Γνωστοποίηση των διατάξεων του άρθρου 37 του ν. 4670/2020(1) σχετικά με τη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και την χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας για παροχές σε είδος από 1-1-2020 και εφεξής. Eγκ. Υπ. Εργασίας Φ.40021/10597/487/11.3.2020 Σχετ.: Το αρ. Φ.40021/8133/372 έγγραφό μας(2) Σε συνέχεια του ανωτέρω σχετικού εγγράφου μας σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ Β' 43 δημοσιεύτηκε ο νόμος 4670/2020 με τίτλο "Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α), όπου με το άρθρο 37 τροποποιούνται οι παρ.2,3,4 του άρθρου 41 του ν.4387/2016 και προστίθενται νέοι παράγραφοι 5,6,7 και 8 που αφορούν την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών για υγειονομική περίθαλψη στους ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ, την χορήγηση από 1-1-2020 και εφεξής ασφαλιστικής ικανότητας για υγειονομική περίθαλψη σε είδος και την παράταση της ασφαλιστικής ικανότητας στους μη μισθωτούς οι οποίοι είχαν ασφαλιστική ικανότητα την 28η Φεβρουαρίου 2020, μέχρι την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών του έτους 2019, για την περίοδο 1/3/2020 έως 30/6/2020. Α. Ειδικότερα: 1. Με την παρ. 1 διατηρείται σε ισχύ το από 1-1-2017 ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη που προβλεπόταν με την παρ.1 του άρθρου 41 του ν.4387/2016 για τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ υγειονομικής περίθαλψης σε είδος και σε χρήμα από τους μισθωτούς και λοιπές κατηγορίες οι οποίοι υπάγονται στον ΕΟΠΠΥ και των οποίων οι ασφαλιστικές εισφορές κλάδου σύνταξης υπολογίζονται κατά τα προβλεπόμενα στον παρόντα νόμο. 2. Από 1-1-2020 τροποποιούνται οι παρ.2,3,4 του άρθρου 41 του ν.4387/2016 και προστίθενται νέοι παράγραφοι 5,6,7 και 8 για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών κλάδου υγείας από τους αυτοτελώς απασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι κατατάσσονται υποχρεωτικά σε μία από τις έξι ασφαλιστικές κατηγορίες. Το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη που αντιστοιχεί στην πρώτη κατηγορία ανέρχεται συνολικά στα πενήντα πέντε (55) ευρώ (πενήντα (50) ευρώ για παροχές σε είδος και πέντε (5) ευρώ για παροχές σε χρήμα). Από την 2η έως και την 6η την κατηγορία το ύψος της ασφαλιστικής εισφοράς παραμένει σταθερό στο ίδιο ποσό ανεξάρτητα από την κατηγορία που κατατάσσεται ο ασφαλισμένος και αντιστοιχεί συνολικά στα εξήντα έξι (66) ευρώ (εξήντα (60) ευρώ για παροχές σε είδος και έξι (6) ευρώ για παροχές σε χρήμα). Η επιλογή της ασφαλιστικής κατηγορίας γίνεται ελεύθερα κατόπιν αίτησής τους και είναι ίδια με αυτή που έχει επιλέξει για την κύρια σύνταξη. Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος νόμου ο ασφαλισμένος που δεν θα επιλέξει ασφαλιστική κατηγορία μέχρι 13 Μαρτίου του 2020 κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη κατηγορία για όλο το τρέχον έτος. 3. Από 1-1-2020 για τους νέους επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενους για τα πρώτα πέντε (5) έτη από την έναρξη ασκήσεως του επαγγέλματος θεσπίζεται ειδική κατηγορία για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών για την οποία το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς αντιστοιχεί συνολικά στα τριάντα τρία (33) ευρώ (για παροχές σε είδος τριάντα (30) ευρώ και για παροχές σε χρήμα τρία (3) ευρώ). Στην ειδική αυτή κατηγορία κατατάσσονται κατόπιν αίτησής τους. Χρήση του ευεργετήματος αυτού είναι δυνατή μόνο μια φορά. Σε περίπτωση διακοπής της ασκήσεως του επαγγέλματος του ελεύθερου επαγγελματία ή του αυτοτελώς απασχολούμενου δεν είναι δυνατή η συνέχιση ή επανέναρξη του ως άνω ευεργετήματος. Η δυνατότητα καταβολής μειωμένης εισφοράς έως και μιας πενταετίας των νέων επαγγελματιών δεν αποτελεί ασφαλιστική οφειλή και δεν αναζητείται. Δεν αναζητείται επίσης ως ασφαλιστική οφειλή και η χρήση του ευεργετήματος του άρθρου 39 και 39Α για τους ασφαλισμένους κάτω της πενταετίας του ν.4387/2016 όπως αυτός ίσχυε πριν την τροποποίησή του με το ν.4670/2020. Οι συνταξιούχοι που αναλαμβάνουν ασφαλιστέα εργασία στον ΕΦΚΑ δεν εμπίπτουν στην ως άνω ευεργετική διάταξη. 4. Από 1-1-2020 για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών υπέρ υγειονομικής περίθαλψης οι ασφαλισμένοι του πρώην ΟΓΑ κατατάσσονται σε έξι ασφαλιστικές κατηγορίες που η πρώτη αντιστοιχεί συνολικά στα τριάντα δύο (32) ευρώ (για παροχές σε είδος είκοσι εννέα (29) ευρώ και για παροχές σε χρήμα στα τρία (3) ευρώ. Από την 2η έως και την 6η την κατηγορία το ύψος της ασφαλιστικής εισφοράς παραμένει σταθερό στο ίδιο ποσό ανεξάρτητα από την κατηγορία που κατατάσσεται ο ασφαλισμένος και αντιστοιχεί συνολικά στα τριάντα οκτώ (38) ευρώ (για παροχές σε είδος τριάντα πέντε (35) ευρώ και τρία (3) ευρώ για παροχές σε χρήμα). Η επιλογή της ασφαλιστικής κατηγορίας γίνεται ελεύθερα κατόπιν αίτησής τους και είναι ίδια με αυτή που έχει επιλέξει για την κύρια σύνταξη. Κατά την πρώτη εφαρμογή αν ο ασφαλισμένος του πρώην ΟΓΑ δεν επιλέξει ασφαλιστική κατηγορία μέχρι 13 Μαρτίου του 2020 κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη κατηγορία για όλο το τρέχον έτος. 5. Από την 1-1-2020 έως την 31-1-2024 τα κατά την προηγούμενη παράγραφο ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ' έτος με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του ως άνω ποσοστού το ποσό της εισφοράς παραμένει στα επίπεδα του προηγούμενου έτους. Από την 1η-1-2025 και εφεξής τα ως άνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ' έτος κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 8 του παρόντος νόμου. 6. Με την παρ. 8 του ανωτέρω άρθρου, ορίζεται ότι από 1-1-2020 και εφεξής απαιτούνται για τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας στους ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ για παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε είδος από τον ΕΟΠΠΥ α) οι μεν μισθωτοί να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον πενήντα (50) ημέρες εργασίας, κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (π.χ.2019) ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου, β) για δε τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα με τη συμπλήρωση τουλάχιστον δύο (2) μηνών ασφάλισης κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (π.χ.2019) ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου και εφόσον έχουν καταβάλλει τις απαιτούμενες ασφαλιστικές εισφορές που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 23 του ν. 4529/2018 (A'56). Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 23 του ν. 4529/2018 (A'56) για τη συμπλήρωση των 50 ημερών ασφάλισης των μισθωτών λαμβάνονται υπόψη και οι ημέρες επιδότησης λόγω ασθένειας ή ατυχήματος, οι ημέρες επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας, καθώς και οι ημέρες επιδότησης λόγω επίσχεσης εργασίας. Για τους εργαζόμενους στα οικοδομοτεχνικά έργα στις 50 ημέρες ασφάλισης συμπεριλαμβάνονται η προσαύξηση 20% και οι ημέρες άδειας. Επίσης διευκρινίζεται ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 23 του ν. 4529/2018 (A' 56) η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται την 1η Μαρτίου εκάστου έτους έως την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου του επόμενου έτους με τις ίδιες προϋποθέσεις. Ειδικά για τους μη μισθωτούς η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται εφόσον εκτός της ανωτέρω προϋπόθεσης έχουν καταβληθεί οι απαιτητές εισφορές έως 31 Δεκεμβρίου του προηγούμενου της ανανέωσης της ασφαλιστικής ικανότητας έτους. Σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής, η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται ανά μήνα εφόσον η οφειλή έχει εξοφληθεί ή ρυθμιστεί και τηρείται η εξόφληση των δόσεων. Με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 8 του άρθρου 37 του ν.4670/2020, ειδικά για το έτος 2020 παρατείνεται η ασφαλιστική ικανότητα από 1-3-2020 έως 30-6-2020 στους μη μισθωτούς που ήταν ασφαλιστικά ικανοί την 28η Φεβρουαρίου του 2020. Η παράταση γίνεται κατ' εξαίρεση κάθε αντίθετης διάταξης και των οριζομένων στο άρθρο 37 του παρόντος νόμου μέχρι την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών του έτους 2019. Μετά την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης και διαπίστωσης οφειλής για το έτος 2019 απαιτείται η εξόφληση ή η ρύθμιση της οφειλής σε δόσεις σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται ανά μήνα έως την εξόφληση των δόσεων και εφόσον τηρείται η εξόφληση των μηνιαίων εισφορών του έτους 2020. (1) ΕΑΕΔ Μαρτίου σ.244 (2) ΕΑΕΔ Μαρτίου σ.283
ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
