Ετοιμότητα για εργασία Σύμβαση - Εξάρτηση Όπως είναι γνωστό η εργατική νομοθεσία έχει εφαρμογή στις συμβάσεις εργασίας εκείνες που ο μισθωτός παρέχει εξαρτημένη τακτική, πλήρη ή μειωμένη, εργασία, έστω και εκ περιτροπής. Στην καταρτισθείσα σύμβαση εργασίας που περιβάλλεται τον τύπο που προβλέπει το ΠΔ 156/94 έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας (αποδοχές και ΣΣΕ - ωράριο - υπερωρίες καν. Άδεια κλπ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει να εξετασθεί η περίπτωση κατά την οποία συνάπτεται σύμβαση ετοιμότητας για εργασία. Όπως συνάγεται από τα άρθρ. 648 - 649 - 653 ΑΚ σε συνδυασμό με τις διατάξεις του Ν.3239/55 - όπως τροποποιήθηκε και 3755/57 η σύμβαση με την οποία ο ένας συμβαλλόμενος αναλαμβάνει την υποχρέωση να περιορίσει μερικώς την ελευθερία των κινήσεων υπέρ του άλλου, χωρίς να διατηρεί σε εγρήγορση τις σωματικές ή πνευματικές δυνάμεις του, στη διάθεση αυτού κάθε στιγμή, φέρει μεν τον χαρακτήρα της συμβάσεως εργασίας, λόγω όμως της ιδιομορφίας της, δεν υπόκειται στις διατάξεις ειδικών νόμων και συλλογικών συμβάσεων αναφορικά με το ελάχιστο όριο αμοιβής και τις προσαυξήσεις για νυκτερινή, υπερωριακή ή άλλη εργασία σε ημέρα εορτής ή αναπαύσεως γιατί αυτές, αν δεν συμφωνήθηκε το αντίθετο, εφαρμόζονται μόνον σε περιπτώσεις τακτικής απασχόλησης (πλήρης - μειωμένη). Η νομολογία των δικαστηρίων κρίνοντας σωρεία περιπτώσεων και αξιολογώντας τον χαρακτήρα της σχέσεως αυτής διακρίνει την ετοιμότητα σε απλή και γνήσια. Απλή ετοιμότητα ή ετοιμότητα κλήσης υπάρχει όταν ο μισθωτός δεν οφείλει ,κατά τη διάρκεια της απασχολήσεώς του, να διατηρεί διαρκώς σε ετοιμότητα και σε εγρήγορση τις σωματικές και πνευματικές του δυνάμεις, δεσμεύεται μόνον κατά την προσωπική του ελευθερία. Ο χαρακτήρας της σχέσεως ως απλής ετοιμότητας δεν μεταβάλλεται από τυχόν ανυπαρξία ρητής συμφωνίας για την δυνατότητα του μισθωτού ν' αναπαύεται, κατά την παραμονή του στο χώρο εργασίας, σε διατιθέμενο από τον εργοδότη κατάλληλο ενδιαίτημα ή κλίνη. (πχ φύλακας εργοταξίου). Στην απλή ετοιμότητα υπάρχει περιορισμένη δέσμευση της ελευθερίας του μισθωτού και δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις περί κατωτάτων ορίων αποδοχών και προσαυξήσεων για απασχόληση κατά νύκτα, Κυριακές - εορτές, εκτός αντιθέτου συμφωνίας. Αν δεν έχει συμφωνηθεί προσδιορίζεται κατά το άρθρ. 653 ΑΚ (ειθισμένος) ανάλογα με τη διάρκεια της δέσμευσης του μισθωτού. Με το ίδιο μέτρο υπολογίζονται και τα οφειλόμενα επιδόματα (δώρα) εορτών, ετήσια άδεια αναπαύσεως. Εφαρμόζονται οι διατάξεις για την καταγγελία της σύμβασης εργασίας και την πληρωμή της νόμιμης αποζημίωσης. Γνήσια ετοιμότητα ή ετοιμότητα επιφυλακής υπάρχει όταν έχουμε ενεργό παροχή πνευματικής ή σωματικής δραστηριότητας για την επίτευξη από τον εργαζόμενο κάποιου οικονομικού αποτελέσματος. Και όταν απλώς δεσμεύεται η ελευθερία του μισθωτού, με την υποχρέωση παραμονής του στον καθοριζόμενο από τον εργοδότη του τόπο και χρόνο, για να είναι έτοιμος να δράσει ενεργώς, αν παραστεί ανάγκη, υπάρχει παροχή εξαρτημένης εργασίας. Κατά τη γνήσια ετοιμότητα θεωρείται ότι υπάρχει πλήρης απασχόληση δικαιούμενος να λάβει όλες τις νόμιμες ή συμβατικές αποδοχές, επιδόματα κλπ. Τόσο στην απλή ετοιμότητα όσο και στη γνήσια υπάρχει εξαρτημένη απασχόληση με τους περιορισμούς που εκτέθηκαν πιο πάνω. Τα δικαστήρια έχουν δημιουργήσει πάγια νομολογία και έχουν διαχωρίσει τις δύο αυτές έννοιες. Ενδεικτικώς αναφέρονται μερικές αποφάσεις: Εφετ. Θεσ/κης 830 /95 - 2580/95 - 2043/90 - 160/03 Εφετ. Αθην. 9906/97 - 4989/01 ΑΠ 1234/90 - 440/96 - 1033/99 - 1219/98
ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
