζόμενοι Ιδιωτικού και Δημόσιου τομέα. Και για υιοθετημένα παιδιά. Υπηρεσία 1 έτος Χωρίς αποδοχές. Θεσμοθετείται η καταβολή επιδόματος από ΟΑΕΔ ποσού ίσου με το ελάχιστο νομοθετημένο μισθό, για δύο μήνες. Γονείς διδύμων κλπ δικαιούνται να λάβουν τη γονική άδεια για κάθε παιδί ξεχωριστά, διακεκομμένα ή και συνεχόμενα. Δικαιούνται να λάβουν το επίδομα της γονικής άδειας από τον ΟΑΕΔ για δύο μήνες επιπλέον. Ακόμη γονείς μόνοι, λόγω θανάτου του άλλου γονέα ή λόγω ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης του τέκνου από τον άλλο γονέα, δικαιούνται τη γονική άδεια και το επίδομα εις διπλούν (δηλαδή δικαιούνται να λάβουν συνολική γονική άδεια διαρκείας οκτώ (8) μηνών) διακεκομμένα ή συνεχόμενα, εκ των οποίων επιδοτούνται οι τέσσερις μήνες από τον ΟΑΕΔ. Για τους δύο πρώτους μήνες που ο εργαζόμενος λαμβάνει επίδομα από τον ΟΑΕΔ ασφαλίζεται επίσης από αυτόν στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας του οικείου ασφαλιστικού φορέα καθώς και στους φορείς επικουρικής ασφάλισης. Για τον μη επιδοτούμενο από τον ΟΑΕΔ χρόνο γονικής αδείας (2 μήνες) ο γονέας μπορεί να μπορεί να αποκτήσει πλήρη ασφαλιστική κάλυψη με τη διαδικασία της αναγνώρισης. Ο χρόνος απουσίας λόγω γονικής άδειας λογίζεται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας. Άδεια φροντιστή Ν.4808/21 άρθρ. 29 Πρόκειται για νέα άδεια και χορηγείται ώστε οι εργαζόμενοι να παρέχουν προσωπική φροντίδα ή υποστήριξη σε συγγενή ή πρόσωπο που κατοικεί στο ίδιο νοικοκυριό με τον εργαζόμενο και που έχει ανάγκη σημαντικής φροντίδας ή υποστήριξης για σοβαρό ιατρικό λόγο. Την δικαιούται κάθε εργαζόμενος που έχει συμπληρώσει έξι (6) μήνες συνεχόμενης ή διακεκομμένης εργασίας και είναι διάρκειας 5 μηνών για κάθε έτος. Χωρίς αποδοχές. Άδεια απουσίας για παρακολούθηση σχολικής πορείας παιδιών Ν.1483/94 - ΕΓΣΣΕ 2008 - Ν.4808/21 άρθ. 38 Γονέας με παιδιά μέχρι 18 ετών που είναι μαθητές στοιχ. μέσης εκπαίδευσης άδεια 4 ημερών. Και οι γονείς τέκνου με ειδικές ανάγκες, ανεξαρτήτως της ηλικίας του τέκνου 4 ημέρες και για τους δύο γονείς για κάθε ένα παιδί - μαθητή. Και ανάδοχοι γονείς. Με αποδοχές (δεν αναφέρεται το αντίθετο) Άδεια απουσίας για ασθένεια παιδιών και εξαρτωμένων μελών Ν.1483/84 - ΕΓΣΣΕ 2008 - Ν.4808/21 άρθρ. 42 Επιχειρήσεις 50 ατόμων και άνω Κάθε γονέας έχει ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα να λάβει άδεια, χωρίς αποδοχές, σε περίπτωση ασθένειας του παιδιού ή άλλου εξαρτημένου μέλους της οικογένειάς τους (ο/η σύζυγος, γονείς, αδέλφια). Η διάρκειά της φθάνει τις έξι (6) ημέρες κάθε έτος, εφόσον προστατεύουν ένα παιδί, τις οκτώ (8) ημέρες για δύο παιδιά και τις δεκατέσσερις (14) ημέρες για περισσότερα από δύο παιδιά. Μειωμένο ωράριο προστατών Ν.1483/84 - Ν.4808/21 άρθρ. 41 Επιχειρήσεις 50 ατόμων και άνω Γονείς που έχουν παιδιά με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία, η οποία πιστοποιείται με ιατρική γνωμάτευση του ασφαλιστικού φορέα, έχουν το αυτοτελές δικαίωμα για κάθε παιδί να ζητήσουν τη μείωση του ωραρίου εργασίας τους κατά μία (1) ώρα την ημέρα, με ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους. Άδεια για μονογονεϊκές οικογένειες ΕΓΣΣΕ 2002-2003 άρθρ. 7 - Ν.4808/21 άρθ. 45 Στον εργαζόμενο γονέα που έχει χηρέψει και στον άγαμο γονέα που έχει την αποκλειστική επιμέλεια παιδιού, χορηγείται άδεια έξι (6) εργάσιμων ημερών ετησίως με αποδοχές επί πλέον αυτής που δικαιούται από άλλες διατάξεις. Γονέας με τρία (3) παιδιά ή περισσότερα δικαιούται άδειας οκτώ (8) εργάσιμων ημερών ετησίως. Απουσία για λόγους ανωτέρας βίας Ν.4808/21 άρθ. 30 Θεσμοθετείται δικαίωμα απουσίας του εργαζομένου γονέα ή φροντιστή, έως δύο (2) φορές ετησίως και έως μία εργάσιμη ημέρα κάθε φορά, με αποδοχές, για λόγους ανωτέρας βίας που συνδέονται με επείγοντα οικογενειακά ζητήματα σε περίπτωση ασθενείας ή ατυχήματος, που καθιστά απαραίτητη την άμεση παρουσία του εργαζομένου. Η ασθένεια ή το ατύχημα του παιδιού ή συγγενών, βεβαιώνεται με ιατρική γνωμάτευση νοσοκομείου ή θεράποντος ιατρού. Άδεια άνευ αποδοχών Ν.4808/21 άρθρ. 62 Εργαζόμενος πλήρους ή μερικής απασχόλησης δύναται, κατόπιν ατομικής έγγραφης συμφωνίας με τον εργοδότη, να λάβει άδεια άνευ αποδοχών, για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει το ένα (1) έτος, η οποία μπορεί να παραταθεί με νεότερη συμφωνία των μερών. Κατά τη διάρκεια της αδείας η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή και δεν οφείλονται ασφαλιστικές εισφορές. Η συμφωνία αναρτάται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ. Μετά τη λήξη της αδείας αναβιώνουν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μερών. Άδεια εκλογών Ν.2623/98 - ΠΔ 92/94 Προκειμένου να παράσχεται η δυνατότητα στους εργαζόμενους πολίτες όπως ασκήσουν το συνταγματικώς κατοχυρωμένο δικαίωμα του εκλέγειν, προβλέπεται η χορήγηση σχετικής άδειας. Έτσι σε περίπτωση διενεργείας εθνικών, δημοτικών εκλογών ή Ευρωεκλογών οι εργαζόμενοι τόσο στο Δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα δικαιούνται άδεια για την άσκηση αυτού του δικαιώματος, εκλογής των αντιπροσώπων του. Ο αριθμός των ημερών αδείας εξαρτάται από την απόσταση που απαιτείται να διανύσει από τον τόπο κατοικίας μέχρι τον τόπο που ασκεί το δικαίωμα. Η άδεια είναι από 1 έως 3 ημέρες, ανάλογα με την απόσταση. Άδεια ατόμων με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) Ν.2643/98 άρθ. 8 Τα άτομα που έχουν ποσοστό αναπηρίας 50% τουλάχιστον, τα οποία έχουν περιορισμένες δυνατότητες για επαγγελματική απασχόληση, εξαιτίας οποιασδήποτε χρόνιας σωματικής ή πνευματικής ή ψυχικής πάθησης ή βλάβης, δικαιούνται όπως η κανονική τους άδεια προσαυξηθεί κατά έξι (6) εργάσιμες ημέρες. Το ίδιο ισχύει και για τους αναπήρους μόνιμους υπαλλήλους του Δημοσίου, των ΟΤΑ και λοιπών ΝΠΔΔ. Την επαύξηση αυτή δικαιούνται όλα τα παραπάνω άτομα με ειδικές ανάγκες ή οι ανάπηροι ανεξάρτητα από τον τρόπο και το χρόνο της πρόσληψής τους. Συνδικαλιστικών στελεχών άδεια Ελληνικό Σύνταγμα άρθ. 23 - Ν.1264/82 - Ν.4808/21 άρθ. 90 Τα συνδικαλιστικά στελέχη, στα πλαίσια της συνδικαλιστικής ελευθερίας και δράσης, η οποία προστατεύεται τόσο από το Σύνταγμα, όσο και από ειδικούς νόμους, για τη διευκόλυνση της αυτόνομης λειτουργίας και ανεμπόδιστης άσκησης των δικαιωμάτων τους, μεταξύ των άλλων, δικαιούνται επί πλέον ημέρες αδείας, για την επιτυχή εκτέλεση των καθηκόντων τους. Η ειδική αυτή άδεια των συνδικαλιστικών στελεχών διαφοροποιείται, για κάθε συνδικαλιστικό στέλεχος, ανάλογα με τη σπουδαιότητα της συνδικαλιστικής οργάνωσης (Α βάθμια - Β βάθμια - Γ βάθμια) αφενός και αφετέρου ανάλογα με τη θέση που κατέχει το στέλεχος σ’ αυτή. Έτσι οι εργοδότες έχουν υποχρέωση να παρέχουν άδεια απουσίας. Το ποια μέλη των ΔΣ και πόσες ημέρες μπορούν να απουσιάσουν, για την άσκηση των καθηκόντων τους, ορίζεται από το άρθρο 90 του ν.4808/21 (ΕΑΕΔ 2021 σελ. 647) Ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας Ν.4808/21 άρθ. 31 Θεσμοθετείται δικαίωμα για κάθε εργαζόμενο γονέα παιδιών ηλικίας έως δώδεκα (12) ετών ή φροντιστή να ζητά ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, για λόγους φροντίδας, όπως ιδίως τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο εργασίας ή μερική απασχόληση. Προϋπόθεση του δικαιώματος αποτελεί ο εργαζόμενος γονέας να έχει συμπληρώσει έξι (6) μήνες συνεχόμενης ή διακεκομμένης εργασίας στον ίδιο εργοδότη. Ο εργοδότης εξετάζει και διεκπεραιώνει εντός ενός μηνός κάθε αίτηση, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της επιχείρησης και του εργαζομένου. Άδεια αναπήρων Ν.2643/98 άρθ. 8 παρ. 4 Η ετήσια άδεια προσαυξάνεται κατά 6 ημέρες για άτομα με ποσοστό αναπηρίας 50% τουλάχιστον. Επίσης άδεια λουτροθεραπείας 30 ημερών (κρίση από υγειον. επιτροπή) (ΑΝ 1324/49 - Ν.1487/50) Άδεια σπουδαστών Ν.1346/83 άρθ. 2 παρ. 1 - ΕΓΣΣΕ 96 Στους εργαζόμενους μαθητές ή σπουδαστές ή φοιτητές εκπαιδευτικών μονάδων οποιουδήποτε τύπου και οποιασδήποτε βαθμίδος του Δημοσίου ή εποπτευομένων μονάδων, που απέχουν από την εργασία τους για συμμετοχή σε εξετάσεις και δεν έχουν συμπληρώσει το 28 έτος της ηλικίας, χορηγείται πρόσθετη άδεια 30 εργάσιμων ημερών κατ΄ ανώτατο όριο το χρόνο και ανεξάρτητα από το χρόνο της προηγούμενης απασχόλησής τους. Η ως άνω άδεια χορηγείται και στους εργαζόμενους μαθητές, σπουδαστές, φοιτητές που έχουν υπερβεί το 28 έτος της ηλικίας τους, αλλά μόνο για την προβλεπόμενη διάρκεια των σπουδών, που κάθε φορά παρακολουθούν, προσαυξημένη κατά δύο (2) έτη ανεξάρτητα αν οι σπουδές διανύθηκαν συνεχώς ή διακεκομμένα. Οι αποδοχές αυτές της πρόσθετης άδειας θα καταβάλλονται από τον ΟΑΕΔ. Η άδεια χορηγείται σε συνεχείς ημέρες ή τμηματικά. Οι ανήλικοι εργαζόμενοι (Ν.1837/89) που είναι σπουδαστές ή μαθητές δικαιούνται για τη συμμετοχή τους στις εξετάσεις άδεια 2 ημερών για κάθε ημέρα εξετάσεων. Τμηματικά ή συνεχόμενα. Δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 14 ημερών συνολικά. Οι αποδοχές καταβάλλονται από τον ΟΑΕΔ. Για τους σπουδαστές ΤΕΙ χορηγείται ειδική άδεια βραχείας απουσίας 3ωρης διάρκειας (καθυστέρηση προσέλευσης ή πρόωρης αποχώρησης) μέχρι 10 φορές το χρόνο. Χορηγείται κατά τις ημέρες των εξετάσεων ή για τη συμμετοχή σε φροντιστηριακές ή εργαστηριακές ασκήσεις ή σε κάθε άλλη περίπτωση που είναι απαραίτητη η παρουσία του σπουδαστή στη σχολή του. Απαλλαγή από νυκτερινή βάρδια κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Αλλαγή βάρδιας όταν συμπίπτει με εξετάσεις. Άδεια εξετάσεων (σπουδαστική) 10 ημέρες ετησίως, χωρίς αποδοχές, και μέχρι 2 χρόνια σε φοιτητές που συμμετέχουν σε πρόγραμμα μεταπτυχιακού διπλώματος ή διδακτορικού. Έγκυος Ν.1483/84 Απαγόρευση απόλυσης και μέχρι 1 χρόνο μετά τη γέννα. Π.Δ. 176/97 Απαλλάσσεται από εργασία, χωρίς περικοπή αποδοχών, για να υποβληθεί σε εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου, εφόσον οι εξετάσεις αυτές πρέπει να γίνουν κατά το χρόνο εργασίας. Επιπλέον άδεια μέχρι 10 ημέρες μετά την 1.10.2004 Μετάγγιση αίματος ΕΓΣΣΕ 2002 Οι εργαζόμενοι με εξαρτημένη εργασία, που έχουν υπηρεσία μέχρι τεσσάρων (4) ετών στον ίδιο εργοδότη, οι οποίοι πάσχουν από νόσημα που απαιτεί μετάγγιση αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση και το οποίο έχει γνωστοποιηθεί στον εργοδότη, δικαιούνται έως είκοσι δύο (22) εργάσιμες ημέρες το χρόνο επί πλέον άδεια με αποδοχές. Απόφαση Υπ. Εθν. Άμυνας Φ.400/68364/Σ/1151/2005 Στους μόνιμους αξιωματικούς και ανθυπασπιστές, μόνιμους και εθελοντές υπαξιωματικούς και επαγγελματίες οπλίτες των ενόπλων δυνάμεων, χορηγείται άδεια απουσίας μέχρι τριάντα (30) ημέρες το χρόνο, εάν έχουν ή επιμελούνται τέκνα ή σύζυγο, που εργάζεται και πάσχουν από νόσημα, το οποίο απαιτεί τακτικές μεταγγίσεις αίματος ή χρήζει περιοδικής νοσηλείας. Η εν λόγω άδεια χαρακτηρίζεται ειδική, χορηγείται πέραν της κανονικής στο σύνολό της ή τμηματικά, καταβάλλονται κανονικά οι αποδοχές και λογίζεται ο χρόνος αυτής ως χρόνος άσκησης των καθηκόντων των ενδιαφερομένων. Αιμοδοτική άδεια Η από 12.8.2004 σσε προσωπικού ΟΤΑ προβλέπει ότι ο εργαζόμενος που δίνει αίμα για ασθενή του συγγενικού του περιβάλλοντος δικαιούται να απουσιάσει από την υπηρεσία κατά την ημέρα της αιμοδοσίας. Εργαζόμενος που προσέρχεται από δική του και μόνο πρωτοβουλία σε κέντρο αιμοδοσίας για να προσφέρει αίμα, δικαιούται να απουσιάσει από την υπηρεσία του πέραν της ημέρας αιμοδοσίας μία (1) ημέρα. Εργαζόμενος που ανταποκρίνεται σε πρόσκληση από υπηρεσία αιμοδοσίας για κάλυψη έκτακτης ανάγκης, καθώς και εργαζόμενος που συμμετέχει σε οργανωμένη ομαδική αιμοληψία, δικαιούται να απουσιάσει, πέραν της ημέρας αιμοδοσίας δύο (2) ημέρες. Η άδεια απουσίας δίνεται μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος, σε χρόνο που θα καθορίζεται με ευθύνη της οικείας υπηρεσίας διοικητικού, ανάλογα με τις υπηρεσιακές ανάγκες. Η από 26.3.2004 σσε των εργαζομένων στις Δημοτικές επιχειρήσεις χορηγεί άδεια αιμοδοσίας δύο (2) ημερών. Η από 6.6.2000 σσε του προσωπικού ΕΛΤΑ χορηγεί άδεια αιμοδοσίας δύο (2) ημερών και μέχρι τεσσάρων (4) ημερών το χρόνο, με αποδοχές. Άδεια νοσηλευτικού προσωπικού Ν.2071/1992 Σε νοσηλευτές, μαίες, βοηθούς νοσηλευτές και φυσικοθεραπευτές πλήρους απασχόλησης που εργάζονται σε χειρουργεία, ανάνηψη, μονάδες εντατικής θεραπείας, αυξημένης φροντίδας στεφανιαίων νόσων, τεχνητού νεφρού, περιτοναϊκής κάθαρσης, AIDS, προώρων αίθουσες τοκετών και παραλαβής, υπηρεσίες αιμοδοσίας, μονάδες μεσογειακής αναιμίας και αιμορροφιλικών, των νοσηλευτικών ιδρυμάτων ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και νοσοκομεία του ΙΚΑ, θα χορηγείται ειδική πρόσθετη άδεια δέκα (10) ημερών, πέραν της κανονικής. Η ειδική άδεια χορηγείται μετά από συνεχή υπηρεσία ενός χρόνου στις ανωτέρω μονάδες και σε χρονικά διαστήματα που δεν διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία των ιδρυμάτων. Σύμφωνα με το ν.2913/2001 η άδεια αυτή χορηγείται και στο πολιτικό προσωπικό αντίστοιχων ειδικοτήτων στρατιωτικών νοσοκομείων και ΝΙΜΤΣ. Άδεια ιατρών Ν.1821/1988 Οι ιατροί πυρηνικής ιατρικής πέρα από τους ακτινολόγους και ακτινοθεραπευτές δικαιούνται πρόσθετη κανονική άδεια έξι (6) εβδομάδων κατ΄έτος. Την άδεια αυτή δικαιούνται οι εργαζόμενοι σε εργαστήρια πυρηνικής ιατρικής καθώς και οι ειδικευόμενοι. Άδεια χειριστών - εμφανιστών ακτινολογικών μηχανημάτων ΝΔ 4111/60 άρθ. 13 Οι χειριστές ακτινολογικών μηχανημάτων, οι εμφανιστές ακτινολογικών εργαστηρίων οι ραδιοφυσικοί που απασχολούνται σε ακτινολογικά εργαστήρια ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ, δημοτικά ιδρύματα και πάσης φύσεως εργαστήρια, δικαιούνται πρόσθετη μηνιαία άδεια κατ΄ έτος και αυτό λόγω του επικινδύνου της εργασίας τους. Εκτός από την άδεια κατά το χρόνο αυτής δικαιούνται και επίδομα ακτινοβολίας, υπολογιζόμενο επί του βασικού μισθού. Την άδεια αυτή δικαιούνται αντίστοιχα και οι εργαζόμενοι των πιο πάνω ειδικοτήτων σε ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα, όπως και οι νοσηλευτές/τριες και το παραϊατρικό προσωπικό των εργαστηρίων ακτινοθεραπείας και ραδιοϊσοτόπων, αλλά και οι χειριστές αξονικών τομογράφων. ΔΑ 22 /2000 άρθ. 14 Σύμφωνα με την ΔΑ αυτή των ιδιωτικών κλινικών προβλέπεται ότι την άδεια αυτή δικαιούται και το λοιπό προσωπικό (παρασκευαστές, τραυματιοφορείς, καταγραφείς ηλεκ. καρδιογράφων κλπ, βοηθοί νοσηλευτών/τριών) που εργάζεται με κύρια απασχόληση σε ακτινολογικά εργαστήρια, εργαστήρια ακτινοθεραπείας, εργαστήρια ραδιοϊσοτόπων και σε αιμοδυναμικά εργαστήρια των ιδιωτικών κλινικών, οίκων ευγηρίας, ιατρικών διαγνωστικών κέντρων, ιατρικών εργαστηρίων κλπ που καλύπτει η διαιτητική αυτή απόφαση. Άδεια ναρκαλιευτών ΝΔ 1033/71 άρθ. 5 Οι ιδιωτικοί ναρκαλιευτές δικαιούνται πρόσθετη άδεια δώδεκα (12) ημερών ετησίως. Άδεια για εξεύρεση εργασίας ΑΚ άρθ. 677 Σε περίπτωση καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας ο εργοδότης υποχρεούται, εάν αυτό ζητηθεί, να διαθέσει στον μισθωτό τον αναγκαιούντα απολύτως απαραίτητο χρόνο, προκειμένου να γίνει προσπάθεια εξευρέσεως άλλης εργασίας. Ο Αστικός Κώδικας αναφέρεται σε καταγγελία της σύμβασης εργασίας (τακτική καταγγελία) δηλαδή αυτή που γίνεται με προειδοποίηση. Η χρήση της αδείας αυτής πρέπει να γίνεται σύμφωνα με την αρχή της καλής πίστης και να μην ασκείται καταχρηστικά. Άδεια λόγω σοβαρών νοσημάτων των παιδιών Ν.4075/12 άρθ. 51 - Ν.4488/2017 - Ν. 4808/21 άρθ. 43 Στους εργαζομένους γονείς χορηγείται ειδική γονική άδεια δέκα (10) εργασίμων ημερών κατ΄έτος, με αποδοχές, για την αντιμετώπιση των αναγκών παιδιών έως δεκαοκτώ (18) ετών συμπληρωμένων, με νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρσης, με νεοπλασματική ασθένεια ή που χρήζει μεταμόσχευσης, ή παιδιών, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, με βαριά νοητική στέρηση ή σύνδρομο DOWN ή αυτισμό. Η άδεια αποτελεί δικαίωμα του κάθε γονέα, χορηγείται χωρίς άλλη προϋπόθεση, πέραν των σχετικών διευκολύνσεων που παρέχονται από άλλες διατάξεις στους εργαζομένους γονείς για οικογενειακούς λόγους και αφού εξαντληθούν συναφή δικαιώματα με αποδοχές, πλην της ετήσιας κανονικής άδειας. Άδεια λόγω νοσηλείας των παιδιών Ν.4075/12 άρθ. 51 - Ν.4808/21 άρθ. 44 Στον εργαζόμενο γονέα χορηγείται ατομικό δικαίωμα, χωρίς αποδοχές, σε περίπτωση νοσηλείας του παιδιού, ανεξαρτήτως της ηλικίας του, λόγω ασθενείας ή ατυχήματος, που καθιστά αναγκαία την άμεση παρουσία του, για όσο διάστημα διαρκεί η νοσηλεία και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των τριάντα (30) εργάσιμων ημερών κατ΄έτος. Άδεια φορέων και πασχόντων από AIDS ΕΓΣΣΕ 2004 Επιπλέον άδεια 1 μηνός ετησίως, με αποδοχές, για μισθωτούς που είναι φορείς ή πάσχουν από AIDS και έχουν κριθεί ικανοί προς εργασία, οι οποίοι έχουν υπηρεσία μέχρι 4 ετών στον εργοδότη (ΕΓΣΣΕ 2004) Ναυτικών γονική άδεια ΠΔ 80/2012 Σε κάθε γονέα ναυτικό που εργάζεται με σύμβαση ναυτικής εργασίας στα υπό Ελληνική σημαία εμπορικά πλοία και έχει συμπληρώσει συνολική θαλάσσια υπηρεσία τουλάχιστον 12 μηνών παρέχεται ατομικό δικαίωμα λήψης γονικής αδείας γέννησης ή υιοθεσίας παιδιού, χωρίς αποδοχές, για περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων (4) μηνών, ώστε να μπορεί να ασχοληθεί με το παιδί του, μέχρι αυτό να συμπληρώσει την ηλικία των πέντε (5) ετών. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσοτέρων παιδιών το δικαίωμα γονικής αδείας είναι αυτοτελές για το καθένα από αυτά, εφόσον από το χρόνο λήξης της αδείας που χορηγήθηκε για το προηγούμενο παιδί ο ναυτικός συμπλήρωσε 12μηνη θαλάσσια υπηρεσία. Μηχανογραφικά κέντρα Δημοσίου - ΝΠΔΔ - ΟΤΑ και άδεια Ν.1876/90 άρθ. 27 - ΚΥΑ 130558/12.6.89 Στους εργαζομένους μπροστά σε οθόνες οπτικής καταγραφής χορηγείται μία (1) ημέρα άδεια μετ΄ αποδοχών, ανά δίμηνο, πέραν της κανονικής, ύστερα από αίτηση των εργαζομένων. Άδεια εξετάσεων δημοσίων υπαλλήλων - ΝΠΔΔ Ν.4210/13 άρθ. 5 Η άδεια εξετάσεων των Δημοσίων υπαλλήλων και υπαλλήλων ΝΠΔΔ δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δέκα (10) ημέρες κάθε έτος και χορηγείται συνεχώς ή τμηματικώς κατά την εξεταστική περίοδο που ζητά ο ενδιαφερόμενος. Οι άδειες εξετάσεων χορηγούνται για το χρόνο φοίτησης και μέχρι δύο το πολύ εξάμηνα μετά τη λήξη του, εφόσον ο υπάλληλος εξακολουθεί να φοιτά. Για κάθε ημέρα εξετάσεων χορηγείται άδεια μιας (1) ημέρας. Η άδεια εξετάσεων αφορά υπαλλήλους που είναι μαθητές, σπουδαστές, ή φοιτητές προπτυχιακοί ή μεταπτυχιακοί σε σχολεία και ιδρύματα και των τριών βαθμίδων εκπαίδευσης. Άδεια ονομαστικής εορτής Δεν υπάρχει διάταξη νόμου - ΣΣΕ Η σσε των εργαζομένων σε γραφεία ταξιδίων - τουρισμού και ναυτιλιακών πρακτορείων προβλέπουν ότι χορηγείται άδεια, με αποδοχές, κατά την ημέρα ονομαστικής εορτής των μισθωτών. Η άδεια αυτή είναι πρόσθετη και δεν συμψηφίζεται με την κανονική. Είναι βέβαια μιας ημέρας κατά την ονομαστική εορτή και εφόσον αυτή συμπίπτει με εργάσιμη ημέρα. Διάφορες πρόσθετες άδειες προβλεπόμενες από ΣΣΕ Πέρα από τις άδειες που προβλέπουν διατάξεις νόμων, Υπ. Αποφάσεις κλπ υπάρχουν και αρκετές Συλλογικές συμβάσεις εργασίας οι οποίες περιέχουν ρήτρα χορήγησης πρόσθετων αδειών για διάφορους λόγους. Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής: 1. Αισθητικών Συμβούλων. Η από 21.6.2004 σσε Στους υπαγομένους στη σσε εργαζομένους χορηγείται άδεια απουσίας, χωρίς αποδοχές, μέχρι 12 ημέρες το χρόνο, μετά από αίτηση του εργαζομένου για σοβαρούς και βεβαιωμένους οικογενειακούς ή προσωπικούς λόγους. 2. ΟΤΑ - Αιρετά όργανα. Η από 8.10.2004 σσε Στους προέδρους κοινοτήτων, τους Δημάρχους και Αντιδημάρχους Δήμων, Νομάρχες, Προέδρους νομαρχιακών επιτροπών και προέδρους νομαρχιακών συμβουλίων και δημοτικούς συμβούλους, χορηγείται άδεια 52 ημερών το χρόνο, χωρίς αποδοχές, προκειμένου να διευκολυνθούν στην άσκηση των καθηκόντων που απορρέουν από το κοινωνικό αυτό αξίωμα. Η άδεια χορηγείται με πλήρη ασφαλιστική κάλυψη (εργοδοτικές εισφορές και εισφορές εργαζομένου) από τον εργοδότη. 3. Νοσηλευτές - Μαίες - Φυσικοθεραπευτές Ιδιωτικών κλινικών. Η από 6.5.96 σσε. Στους νοσηλευτές/τριες, μαίες, φυσικοθεραπευτές/τριες πλήρους απασχόλησης που εργάζονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας, χειρουργεία και μονάδες τεχνικού νεφρού χορηγείται ειδική πρόσθετη άδεια με αποδοχές, 10 ημερών, πέραν της κανονικής. 4. Κοινωνικοί λειτουργοί παιδικών σταθμών. Η από 27.5.2003 σσε Ο πανελλήνιος σύλλογος ιδιωτικών παιδικών σταθμών αναλαμβάνει την υποχρέωση να προτρέπει τα μέλη του σε παροχή διευκολύνσεων που θα επιτρέπει στους επιστήμονες κοινωνικούς λειτουργούς την παρακολούθηση συνεδρίων ή σεμιναρίων που έχουν σχέση με την επιστήμη τους και το συγκεκριμένο αντικείμενο της εργασίας τους. 5. Πλυντήρια - Στεγνωτήρια - Ραφεία Ιδιωτικών Κλινικών. Η από 12.7.2004 σσε Στους εργαζομένους που απασχολούνται στους ενιαίους χώρους πλυντηρίων, στεγνωτηρίων, ραφείων χορηγούνται πέντε (5) ημέρες άδεια με αποδοχές, επί πλέον της κανονικής. 6. Ασφαλιστικές επιχειρήσεις. Η από 22.7.2004 σσε Στους υπαγομένους στη σσε εργαζομένους γονείς χορηγείται, ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου, γονική άδεια μέχρι 2 ετών, άνευ αποδοχών, και μέχρι δύο διετίες συνολικά, για την περίοδο της προσχολικής ηλικίας των παιδιών και αναλαμβάνεται η ασφαλιστική κάλυψη της υγείας, όταν αυτή δεν καλύπτεται από τον/ την σύζυγο. 7. ΟΤΑ. Προσωπικό καθαριότητας κλπ. Η από 12.8.2004 σσε Στους εργαζομένους αποκλειστικά στις χωματερές (υγειονομική ταφή-Σταθμούς μεταφόρτωσης απορριμμάτων κλπ) μετά τη συμπλήρωση ενός (1) έτους απασχόλησης χορηγούνται πέντε (5) ημέρες επί πλέον κανονική άδεια το χρόνο. Στους εργαζομένους αποκλειστικά στην αποκομιδή απορριμμάτων, στην ταφή και εκταφή νεκρών, στην ασφαλτόστρωση, στην αποχέτευση, στα αφοδευτήρια, στα συνεργεία συντήρησης αυτοκινήτων απορριμμάτων, στις οικοδομικές εργασίες, μετά τη συμπλήρωση πέντε (5) ετών απασχόλησης, χορηγείται τριών (3) ημερών επί πλέον της κανονικής άδεια το χρόνο. Η από 23.8.2002 σσε της ΠΟΠ-ΟΤΑ προβλέπει ότι στις μητέρες που έχουν τέκνο κάτω των έξι (6) ετών επιτρέπεται να χορηγείται, ύστερα από αίτησή τους, και σύμφωνη γνώμη του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, άδεια, χωρίς αποδοχές, μέχρι δύο (2) έτη συνολικά και μέχρι ένα έτος για κάθε επί πλέον τέκνο. Ο χρόνος της αδείας χωρίς αποδοχές δεν αποτελεί χρόνο υπηρεσίας. Κλπ - κλπ Επιμορφωτική άδεια Διάφορες σσε και δα Πολλές σσε και δα περιλαμβάνουν ειδική αναφορά στην αναγκαιότητα χορήγησης ειδικής αδείας, για την παρακολούθηση συνεδρίων και σεμιναρίων που έχει σχέση με την επιστήμη και το συγκεκριμένο αντικείμενο της εργασίας των εργαζομένων. Έτσι αφού αναγνωρίζεται από τα συμβαλλόμενα μέρη η χρησιμότητα της συνεχούς επιμόρφωσης, αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προτρέπουν τα μέλη τους στην παροχή διευκολύνσεων. Στις περιπτώσεις που η συμμετοχή τους σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις έχει άμεση σχέση με το αντικείμενο της εργασίας τους, να προτρέπουν τα μέλη τους να αναλαμβάνουν την κάλυψη των εξόδων συμμετοχής. Δεν αναφέρεται συγκεκριμένος αριθμός ημερών αδείας, αφού αυτή συναρτάται από τις ειδικές συνθήκες της κάθε περίπτωσης. Τέτοιες αναφορές περιλαμβάνονται σε πολλές συλλογικές συμβάσεις. Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής: Τεχνολόγων τροφίμων - Κτηνιάτρων επιχειρήσεων - Κοινωνικών λειτουργών - Παιδικών Σταθμών - Χημικοί βιομηχανίας - Νευροψυχιατρικές κλινικές - Δημοσιογράφοι σταθμών - Γεωτεχνικοί ΑΕΙ - Συνεταιριστικές γεωργικές οργανώσεις - Γιατροί ιδιωτικών κλινικών - κλπ. Προστασία από απόλυση Ν.4808/21 άρθ. 48 Απαγορεύεται ρητά και είναι άκυρη η καταγγελία της σύμβασης εργασίας εργαζομένου, επειδή ζήτησε ή έλαβε άδεια ή ευέλικτη ρύθμιση ή επειδή άσκησε δικαίωμα που προβλέπεται στο νόμο. Σε περίπτωση απόλυσης εργαζομένου, επειδή ζήτησε ή έλαβε άδεια ή ευέλικτη ρύθμιση που προβλέπεται, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί τους λόγους της απόλυσης εγγράφως. Απαγόρευση διακρίσεων Ν.4808/21 άρθ. 47 Απαγορεύεται κάθε δυσμενής ή λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση εργαζομένων, επειδή ζήτησαν ή έλαβαν άδεια ή ευέλικτη ρύθμιση ή επειδή άσκησαν τα δικαιώματα που προβλέπονται. Απαγορεύεται κάθε δυσμενής ή λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση εργαζομένων και των εκπροσώπων τους, από τον εργοδότη, καθώς και κάθε δυσμενής σε βάρος τους συνέπεια, επειδή υπέβαλαν καταγγελία εντός της επιχείρησης ή κίνησαν νομική διαδικασία, με σκοπό να επιβληθεί η συμμόρφωση με τα δικαιώματα που προβλέπονται.
ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
