Τι αλλαγές προβλέπονται για το νέο έτος 2024 Βασιλ. Γαμβρούδη τ. Δ/ντή Υπ. Εργασίας Το 2024 θα είναι έτος αλλαγών στην απασχόληση των μισθωτών (Ιδιωτικού και Δημόσιου τομέα), απασχόληση και ασφάλιση, αφού με διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις προβλέπονται αυτές και ανατρέπουν τα ισχύοντα μέχρι τώρα. Με τις παρεμβάσεις αυτές προβλέπονται: 1. Ξεπάγωμα τριετιών Με το ν. 5053/23 (ΕΑΕΔ 2023 σελ. 743) προβλέπεται η άρση του περιορισμού των τριετιών κλπ. ωριμάνσεων πριν από τη μεταβολή της ανεργίας σε ποσοστό κάτω του 10%. Το πως θα γίνει η εφαρμογή των τριετιών προβλέπεται από την εγκ. ΥΕ 88073/23 (ΕΑΕΔ 2023 σελ. 761 και οδηγίες ΕΑΕΔ 2023 σελ. 813) Σημειώνεται ότι η εφαρμογή αυτών, σε όσους μισθωτούς τις δικαιούνται είναι υποχρεωτική για τους εργοδότες. 2. Επέκταση της εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας εντός του 2024 σε λιανεμπόριο και βιομηχανία Με το ν. 5078/23 (τεύχος Ιανουαρίου 24) γίνεται σημαντικό βήμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την αναβάθμιση δομών και υπηρεσιών. Με την επέκταση της εφαρμογής της Ψηφιακής κάρτας στο λιανεμπόριο και την Βιομηχανία, με προοπτική επέκτασης και στην εστίαση και τον τουρισμό θα καλυφθούν πολλές επιχειρήσεις και εργαζόμενοι. 3. Αναμόρφωση της εισφοράς αλληλεγγύης Εντός του έτους προβλέπεται η προώθηση της νομοθετικής ρύθμισης για την αναμόρφωση της εισφοράς αλληλεγγύης, η οποία ροκανίζει τις αυξήσεις των συνταξιούχων. 4. Απασχόληση συνταξιούχων Από 1.1.2024 καταργείται η περικοπή του 30% της σύνταξης του απασχολουμένου συνταξιούχου. Μετά το ν. 5078/23 δίδεται η δυνατότητα απασχόλησης των συνταξιούχων όχι με παρακράτηση του 30% της σύνταξης, αλλά με καταβολή πόρων υπέρ του e-ΕΦΚΑ. Αντικαθίσταται δηλαδή η παρακράτηση και επιβάλλεται η καταβολή ειδικού πόρου υπέρ του e-ΕΦΚΑ ύψους 10% επί των αποδοχών (7,5% κύριας ασφάλισης και 2,5% επικουρικής). Ο πόρος αυτός βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο. Οι μη μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι) καταβάλλουν πόρο υπέρ του e-ΕΦΚΑ ύψους 50% επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που επέλεξε για κύρια ασφάλιση και 40% επί επικουρικής. Οι αμειβόμενοι με παραστατικό παρεχομένων υπηρεσιών καταβάλλουν πόρο 10% επί της καθαρής αξίας των παραστατικών για τον κλάδο κύριας σύνταξης και βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο. Οι αμειβόμενοι με εργόσημο καταβάλλουν επί πλέον πόρο υπέρ του e-ΕΦΚΑ 7,5% επί της αναγραφομένης τιμής του εργόσημου για κύρια σύνταξη και 2,5% για επικουρική. Οι απασχολούμενοι ανάπηροι δεν θα επιβαρύνονται με το ποσό του 10% 5. Αύξηση ασφαλιστικών εισφορών ελευθέρων επαγγελματιών - Αυτοαπασχολούμενων και Αγροτών Μετά το ν. 5078/23 από 1.1.2024 οι ασφαλιστικές εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών αυξάνονται κατά 4% περίπου (πληθωρισμός του 2023). Έτσι η χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία που επιλέγεται από τους μισθωτούς θα αυξάνεται κατά 10% και θα διαμορφωθεί σε 240,14 ευρώ από 230,5 που ισχύει. Εάν έχουν ασφάλιση και για επικούρηση και εφάπαξ τότε θα πρέπει να πληρώνουν επί πλέον 44,5 ευρώ, από 42,76 που ισχύει και 29,17 ευρώ για εφάπαξ από 28,5 σήμερα. 6. Αύξηση συντάξεων Κατά 3% αυξάνονται οι κύριες ανταποδοτικές συντάξεις. Η εθνική σύνταξη αυξάνεται κατά 12,41 ευρώ από 1.1.2024 7. Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης Επέρχονται αλλαγές στο πλαίσιο λειτουργίας των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης. Εφαρμογή κλιμακωτής φορολόγησης, ανάλογα με το αν η παροχή καταβάλλεται εφάπαξ ή περιοδικά κάθε μήνα, σε συνάρτηση με τα χρόνια ασφάλισης του δικαιούχου. Γενικά από το ν. 5078/23 επέρχονται σημαντικές αλλαγές σε ό,τι αφορά τους όρους χορήγησης αδείας λειτουργίας και ίδρυσης, τους σκοπούς και υποχρεώσεις, τις συνταξιοδοτικές παροχές, τα όργανα διοίκησης, τη γενική αρχή διακυβέρνησης, την κρατική εποπτεία κλπ. 8. Συνταξιοδότηση με οφειλές προς e-ΕΦΚΑ Από το 2024 ενεργοποιείται η ρύθμιση για την καταβολή σύνταξης με χρέη προς τον e-ΕΦΚΑ. Το μέτρο αφορά αυτούς που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση. Θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για συνταξιοδότηση με την παρακράτηση του 60% του μηνιαίου ποσού της σύνταξης. Με τη νέα ρύθμιση όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι έχουν οφειλές από 20.000 έως 30.000 ευρώ και αγρότες από 6.000 έως 10.000 θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση άρσης του τραπεζικού τους απορρήτου, προκειμένου να ρυθμισθεί η οφειλή τους και να ξεκινήσει η καταβολή της σύνταξής τους. 9. Επιδόματα από ΔΥΠΑ και ΟΠΕΚΑ Τα επιδόματα που χορηγούνται από τη ΔΥΠΑ και ΟΠΕΚΑ θα καταβάλλονται σταδιακά μέσω προπληρωμένης κάρτας. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τουλάχιστον το 50% ηλεκτρονικά. Για το υπόλοιπο παρέχεται η δυνατότητα ανάληψης μετρητών. 10. Αύξηση κατωτάτων ορίων αποδοχών Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024 αναμένεται να διαμορφωθεί το ύψος του νέου κατωτάτου μισθού. Η εκτίμηση είναι ότι βάσει των δημοσιονομικών μεγεθών θα είναι μέχρι 5% Στην περίπτωση αυτή θα φθάσει τα 820 ευρώ από 780 που είναι σήμερα. 11. Εισφορά αλληλεγγύης των συνταξιούχων Ύστερα από σχετικές δηλώσεις που έγιναν εκτιμάται ότι εξετάζονται δραστικές παρεμβάσεις στην εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων (ΕΑΣ). Επανεξετάζεται το μέτρο που ισχύει από το 2010 και αφορά εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους γιατί είναι απαίτηση δικαιότερης αντιμετώπισης. 12. Ενιαίος κανονισμός παροχών του e-ΕΦΚΑ Εκτιμάται ότι εντός του 2024 θα υπογραφεί ο νέος ενιαίος κανονισμός παροχών και ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ. Μελετάται η επανεξέταση του τρόπου υπολογισμού για μια σειρά παροχών σε χρήμα που καταβάλλει ο e-ΕΦΚΑ όπως πχ ασθενείας, μητρότητας, εργατικού ατυχήματος, αναπηρίας κλπ. 13. Επίδομα ανεργίας Βάσει των δεσμεύσεων της χώρας στο πλαίσιο της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα πρέπει να επανεξετασθεί ο τρόπος καταβολής του επιδόματος ανεργίας. Στόχος είναι η δικαιότερη κατανομή των επιδομάτων αυτών, με κλιμάκωση από τους πρώτους μήνες ανεργίας (υψηλότερο επίπεδο) και μειούμενο με την πάροδο των μηνών. 14. Σύνταξη χηρείας Πονοκέφαλο αποτελεί η εξεύρεση νέου ενιαίου τρόπου απονομής συντάξεων χηρείας. Εντός του 2024 αναμένεται η επανεξέταση αυτών. 15. Μείωση φόρου εισοδήματος για φορολογημένους με εξαρτώμενα τέκνα Από 1.1.2024 ο φόρος που προκύπτει από το άρθρο 15 του ν. 4172/13 μειώνεται κατά το ποσό των 777 ευρώ για τον φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, σε 900 ευρώ για τον φορολογούμενο με 1 εξαρτώμενο τέκνο, σε 1.120 ευρώ με 2 τέκνα και 1.340 ευρώ με 3 τέκνα. (ν. 5078/23). 16. Αύξηση μισθών προσωπικού Δημόσιου τομέα Από 1.1.2024 αυξάνονται οι αποδοχές όλου του προσωπικού του Δημόσιου τομέα. Περιλαμβάνονται τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, καθηγητές και ερευνητικό προσωπικό ΑΕΙ και στρατιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, σχολών τουριστικής εκπαίδευσης. (ν. 5045/23). 17. Επανακαθορισμός οικογενειακής παροχής Από 1.1.2024 η οικογενειακή παροχή του ν. 4354/15 αυξάνεται. Αφορά προσωπικό Δημοσίου τομέα και ΟΤΑ. (ν.5045/23 αρθ.21). 18. Νέο ανώτατο όριο αποδοχών Από 1.1.2024 το ποσό των ανώτατων ορίων αποδοχών και πρόσθετων απολαβών αυξάνεται. Έτσι το ύψος των αποδοχών του Γενικού Γραμματέα Υπουργείων ορίζεται σε 5.121 ευρώ. Το ανώτατο όριο αποδοχών δικαστικών κλπ είναι διαφορετικό. Αναφέρεται του Γενικού Γραμματέα γιατί με βάση αυτό υπολογίζονται, όπου προβλέπεται περιορισμός (ν. 5045/23 άρθρ. 25). 19. Αύξηση χιλιομετρικής αποζημίωσης μετακινήσεων Για μετακινήσεις εκτός έδρας μισθωτών του Δημοσίου οι οποίοι χρησιμοποιούν ιδιωτικής χρήσεως μεταφορικό μέσο από 1.1.2024 αυξάνεται η χιλιομετρική αποζημίωση του ν. 4336/15 και ορίζεται αυτό στο ποσό των είκοσι λεπτών (0,20) για κάθε χιλιόμετρο. (ν. 5045/23 άρθρο 26) 20. Έξοδα διανυκτέρευσης Από 1.1.2024 το ποσό των αναγνωριζόμενων εξόδων διανυκτέρευσης εσωτερικού, μισθωτών του Δημοσίου, του άρθ. 2 του ν. 4336/15 ορίζεται ως εξής: α) κατηγορία Ι, μέχρι εκατό (100) ευρώ ανά διανυκτέρευση β) κατηγορία ΙΙ μέχρι ογδόντα (80) ευρώ ανά διανυκτέρευση Τα ανωτέρω ποσά προσαυξάνονται κατά 30% για διαμονή εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων και Θεσσαλονίκης. Η προσαύξηση αυτή ισχύει και για διαμονή στη νησιωτική χώρα από 1ης Μαΐου έως και την 30η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους. 21. Αναπροσαρμογή μισθών και Τεκμαρτών ημερομισθίων Από 1.1.2024 ισχύουν νέα όρια των ημερήσιων μισθών και τεκμαρτών ημερομισθίων των ασφαλιστικών κλάσεων του e-ΕΦΚΑ, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν βάσει του ποσοστού αύξησης των συντάξεων (3%) που ισχύουν, μετά το ν. 5078/23. Έτσι αναπροσαρμόζονται από 1.1.2024 τα όρια των ημερήσιων μισθών και των τεκμαρτών ημερομισθίων των ασφαλιστικών κλάσεων. Οι πίνακες αυτοί δημοσιεύονται στο περιοδικό τεύχους Ιανουαρίου 24 (Σχετική η εγκύκλιος του e-ΕΦΚΑ αριθ. 52/24).
ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
