Ν. 5239/2025 Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας - Στήριξη στον Εργαζόμενο - Προστασία στην Πράξη - Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις και λοιπές διατάξεις ΦΕΚ 178/Α/17.10.2025 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΟΣ Α': ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α': ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1 Σκοπός Άρθρο 2 Αντικείμενο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΡΟΥΣ Β' ΒΙΒΛΙΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Άρθρο 3 Πολιτικές εντός επιχείρησης για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης και για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών - Τροποποίηση άρθρου 62 Κώδικα Εργατικού Δικαίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ': ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ - ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΕΚ ΠΕΡΙΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΡΟΥΣ Γ' ΒΙΒΛΙΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Άρθρο 4 Υποχρέωση ενημέρωσης και ελάχιστη προβλεψιμότητα όταν το πρόγραμμα οργάνωσης του χρόνου εργασίας είναι ως επί το πλείστον μη προβλέψιμο - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 73 και άρθρου 190 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 5 Παροχή πληροφοριών στους εργαζομένους μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής "MyErgani" - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 75 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 6 Μερική και εκ περιτροπής απασχόληση - Τροποποίηση παρ. 1 και 3 άρθρου 113 Κώδικα Εργατικού Δικαίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΕΤΗΣΙΑ ΑΔΕΙΑ - ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΡΟΥΣ Δ' ΒΙΒΛΙΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Άρθρο 7 Χρονικά όρια εργασίας - Τροποποίηση παρ. 2 και 3 άρθρου 194 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 8 Διευθέτηση χρόνου εργασίας - Τροποποίηση άρθρου 202 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 9 Καταχώριση της ετήσιας άδειας στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 224 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 10 Χρονική κατάτμηση άδειας - Αντικατάσταση άρθρου 225 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 11 Ακατάσχετο, ανεκχώρητο και αφορολόγητο του επιδόματος γονικής άδειας - Προσθήκη παρ. 13 στο άρθρο 231 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 12 Επέκταση της άδειας μητρότητας στην αναδοχή - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 236 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 13 Επέκταση προστασίας από απόλυση στις ανάδοχες μητέρες - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 291 Κώδικα Εργατικού Δικαίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε': ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΟΙΚΕΙΟΘΕΛΟΥΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗΣ - ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΒΛΑΠΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΡΟΥΣ Ε' ΒΙΒΛΙΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Άρθρο 14 Αναγγελία της οικειοθελούς αποχώρησης στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" - Τροποποίηση άρθρου 330 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 15 Μονομερής βλαπτική μεταβολή στην περίπτωση ένταξης στην ψηφιακή κάρτα εργασίας - Τροποποίηση άρθρου 343 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 16 Προστασία από την απόλυση λόγω άρνησης παροχής υπερωριακής εργασίας - Προσθήκη υποπερ. γιε) στην περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 350 Κώδικα Εργατικού Δικαίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ': ΨΗΦΙΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΡΟΥΣ Γ' ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Άρθρο 17 Κατάργηση υποχρέωσης τήρησης εγγράφων στον χώρο εργασίας - Τροποποίηση παρ. 3 και 6 άρθρου 572 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 18 Υποβολή στοιχείων στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 577 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 19 Δημιουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής "Ergani" - Προσθήκη άρθρου 577Α στον Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 20 Αναγγελία έναρξης εργασίας στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" - Αντικατάσταση άρθρου 578 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 21 Πρόσληψη για κάλυψη επειγουσών αναγκών - Προσθήκη άρθρου 578Α στον Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 22 Ευέλικτη προσέλευση - Χρόνος προετοιμασίας - Μονές σημάνσεις - Προσθήκη παρ. 2Α, 2Β και 2Γ στο άρθρο 580 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ': ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 23 Εξουσιοδοτικές διατάξεις - Τροποποίηση περ. δ) παρ. 5 και προσθήκη παρ. 9 και 10 στο άρθρο 586 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 24 Καταργούμενες διατάξεις ΜΕΡΟΣ Β': ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' : ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 25 Σκοπός Άρθρο 26 Αντικείμενο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΡΟΥΣ Α' ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Άρθρο 27 Ενημέρωση και έκτακτη συνεδρίαση Επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων - Τροποποίηση άρθρου 495 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 28 Παροχή υπηρεσιών προστασίας και πρόληψης - Τροποποίηση άρθρου 499 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 29 Κατάταξη επιχειρήσεων ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας - Αντικατάσταση άρθρου 500 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 30 Απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων τεχνικού ασφαλείας - Τροποποίηση άρθρου 502 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 31 Ειδικότητες τεχνικού ασφάλειας κατά δραστηριότητα επιχειρήσεων - Τροποποίηση άρθρου 503 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 32 Υποδείξεις τεχνικού ασφάλειας και ηλεκτρονική τήρηση βιβλίου υποδείξεων - Τροποποίηση άρθρου 504 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 33 Προϋποθέσεις για τη συμπλήρωση των ειδικοτήτων για την άσκηση καθηκόντων ιατρού εργασίας - Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 506 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 34 Υποδείξεις ιατρού εργασίας - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 507 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 35 Ενημέρωση από ιατρό εργασίας για ασθένειες που οφείλονται στην εργασία - Αντικατάσταση παρ. 4 άρθρου 508 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 36 Βεβαίωση συνδρομής νόμιμων προϋποθέσεων λειτουργίας των Εξωτερικών Υπηρεσιών Προστασίας και Πρόληψης - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 513 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 37 Γενικές υποχρεώσεις εργοδοτών - Τροποποίηση άρθρου 533 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 38 Αναγγελία ατυχημάτων και ασθενειών που οφείλονται στην εργασία - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 534 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 39 Μαθήματα καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ) και λαβής Χάιμλιχ - Προσθήκη περ. δ) στην παρ. 1 του άρθρου 535 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ': ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ π.δ. 305/1996 "ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ Ή ΚΙΝΗΤΑ ΕΡΓΟΤΑΞΙΑ ΣΕ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 92/57/EOK" Άρθρο 40 Ελάχιστος χρόνος απασχόλησης συντονιστών - Τροποποίηση άρθρου 6 π.δ. 305/1996 Άρθρο 41 Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα "ΗΡΙΔΑΝΟΣ" - Προσθήκη άρθρου 543Α στον Κώδικα Εργατικού Δικαίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Άρθρο 42 Αποζημίωση μελών Επιτροπής άρθρου 28 ν. 3850/2010 - Τροποποίηση περ. δ) παρ. 13 άρθρου 17 ν. 3996/2011 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε': ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 43 Εξουσιοδοτικές διατάξεις - Προσθήκη παρ. 5, 6, 7 και 8 στο άρθρο 545 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 44 Καταργούμενες διατάξεις ΜΕΡΟΣ Γ': ΚΥΡΩΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α': ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 45 Σκοπός Άρθρο 46 Αντικείμενο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': ΚΥΡΩΣΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ υπ' αρ. 155 ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Άρθρο 47 Κύρωση Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας υπ' αρ. 155 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ': ΚΥΡΩΣΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ υπ' αρ. 191 ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΝΟΣ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΥΓΙΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΩΣ ΜΙΑΣ ΘΕΜΕΛΙΩΔΟΥΣ ΑΡΧΗΣ Άρθρο 48 Κύρωση Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας υπ' αρ. 191 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΚΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 29 ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Άρθρο 49 Κύρωση Πρωτοκόλλου στη Διεθνή Σύμβαση Εργασίας 29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε': ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 50 Εξουσιοδοτική διάταξη ΜΕΡΟΣ Δ' : ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ "ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ" ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' : ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 51 Σκοπός Άρθρο 52 Αντικείμενο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ "ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ" Άρθρο 53 Νομική εκπροσώπηση του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας - Αντικατάσταση άρθρου 20 ν. 3996/2011 Άρθρο 54 Απρόσκοπτη διενέργεια των ελέγχων και προστασία του Διοικητή, των μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας και των υπαλλήλων Υπουργείων που συνδράμουν στους ελέγχους - Τροποποίηση άρθρου 20Α ν. 3996/2011 και παρ. 4 άρθρου 576 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 55 Προσδιορισμός ναυτικών μιλίων για την αναγνώριση εξόδων διανυκτέρευσης των υπαλλήλων της Επιθεώρησης Εργασίας - Προσθήκη παρ. 1β στο άρθρο 10 της υποπαρ. Δ.9 της παρ. Δ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 Άρθρο 56 Ρύθμιση θεμάτων σχετικών με το Συμβούλιο Διοίκησης και τον Διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας - Τροποποίηση άρθρων 108, 111 και 116 ν. 4808/2021 Άρθρο 57 Στελέχωση Γραφείου Διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας - Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 117 ν. 4808/2021 Άρθρο 58 Λειτουργία της Νομικής Υπηρεσίας της Επιθεώρησης Εργασίας - Προσθήκη άρθρου 117Α στον ν. 4808/2021 Άρθρο 59 Μισθολόγιο ιατρικού προσωπικού της Ανεξάρτητης Αρχής "Επιθεώρηση Εργασίας" - Προσθήκη άρθρου 55Α στον ν. 4999/2022 Άρθρο 60 Διενέργεια ελέγχων από τους υπαλλήλους του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 125 ν. 4808/2021 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ': ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 61 Καταργούμενες διατάξεις ΜΕΡΟΣ Ε': ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' : ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 62 Σκοπός Άρθρο 63 Αντικείμενο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΑΡΟΧΩΝ ΠΡΟΣ ΑΝΕΡΓΟΥΣ Άρθρο 64 Προγράμματα επιδοτούμενης συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης για επαγγελματίες υποψήφιους οδηγούς ή οδηγούς - Προσθήκη άρθρου 33Α στον ν. 4921/2022 Άρθρο 65 Υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης προς αναζητούντες εργασία - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 20 ν. 4921/2022 Άρθρο 66 Αποζημίωση εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στις εξετάσεις πιστοποίησης των αποφοίτων των Επαγγελματικών Σχολών και των Πειραματικών Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης Άρθρο 67 Καταβολή εισφορών για μακροχρόνια ανέργους - Τροποποίηση άρθρου 10 ν. 2874/2000 Άρθρο 68 Παράταση συμβάσεων παροχής υπηρεσιών καθαριότητας και φύλαξης κτιρίων της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης - Τροποποίηση περ. β) παρ. 9 άρθρου 37 ν. 5167/2024 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' : ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ Άρθρο 69 Εξουσιοδοτική διάταξη ΜΕΡΟΣ ΣΤ': ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ - ΣΥΝΤΑ- ΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' : ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 70 Σκοπός Άρθρο 71 Αντικείμενο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Άρθρο 72 Προσδιορισμός του συντελεστή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων και της Ειδικής Εισφοράς Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης σε περίπτωση αξιοποίησης χρόνου ασφάλισης από απασχόληση συνταξιούχου - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 38 ν. 3863/2010, παρ. 4 άρθρου 11 ν. 3865/2010, παρ. 11 και 13 άρθρου 44 ν. 3986/2011, παρ. 14 άρθρου 2 ν. 4002/2011 Άρθρο 73 Υπολογισμός εισφορών σε περίπτωση προσαύξησης για νυχτερινή εργασία, υπερεργασία, υπερωρία και εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες πλέον της νόμιμης - Τροποποίηση άρθρου 41 ν. 5184/2025 Άρθρο 74 Αξιοποίηση χρόνου ασφάλισης του Κλάδου Πρόσθετης Ασφάλισης Αγροτών του πρώην Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων - Προσθήκη παρ. 12 στο άρθρο 19 του ν. 4387/2016 Άρθρο 75 Συνυπολογισμός διαδοχικού χρόνου ασφάλισης για τη χορήγηση επιδόματος κυοφορίας και λοχείας - Προσθήκη παρ. 12 στο άρθρο 32 του ν. 4387/2016 Άρθρο 76 Αποκατάσταση ισότητας των φύλων στην παροχή "Βρεφονηπιακοί σταθμοί" του Ταμείου Προνοίας Δικηγόρων Αθηνών - Τροποποίηση άρθρου 15 Κανονισμού περίθαλψης Ταμείου Προνοίας Δικηγόρων Αθηνών ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ': ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Άρθρο 77 Αποζημίωση κλιμακίων, ομάδων, υποομάδων εργασίας και ομάδων εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για το έτος 2025 - Τροποποίηση παρ. 11 άρθρου 21 ν. 4354/2015 Άρθρο 78 Συμπλήρωση οικονομικών στοιχείων ασφάλισης, εισφορών και κρατήσεων σε περίπτωση απώλειας ή καταστροφής από εκκαθαριστές όλων των δημοσίων υπηρεσιών - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 17 ν. 4670/2020 Άρθρο 79 Γραμματειακή υποστήριξη επιτροπής επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης - Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 3 ν. 4892/2022 Άρθρο 80 Καθιέρωση επιβράβευσης παραγωγικότητας για τις Διευθύνσεις του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης που υπάγονται απευθείας στον Διοικητή - Τροποποίηση άρθρου 4 ν. 4892/2022 Άρθρο 81 Ενίσχυση Μονάδας Εσωτερικών Ερευνών - Τροποποίηση άρθρου 7 ν. 4892/2022 Άρθρο 82 Κάλυψη της δαπάνης προμήθειας καυσίμων κίνησης υπηρεσιακών οχημάτων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης Άρθρο 83 Διευθέτηση ασφαλιστικών εισφορών για το ειδικό πρόγραμμα επανειδίκευσης, κατάρτισης και απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας για τους πρώην εργαζόμενους της εταιρείας "ΘΡΑΚΗ Α.Ε." ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΤΑΜΕΙΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Άρθρο 84 Μετάταξη και απόσπαση υπαλλήλων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης προς το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 36 ν. 4778/2021 Άρθρο 85 Μετατάξεις υπαλλήλων στο Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης - Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 39 ν. 4826/2021 Άρθρο 86 Διαδικασία επιλογής και τοποθέτησης Προϊσταμένου Διεύθυνσης Επενδύσεων στο Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης - Προσθήκη άρθρου 39Α στον ν. 4826/2021 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε': ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΕΚ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΣ ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΗΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ Άρθρο 87 Υπαγωγή στην ασφάλιση των Αλληλοβοηθητικών Ταμείων - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 98 ν. 5078/2023 - Λήψη μέτρων εξυγίανσης, λύσης και εκκαθάρισης εκ μετατροπής αλληλοβοηθητικών ταμείων - Προσθήκη άρθρου 99Α στον ν. 5078/2023 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ': ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 88 Εξουσιοδοτικές διατάξεις Άρθρο 89 Μεταβατικές διατάξεις ΜΕΡΟΣ Ζ': ΛΟΙΠΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Άρθρο 90 Επιστολική ψήφος οργανώσεων συνταξιούχων - Τροποποίηση άρθρου 13α ν. 1264/1982 Άρθρο 91 Διοικητικό Συμβούλιο Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας - Τροποποίηση περ. α) παρ. 7 άρθρου 17 ν. 1876/1990 Άρθρο 92 Ενίσχυση της διαδικασίας καθορισμού του νομοθετημένου κατώτατου μισθού - Τροποποίηση παρ. 1,4, 5 και 6 άρθρου 141 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 93 Ενίσχυση της διαδικασίας καθορισμού του νομοθετημένου κατώτατου μισθού για τα έτη 2026 και 2027 - Τροποποίηση παρ. 3 και 4 άρθρου 141Α Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 94 Ενίσχυση της διαδικασίας συλλογής δεδομένων για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 10 ν. 5163/2024 ΜΕΡΟΣ Η': ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 95 Παράταση συμβάσεων εργασίας επικουρικού προσωπικού του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και παράταση συμβάσεων μίσθωσης έργου στο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου "Ελληνικό Κτηματολόγιο" Άρθρο 96 Αναστολή και ρύθμιση ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων κτηνοτρόφων σε βάρος των οποίων επιβλήθηκαν κτηνιατρικά μέτρα εξυγίανσης του ζωικού τους κεφαλαίου Άρθρο 97 Πρόγραμμα επιχορήγησης επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της γουνοποιίας Άρθρο 98 Άρση αντικινήτρων για τη συμμετοχή ανέργων σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης - Αντικατάσταση παρ. 2 άρθρου 34 ν. 4921/2022 - Τροποποίηση άρθρου 30 ν. 4144/2013 Άρθρο 99 Πλαίσιο εξυγίανσης φορέων κοινωνικής φροντίδας Άρθρο 100 Εξαίρεση εσόδων από υπεραξία κεφαλαίων από τη φορολογητέα ύλη σωματείων και αστικών μη κερδοσκοπικών εταιρειών του Ειδικού Μητρώου Οργανώσεων Κοινωνίας Πολιτών - Τροποποίηση άρθρου 45 Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος Άρθρο 101 Χρηματοδότηση από το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού των αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών και μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού και λοιπού προσωπικού - Τροποποίηση άρθρου 19 ν. 4283/2014 Άρθρο 102 Παρατάσεις συμβάσεων υπηρεσιών φύλαξης και καθαριότητας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων ΜΕΡΟΣ Θ': ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ Άρθρο 103 Έναρξη ισχύος ΜΕΡΟΣ Α' Μείωση της Γραφειοκρατίας, Ενίσχυση της Προστασίας των Εργαζομένων και εκσυγχρονισμός της Εργατικής Νομοθεσίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' Σκοπός και αντικείμενο Άρθρο 1 Σκοπός Σκοπός του παρόντος Μέρους είναι η αποτελεσματική και δίκαιη λειτουργία της αγοράς εργασίας, σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες μέσω της ενίσχυσης της διαφάνειας και της προστασίας των εργαζομένων, της απλοποίησης και της επιτάχυνσης των διαδικασιών πρόσληψης, της προώθησης της ευελιξίας στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, καθώς και της ενσωμάτωσης σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων στις εργασιακές σχέσεις. Άρθρο 2 Αντικείμενο Αντικείμενο του παρόντος Μέρους είναι: (α) Η συγχώνευση των πολιτικών κατά της βίας και της παρενόχλησης, (β) η απλοποίηση του τρόπου ενημέρωσης για τους ουσιώδεις όρους εργασίας και της διαδικασίας αναγγελίας της μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, (γ) η αναπροσαρμογή των ορίων υπερωριακής απασχόλησης, (δ) ο εξορθολογισμός των συστημάτων διευθέτησης της εργασίας, (ε) η ευελιξία του εργαζομένου κατά τη λήψη της ετήσιας αδείας του, (στ) η απλοποίηση της δήλωσης της ετήσιας άδειας στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, (ζ) η ρύθμιση περί αφορολόγητου του επιδόματος γονικής άδειας, (η) η επέκταση της άδειας μητρότητας και της προστασίας από την απόλυση στις ανάδοχες μητέρες, (θ) η βελτίωση του πλαισίου για την αναγγελία της οικειοθελούς αποχώρησης στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, (ι) η απαγόρευση της μείωσης αποδοχών εξαιτίας της εισαγωγής του συστήματος της ψηφιακής κάρτας εργασίας, (ια) η προστασία από την απόλυση σε περίπτωση άρνησης παροχής υπερωριακής εργασίας, (ιβ) η κατάργηση εντύπων και της υποχρέωσης τήρησης σε έντυπη μορφή εγγράφων με πληροφορίες που υπάρχουν ηλεκτρονικά, (ιγ) η δημιουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής για επιχειρήσεις με την ονομασία "Ergani", (ιδ) η απλοποίηση της διαδικασίας αναγγελίας πρόσληψης στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, (ιε) η δημιουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής για προσλήψεις για κάλυψη επειγουσών αναγκών, και (ιστ) η επίλυση πρακτικών ζητημάτων που προέκυψαν από την ψηφιακή κάρτα εργασίας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' Πολιτικές κατά της βίας και της παρενόχλησης - Τροποποίηση Μέρους Β' Πρώτου Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 3 Πολιτικές εντός επιχείρησης για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης και για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών - Τροποποίηση άρθρου 62 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 62 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 9 του ν. 4808/2021 (Α' 101), περί των πολιτικών εντός επιχείρησης για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στον τίτλο προστίθενται οι λέξεις "και για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών", β) στην παρ. 1, βα) οι λέξεις "της βίας και της παρενόχλησης" αντικαθίστανται από τις λέξεις "και για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών για περιστατικά βίας και παρενόχλησης", ββ) μετά από τις λέξεις "μορφών συμπεριφοράς", προστίθενται οι λέξεις "και περιγράφεται η διαδικασία υποδοχής και εξέτασης των καταγγελιών αυτών, κατά τρόπο που διασφαλίζει την προστασία του θύματος και τον σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια", γ) στην παρ. 2, μετά από την περ. στ), προστίθενται περ. ζ) έως ια), και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 62 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 62 Πολιτικές εντός της επιχείρησης για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης και για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών 1. Οι επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από είκοσι (20) άτομα υποχρεούνται να υιοθετούν πολιτική για την πρόληψη και καταπολέμηση και για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών για περιστατικά βίας και παρενόχλησης στην εργασία κατά την έννοια των άρθρων 59 και 60, στην οποία δηλώνεται η μηδενική ανοχή σε αυτές τις μορφές συμπεριφοράς και προσδιορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των εργαζομένων και του εργοδότη για την πρόληψη και αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών ή μορφών συμπεριφοράς και περιγράφεται η διαδικασία υποδοχής και εξέτασης των καταγγελιών αυτών, κατά τρόπο που διασφαλίζει την προστασία του θύματος και τον σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. 2. Η πολιτική αυτή μπορεί να εντάσσεται σε ή να συνοδεύεται από πολιτική για την προώθηση της ισότητας ευκαιριών και την καταπολέμηση των διακρίσεων και περιλαμβάνει κατ' ελάχιστον: α) Εκτίμηση των κινδύνων βίας και παρενόχλησης στην εργασία, β) μέτρα για την πρόληψη, τον έλεγχο, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών, καθώς και για την παρακολούθηση τέτοιων περιστατικών ή μορφών συμπεριφοράς, γ) ενέργειες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του προσωπικού, δ) πληροφορίες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εργαζομένων και του εργοδότη, καθώς και των ατόμων που ασκούν το διευθυντικό δικαίωμα ή εκπροσωπούν τον εργοδότη, στο μέτρο και στον βαθμό της δικής τους ευθύνης, σε περίπτωση εκδήλωσης ή αναφοράς ή καταγγελίας τέτοιων περιστατικών, καθώς και για τη σχετική διαδικασία, ε) ορισμό ενός προσώπου ως προσώπου αναφοράς ("συνδέσμου") σε επίπεδο επιχείρησης, αρμόδιου για να καθοδηγεί και να ενημερώνει τους εργαζομένους για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία, στ) την προστασία της απασχόλησης και την υποστήριξη εργαζομένων θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, κατά το δυνατόν, με κάθε πρόσφορο μέσο ή εύλογη προσαρμογή, ζ) ασφαλείς και εύκολα προσβάσιμους διαύλους επικοινωνίας για την υποδοχή των καταγγελιών, καθώς και τον προσδιορισμό των αρμόδιων προσώπων εντός της επιχείρησης για την παραλαβή και την εξέταση των καταγγελιών και την ενημέρωση των καταγγελλόντων, η) την έρευνα και εξέταση των καταγγελιών με αμεροληψία και προστασία της εμπιστευτικότητας και των προσωπικών δεδομένων των θυμάτων και των καταγγελλομένων, θ) την απαγόρευση αντιποίνων και περαιτέρω θυματοποίησης του θιγόμενου προσώπου, ι) την περιγραφή των συνεπειών σε περίπτωση διαπίστωσης παραβιάσεων, ια) τη συνεργασία και παροχή κάθε σχετικής πληροφορίας στις αρμόδιες αρχές, εφόσον ζητηθεί." ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ Παροχή πληροφοριών στους εργαζομένους - Αναγγελία εκ περιτροπής και μερικής απασχόλησης - Τροποποίηση Μέρους Γ' Βιβλίου Πρώτου Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 4 Υποχρέωση ενημέρωσης και ελάχιστη προβλεψιμότητα όταν το πρόγραμμα οργάνωσης του χρόνου εργασίας είναι ως επί το πλείστον μη προβλέψιμο - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 73 και άρθρου 190 Κώδικα Εργατικού Δικαίου 1. Στην περ. ιγ) της παρ. 1 του άρθρου 73 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 6 του ν. 5053/2023 (Α' 158), περί της υποχρέωσης ενημέρωσης του εργαζομένου για τους ουσιώδεις όρους της σύμβασης ή σχέσης εργασίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) πριν από τις λέξεις "ως επί το πλείστον", διαγράφονται οι λέξεις "εξ ολοκλήρου ή", β) στην υποπερ. ιγα), βα) πριν από τις λέξεις "η αρχή ότι το ωράριο εργασίας είναι μεταβλητό," προστίθενται οι λέξεις "η διάρκεια της κανονικής ημερήσιας ή εβδομαδιαίας απασχόλησης του εργαζομένου και", ββ) οι λέξεις "ο αριθμός των εγγυημένων αμειβόμενων ωρών και η αμοιβή που καταβάλλεται για την εργασία που πραγματοποιείται επιπροσθέτως ή πέραν των εγγυημένων αυτών ωρών" αντικαθίστανται από τις λέξεις "ρυθμίσεις περί υπερωριακής απασχόλησης ή πρόσθετης εργασίας και αμοιβής αυτών", και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: "1. Οι ουσιώδεις όροι της σύμβασης ή σχέσης εργασίας, τους οποίους οι εργοδότες υποχρεούνται να γνωστοποιούν στους εργαζομένους, είναι οι ακόλουθοι: α) Τα στοιχεία ταυτότητας των συμβαλλόμενων μερών, β) ο τόπος παροχής της εργασίας, συμπεριλαμβανομένης και της περίπτωσης παροχής της εργασίας σε διάφορα σημεία, ή, σε περίπτωση μη καθορισμού του τόπου από τον εργοδότη, η δυνατότητα επιλογής του από τον εργαζόμενο, η έδρα της επιχείρησης ή η κατοικία του εργοδότη, γ) η θέση ή ειδικότητα του εργαζομένου, ο βαθμός του, η κατηγορία ή ο κλάδος της απασχόλησής του, καθώς και το αντικείμενο της εργασίας του, δ) η ημερομηνία έναρξης της σύμβασης ή της σχέσης εργασίας, ε) αν πρόκειται για σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου, η ημερομηνία λήξης ή η προβλεπόμενη διάρκεια αυτής, στ) τα στοιχεία του έμμεσου εργοδότη, αν πρόκειται για εργασία που παρέχεται μέσω επιχείρησης προσωρινής απασχόλησης (Ε.Π.Α.), με την επιφύλαξη του άρθρου 125, ζ) η διάρκεια και οι όροι της δοκιμαστικής περιόδου, αν έχει συμφωνηθεί, η) η κατάρτιση που παρέχεται από τον εργοδότη, αν υφίσταται τέτοια παροχή προς τον εργαζόμενο, θ) η διάρκεια της άδειας με αποδοχές που δικαιούται ο εργαζόμενος, καθώς και ο τρόπος και χρόνος χορήγησής της, ι) η διαδικασία που ακολουθείται από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο σε περίπτωση λύσης της σύμβασης ή της σχέσης εργασίας, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, και ιδίως η υποχρέωση έγγραφης καταγγελίας που γνωστοποιείται στον αντισυμβαλλόμενο, οι προθεσμίες προειδοποίησης και ο προσδιορισμός του ύψους της αποζημίωσης, καθώς και η ύπαρξη σπουδαίου λόγου, αν αυτός απαιτείται, ια) οι πάσης φύσεως αποδοχές που δικαιούται ο εργαζόμενος, καθώς και η περιοδικότητα και ο τρόπος καταβολής τους, ιβ) όταν το πρόγραμμα οργάνωσης του χρόνου εργασίας είναι εξ ολοκλήρου ή ως επί το πλείστον προβλέψιμο, η διάρκεια της κανονικής ημερήσιας ή εβδομαδιαίας απασχόλησης του εργαζομένου, ρυθμίσεις περί υπερωριακής απασχόλησης ή πρόσθετης εργασίας και αμοιβής αυτών, καθώς και ρυθμίσεις σχετικά με τις αλλαγές βάρδιας, ιγ) όταν το πρόγραμμα οργάνωσης του χρόνου εργασίας είναι ως επί το πλείστον μη προβλέψιμο: ιγα) η διάρκεια της κανονικής ημερήσιας ή εβδομαδιαίας απασχόλησης του εργαζομένου και η αρχή ότι το ωράριο εργασίας είναι μεταβλητό, ρυθμίσεις περί υπερωριακής απασχόλησης ή πρόσθετης εργασίας και αμοιβής αυτών, ιγβ) οι ώρες και ημέρες αναφοράς, σύμφωνα με την περ. β) της παρ. 6 του άρθρου 70, ιγγ) η ελάχιστη περίοδος εντός της οποίας ο εργοδότης οφείλει να ειδοποιήσει τον εργαζόμενο πριν από την ανάθεση εργασίας και η προθεσμία εντός της οποίας ο εργοδότης δύναται να ακυρώσει την ανάθεση εργασίας, σύμφωνα με την περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 190, ιδ) η συλλογική σύμβαση που καθορίζει τους ελάχιστους όρους αμοιβής και εργασίας του εργαζομένου, καθώς και οι συλλογικοί φορείς που τη συνυπογράφουν και ιε) οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους είναι ασφαλισμένος ο εργαζόμενος, καθώς και κάθε άλλη παροχή από τον εργοδότη που σχετίζεται με την κοινωνική ασφάλιση." 2. Στο άρθρο 190 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου, με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 10 του ν. 5053/2023, περί της ελάχιστης προβλεψιμότητας της εργασίας και περί των προστατευτικών μέτρων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1, αα) μετά από τη λέξη "Όταν", προστίθενται οι λέξεις "η διάρκεια της κανονικής ημερήσιας ή εβδομαδιαίας απασχόλησης είναι καθορισμένη, σύμφωνα με την υποπερ. ιγα) της περ. ιγ) της παρ. 1 του άρθρου 73, αλλά", αβ) πριν από τις λέξεις "ως επί το πλείστον", διαγράφονται οι λέξεις "εξ ολοκλήρου ή", β) οι παρ. 4 και 5 καταργούνται, και το άρθρο 190 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 190 Ελάχιστη προβλεψιμότητα της εργασίας - Προστατευτικά μέτρα 1. Όταν η διάρκεια της κανονικής ημερήσιας ή εβδομαδιαίας απασχόλησης είναι καθορισμένη, σύμφωνα με την υποπερ. ιγα) της περ. ιγ) της παρ. 1 του άρθρου 73, αλλά το πρόγραμμα οργάνωσης του χρόνου εργασίας του εργαζομένου είναι ως επί το πλείστον μη προβλέψιμο, ο εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να δεχτεί να απασχοληθεί από τον εργοδότη, μόνο όταν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες δύο προϋποθέσεις: α) Η εργασία παρέχεται εντός προκαθορισμένων ωρών και ημερών αναφοράς, τις οποίες ο εργοδότης υποχρεωτικά γνωστοποιεί στον εργαζόμενο, σύμφωνα με την υποπερ. ιγβ) της περ. ιγ) της παρ. 1 του άρθρου 73. β) Ο εργαζόμενος έχει ειδοποιηθεί από τον εργοδότη για την ανάθεση της εργασίας εγγράφως ή με γραπτό μήνυμα μέσω κινητού τηλεφώνου (sms) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή με άλλο πρόσφορο τρόπο, σε εύλογο χρόνο που δεν μπορεί να είναι μικρότερος των είκοσι τεσσάρων (24) ωρών πριν από την ανάληψη της εργασίας, πλην των περιπτώσεων που δικαιολογούν αντικειμενικά μικρότερο χρόνο προειδοποίησης, τον οποίο ο εργοδότης γνωστοποιεί στον εργαζόμενο, σύμφωνα με την υποπερ. ιγγ) της περ. ιγ) της παρ. 1 του άρθρου 73. 2. Αν οι προϋποθέσεις της παρ. 1 δεν πληρούνται σωρευτικά, ο εργαζόμενος δικαιούται να αρνηθεί την ανάληψη εργασίας. Σε αυτή την περίπτωση απαγορεύεται οποιαδήποτε δυσμενής διάκριση σε βάρος του εργαζομένου από τον εργοδότη. 3. Αν οποιαδήποτε χρονική στιγμή μετά από την ειδοποίηση και πάντως πριν από την ανάληψη της εργασίας ο εργοδότης ακυρώσει την ανάθεσή της, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση που αντιστοιχεί στα ωρομίσθια των ωρών εργασίας που δεν του ανατέθηκαν. 4. [Καταργείται]. 5. [Καταργείται]." Άρθρο 5 Παροχή πληροφοριών στους εργαζομένους μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής "MyErgani" - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 75 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στην παρ. 1 του άρθρου 75 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 5 του ν. 5053/2023 (Α' 158), περί της παροχής πληροφοριών, χρονοδιαγράμματος και μέσων ενημέρωσης, προστίθενται οι λέξεις "ή γ) με ειδοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής "MyErgani"" και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: "1. Οι εργοδότες υποχρεούνται να παρέχουν γραπτώς στους εργαζομένους όλες τις πληροφορίες των άρθρων 73, 76 και 77 με έναν από τους παρακάτω τρόπους: α) Με παράδοση εντύπου ή β) σε ηλεκτρονική μορφή, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης από τον εργαζόμενο στις σχετικές πληροφορίες, αποθήκευσης και εκτύπωσης των πληροφοριών αυτών και ο εργοδότης διατηρεί απόδειξη αποστολής ή παραλαβής ή γ) με ειδοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής "MyErgani"." Άρθρο 6 Μερική και εκ περιτροπής απασχόληση - Τροποποίηση παρ. 1 και 3 άρθρου 113 Κώδικα Εργατικού Δικαίου 1. Στην παρ. 1 του άρθρου 113 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 38 του ν. 1892/1990 (Α' 101), περί της μερικής απασχόλησης, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο, μετά από τις λέξεις "μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν", διαγράφονται οι λέξεις ", ημερήσια ή εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερη ή μηνιαία", β) στο δεύτερο εδάφιο, διαγράφονται οι λέξεις "ή δεν γνωστοποιηθεί εντός οκτώ (8) ημερών από την κατάρτισή της στην Επιθεώρηση Εργασίας", και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: "1. Κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκειά της ο εργοδότης και ο εργαζόμενος μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν εργασία, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, η οποία θα είναι μικρότερης διάρκειας από την κανονική (μερική απασχόληση). Αν η συμφωνία αυτή δεν καταρτιστεί εγγράφως τεκμαίρεται η πλήρης απασχόληση του εργαζομένου." 2. Στην παρ. 3 του άρθρου 113 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου: α) προστίθεται νέο τρίτο εδάφιο, β) στο νέο τέταρτο εδάφιο, η λέξη "προηγούμενου" αντικαθίσταται από τη λέξη "δεύτερου", γ) στο νέο έκτο εδάφιο, γα) μετά από τη λέξη "εγγράφως", διαγράφονται οι λέξεις "ή αν η συμφωνία", γβ) μετά από τις λέξεις "εντός οκτώ (8) ημερών", διαγράφονται οι λέξεις "την κατάρτιση ή" και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής: "3. Κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκειά της, ο εργοδότης και ο εργαζόμενος μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν κάθε μορφή απασχόλησης εκ περιτροπής. Εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας. Ο εκ περιτροπής απασχολούμενος δύναται να απασχοληθεί πέρα από το πλήρες ημερήσιο ωράριο, σύμφωνα με τα όρια και την αμοιβή της παρ. 3 του άρθρου 194, περί αμοιβής της υπερωρίας. Η παρεχόμενη από το άρθρο αυτό προστασία καλύπτει και τους απασχολούμενους με βάση τις συμφωνίες του δεύτερου εδαφίου. Αν περιοριστούν οι δραστηριότητές του ο εργοδότης μπορεί, αντί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να επιβάλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην επιχείρησή του, η διάρκεια της οποίας δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τους εννέα (9) μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος, μόνο εφόσον προηγουμένως προβεί σε ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων, σύμφωνα με τις διατάξεις των Κεφαλαίων Α' και Β' του Τμήματος ΙΙ του Μέρους Γ του Δευτέρου Βιβλίου. Αν η συμφωνία αυτή δεν καταρτιστεί εγγράφως ή η απόφαση του εργοδότη δεν γνωστοποιηθεί εντός οκτώ (8) ημερών από τη λήψη της στην Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται η πλήρης απασχόληση του εργαζομένου." ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' Χρόνος εργασίας - Ετήσια άδεια - Ενίσχυση μητρότητας - Τροποποίηση Μέρους Δ' Βιβλίου Πρώτου Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 7 Χρονικά όρια εργασίας - Τροποποίηση παρ. 2 και 3 άρθρου 194 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 194 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 4 του ν. 2874/2000 (Α' 286), περί της αμοιβής της υπερεργασίας και της υπερωρίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 2, προστίθενται εδάφια τέταρτο και πέμπτο, β) στην παρ. 3, βα) οι λέξεις "τρεις (3)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "τέσσερις (4)", ββ) μετά από τις λέξεις "σαράντα τοις εκατό (40%)" προστίθενται οι λέξεις ", με την επιφύλαξη των ισχυουσών διατάξεων περί του χρόνου εργασίας και ανάπαυσης των εργαζομένων, ιδίως δε των άρθρων 169 έως 186", και οι παρ. 2 και 3 διαμορφώνονται ως εξής: "2. Η πέραν των σαράντα πέντε (45) ωρών την εβδομάδα απασχόληση του εργαζομένου στις επιχειρήσεις της παρ. 1 θεωρείται υπερωριακή απασχόληση ως προς όλες τις νόμιμες συνέπειες, διατυπώσεις και διαδικασίες έγκρισης. Για όσους εργαζομένους ισχύει σύστημα εργασίας έξι (6) εργάσιμων ημερών την εβδομάδα, υπερωριακή απασχόληση θεωρείται η εργασία πέραν των σαράντα οκτώ (48) ωρών την εβδομάδα. Σε κάθε περίπτωση, διατηρούνται σε ισχύ οι ρυθμίσεις για το νόμιμο ημερήσιο ωράριο εργασίας. Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή της υπερωριακής αυτής εργασίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 12. Η άρνηση του εργαζομένου να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του, ούτε μπορεί να οδηγήσει σε οποιαδήποτε βλαπτική μεταβολή ή δυσμενή διάκριση σε βάρος του εργαζομένου από τον εργοδότη. 3. Εργαζόμενοι απασχολούμενοι υπερωριακά δικαιούνται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας, έως τέσσερις (4) ώρες ημερησίως και μέχρι τη συμπλήρωση εκατόν πενήντα (150) ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%), με την επιφύλαξη των ισχυουσών διατάξεων περί του χρόνου εργασίας και ανάπαυσης των εργαζομένων, ιδίως δε των άρθρων 169 έως 186." Άρθρο 8 Διευθέτηση χρόνου εργασίας - Τροποποίηση άρθρου 202 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 202 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 41 του ν. 1892/1990 (Α' 101), περί της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην περ. α) της παρ. 1, αα) στο πρώτο εδάφιο, i) μετά από τη λέξη "επιτρέπεται", προστίθενται οι λέξεις "να συμφωνείται, υπό τις προϋποθέσεις της παρ. 6, ότι", ii) μετά από τις λέξεις "υπό την προϋπόθεση ότι", προστίθενται οι λέξεις "οι επιπλέον των οκτώ (8) ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου ώρες εργασίας την ημέρα ή", αβ) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις "συνδυασμός μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως" αντικαθίστανται από τις λέξεις "ανάλογη προσαύξηση της ετήσιας άδειας με αποδοχές ή συνδυασμός μειωμένων ωρών, ημερών ανάπαυσης και ημερών αδείας", αγ) στο τρίτο εδάφιο, οι λέξεις "έξι (6) μήνες σε διάστημα δώδεκα (12) μηνών" αντικαθίστανται από τις λέξεις "δώδεκα (12) μήνες, ενώ δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερο της μίας (1) εβδομάδας", β) στην περ. γ), βα) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις "περίοδο του εξαμήνου (περίοδος αναφοράς)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "περίοδο αναφοράς", ββ) στο τρίτο εδάφιο, οι λέξεις "σε περίοδο έξι (6) μηνών" αντικαθίστανται από τις λέξεις "κατά την περίοδο αναφοράς", γ) οι παρ. 2 και 3 καταργούνται, δ) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 4, στο πρώτο εδάφιο της περ. α), στην περ. β) της παρ. 5 και στο πρώτο εδάφιο της παρ. 6, οι λέξεις "των παρ. 1 και 2" αντικαθίστανται από τις λέξεις "της παρ. 1", ε) στο τέταρτο εδάφιο της παρ. 6, οι λέξεις "Εάν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή δεν επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ της συνδικαλιστικής οργάνωσης και του εργοδότη" αντικαθίστανται από τις λέξεις "Εάν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή συμβούλιο εργαζομένων ή ένωση προσώπων του δευτέρου εδαφίου της παρούσας ή δεν επιτευχθεί συμφωνία σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο", και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 202 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 202 Διευθέτηση χρόνου εργασίας 1. α) Σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως, επιτρέπεται να συμφωνείται, υπό τις προϋποθέσεις της παρ. 6, ότι για μία χρονική περίοδο (περίοδος αυξημένης απασχόλησης) ο εργαζόμενος θα απασχολείται δύο (2) ώρες την ημέρα επιπλέον των οκτώ (8) ωρών, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των οκτώ (8) ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου ώρες εργασίας την ημέρα ή οι επιπλέον των σαράντα (40) (ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου) ώρες εργασίας την εβδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλλης χρονικής περιόδου (περίοδος μειωμένης απασχόλησης). Αντί της παραπάνω μειώσεως των ωρών εργασίας, επιτρέπεται να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή ανάλογη προσαύξηση της ετήσιας άδειας με αποδοχές ή συνδυασμός μειωμένων ωρών, ημερών ανάπαυσης και ημερών αδείας. Το χρονικό διάστημα των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης δεν υπερβαίνει συνολικά τους δώδεκα (12) μήνες, ενώ δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερο της μίας (1) εβδομάδας (περίοδος αναφοράς). β) Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή της επιπλέον αυτής εργασίας, αν δεν είναι σε θέση να την εκτελέσει και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Αυτή η άρνηση του εργαζομένου να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του. γ) Οι κείμενες προστατευτικές διατάξεις για τον χρόνο υποχρεωτικής ανάπαυσης των εργαζομένων έχουν πλήρη εφαρμογή και κατά την περίοδο της αυξημένης απασχόλησης. Κατά τη διευθέτηση ο μέσος όρος των ωρών εβδομαδιαίας εργασίας κατά την περίοδο αναφοράς στις οποίες δεν περιλαμβάνονται οι ώρες της υπερεργασίας και των νόμιμων υπερωριών της περιόδου μειωμένης απασχόλησης, παραμένει στις σαράντα (40) ώρες ή, εάν εφαρμόζεται μικρότερο συμβατικό ωράριο, παραμένει στον αριθμό ωρών του μικρότερου αυτού ωραρίου. Οι ώρες εργασίας ανά εβδομάδα δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τις σαράντα οκτώ (48) ώρες, κατά μέσο όρο, κατά την περίοδο αναφοράς, συμπεριλαμβανομένων και των προαναφερόμενων ωρών υπερεργασίας και νομίμων υπερωριών. 2. [Καταργείται]. 3. [Καταργείται]. 4. Η καταβαλλόμενη αμοιβή κατά το χρονικό διάστημα της διευθέτησης της παρ. 1 είναι ίση με την αμοιβή για εργασία σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως, εφόσον στην επιχείρηση ισχύει εβδομαδιαίο ωράριο σαράντα (40) ωρών. Αν στην επιχείρηση ισχύει εβδομαδιαίο ωράριο μικρότερο των σαράντα (40) ωρών, η καταβαλλόμενη κατά το χρονικό διάστημα της διευθέτησης αμοιβή είναι ίση με την αμοιβή που προβλέπεται για το εβδομαδιαίο αυτό ωράριο. 5. α) Κατά την περίοδο της αυξημένης απασχόλησης της παρ. 1, η ημερήσια απασχόληση του εργαζομένου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις δέκα (10) ώρες. Στις υπερβάσεις του νόμιμου ημερήσιου ωραρίου μέχρι το ανώτατο όριο των δέκα (10) ωρών, καθώς και στις υπερβάσεις των σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως δεν εφαρμόζεται το άρθρο 194. β) Κατά την περίοδο της μειωμένης απασχόλησης της παρ. 1, η υπέρβαση του συμφωνηθέντος μειωμένου εβδομαδιαίου ωραρίου, η οποία επιτρέπεται κατ' εξαίρεση, αμείβεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 194. 6. Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας της παρ. 1 καθορίζεται με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή συμφωνία του εργοδότη με συνδικαλιστική οργάνωση στην επιχείρηση που αφορά τα μέλη της ή συμφωνία του εργοδότη και του συμβουλίου των εργαζομένων ή συμφωνία του εργοδότη και ένωσης προσώπων. Η ένωση προσώπων που αναφέρεται στο προηγούμενο εδάφιο μπορεί να συσταθεί από το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) τουλάχιστον των εργαζομένων στην επιχείρηση που απασχολεί πάνω από είκοσι (20) εργαζομένους και δεκαπέντε τοις εκατό (15%) εφόσον ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων στην επιχείρηση είναι κατ' ανώτατο αριθμό είκοσι (20) εργαζόμενοι. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζεται η διάταξη της υποπερ. αγ) της παρ. 3 του άρθρου 368. Εάν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή συμβούλιο εργαζομένων ή ένωση προσώπων του δεύτερου εδαφίου της παρούσας ή δεν επιτευχθεί συμφωνία σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο, μπορεί να εφαρμοσθεί το σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας, μετά από έγγραφη συμφωνία του εργοδότη με τον εργαζόμενο. Σε κάθε περίπτωση, απαγορεύεται η καταγγελία της σύμβασης εργασίας για τον λόγο ότι ο εργαζόμενος δεν συναίνεσε σε διευθέτηση του χρόνου εργασίας. 7. Με επιχειρησιακές και κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας μπορεί να καθορίζεται άλλο σύστημα διευθέτησης χρόνου εργασίας, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κλάδου ή της επιχείρησης. 8. Αν για οποιονδήποτε λόγο, ιδίως εξαιτίας παραίτησης ή απόλυσης του εργαζομένου, δεν εφαρμόζεται ή δεν ολοκληρώνεται η διευθέτηση του χρόνου εργασίας σύμφωνα με το παρόν άρθρο, έχουν πλήρη εφαρμογή όλες οι προστατευτικές διατάξεις που καθορίζουν τις συνέπειες της υπέρβασης του ημερήσιου και εβδομαδιαίου ωραρίου εργασίας. 9. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και για: α) εποχιακές επιχειρήσεις και β) εργαζομένους με σύμβαση εργασίας διάρκειας μικρότερης του ενός (1) έτους. 10. Οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις και οι συμφωνίες της παρ. 6 κατατίθενται στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, σύμφωνα με το άρθρο 398. 11. Με το παρόν άρθρο δεν θίγονται οι σχετικές ρυθμίσεις του ν. 2602/1998 (Α' 83) ή άλλων ειδικών νόμων, που αποσκοπούν στην εξυγίανση φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα. 12. Στην περίπτωση που λυθεί η σύμβαση εργασίας πριν από τη λήψη, εν όλω ή εν μέρει, του χρονικού αντισταθμίσματος που προβλέπεται κατά την περίοδο της μειωμένης απασχόλησης της παρ. 1, ο εργαζόμενος λαμβάνει, κατά τη λύση, αποζημίωση για τις υπερβάλλουσες ώρες που έχει απασχοληθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 194." Άρθρο 9 Καταχώριση της ετήσιας άδειας στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 224 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στην παρ. 3 του άρθρου 224 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 4 του α.ν. 539/1945 (Α' 229), περί της χρονικής περιόδου χορήγησης της άδειας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην περ. α), οι λέξεις "έως και μία (1) ώρα μετά την έναρξη πραγματοποίησής της" αντικαθίστανται από τις λέξεις "απογραφικά, εντός του επόμενου ημερολογιακού μήνα που ακολουθεί τον μήνα χορήγησής της", β) η περ. γ) καταργείται, και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής: "3.α) O εργοδότης αναγγέλλει ηλεκτρονικά στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ τη χορήγηση της άδειας απογραφικά, εντός του επόμενου ημερολογιακού μήνα που ακολουθεί τον μήνα χορήγησής της. β) Σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης της περ. α) επιβάλλονται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα σε βάρος του εργοδότη κυρώσεις, σύμφωνα με το άρθρο 572. γ) [Καταργείται]." Άρθρο 10 Χρονική κατάτμηση άδειας - Αντικατάσταση άρθρου 225 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Το άρθρο 225 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 8 του ν. 549/1977 (Α' 55), περί της χρονικής κατάτμησης της άδειας, αντικαθίσταται ως εξής: "Άρθρο 225 Χρονική κατάτμηση της άδειας 1. Η άδεια λαμβάνεται, καταρχήν, αδιαίρετη σε συνεχείς ημέρες. Ο εργαζόμενος δύναται, κατ' εξαίρεση, να λαμβάνει μέρος της αδείας του, σύμφωνα με τις προσωπικές του ανάγκες, κατόπιν έγγραφου αιτήματός του και αποδοχής από τον εργοδότη. Υποχρεωτικά ένα τουλάχιστον μέρος της αδείας περιλαμβάνει τουλάχιστον έξι (6) εργάσιμες ημέρες επί εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας και πέντε (5) εργάσιμες ημέρες επί πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας ή, προκειμένου περί ανηλίκων, δώδεκα (12) εργάσιμες ημέρες. 2. Το αίτημα του εργαζομένου, καθώς και η απόφαση του εργοδότη δεν απαιτούν έγκριση από την αρμόδια υπηρεσία της Επιθεώρησης Εργασίας, διατηρούνται στην επιχείρηση επί πέντε (5) έτη, σε ηλεκτρονική ή έντυπη μορφή, και είναι στη διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας." Άρθρο 11 Ακατάσχετο, ανεκχώρητο και αφορολόγητο του επιδόματος γονικής άδειας - Προσθήκη παρ. 13 στο άρθρο 231 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 231 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 28 του ν. 4808/2021 (Α' 101), περί της γονικής άδειας, προστίθεται παρ. 13 ως εξής: "13. Το επίδομα γονικής άδειας είναι αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη στη φορολογική διοίκηση, στο δημόσιο, στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, στα νομικά πρόσωπα των τελευταίων και στα ασφαλιστικά ταμεία ή στα πιστωτικά ιδρύματα για το δημόσιο και για τρίτους, και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό οικογενειακό εισόδημα." Άρθρο 12 Επέκταση της άδειας μητρότητας στην αναδοχή - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 236 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στην παρ. 2 του άρθρου 236 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 11 του ν. 2874/2000 (Α' 286), περί της άδειας μητρότητας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο, μετά από τις λέξεις "η εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο", προστίθενται οι λέξεις "ή γίνεται ανάδοχος τέκνου", β) προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο, γ) στο νέο τρίτο εδάφιο, γα) στο τέλος της περ. α), μετά από τις λέξεις "πριν την έκδοση της δικαστικής απόφασης", προστίθενται οι λέξεις ", και ως "εργαζόμενη που γίνεται ανάδοχος τέκνου" νοείται η εργαζόμενη γυναίκα, η οποία είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων και μετά από δικαστική απόφαση ή εισαγγελική διάταξη ή σύμβαση ή διάταξη ανακριτή ή απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης της ανατίθεται η πραγματική φροντίδα ή η επιμέλεια ανηλίκου", γβ) στην περ. β), i) στο τέλος της υποπερ. ββ), μετά από τις λέξεις "από την εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο", προστίθεται η λέξη "ή", ii) προστίθεται υποπερ. βγ), και η παρ. 2, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής: "2. Η τεκμαιρόμενη μητέρα του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α' 164), που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, καθώς και η εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο ή γίνεται ανάδοχος τέκνου από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών, δικαιούνται το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας, που ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο, καθώς και τις πάσης φύσεως αποδοχές και επιδόματα που συνδέονται με αυτήν, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις επιμέρους καταστατικές διατάξεις του φορέα ασφάλισής τους. Αν εργαζόμενη ανάδοχος τέκνου κάνει χρήση της άδειας του παρόντος και εν συνεχεία υιοθετήσει το τέκνο, δεν δικαιούται εκ νέου την άδεια. Για την εφαρμογή της παρούσας: α) Ως "εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο" νοείται η εργαζόμενη γυναίκα, η οποία είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Θετών Γονέων και μετά από απόφαση της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας παραλαμβάνει, για φροντίδα και ανατροφή με σκοπό την υιοθεσία, παιδί από κοινωνική υπηρεσία της κατά περίπτωση Μονάδας Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας ή άλλου φορέα που έχει υπό την προστασία του το παιδί ή από τον φυσικό γονέα ή τους φυσικούς γονείς του παιδιού ακόμη και πριν την έκδοση της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας, και ως "εργαζόμενη που γίνεται ανάδοχος τέκνου" νοείται η εργαζόμενη γυναίκα, η οποία είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων και μετά από δικαστική απόφαση ή εισαγγελική διάταξη ή σύμβαση ή διάταξη ανακριτή ή απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης της ανατίθεται η πραγματική φροντίδα ή η επιμέλεια ανηλίκου. β) Ως "ένταξη του παιδιού στην οικογένεια" νοείται: βα) η ημερομηνία φυσικής παράδοσης, για φροντίδα και ανατροφή με σκοπό την υιοθεσία, του παιδιού στην "εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο" από την κατά περίπτωση Μονάδα Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας ή από όποιον άλλον φορέα έχει υπό την προστασία του το παιδί, όπως αποδεικνύεται από σχετικό έγγραφο της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας, ή από τον φυσικό γονέα ή τους φυσικούς γονείς του παιδιού ακόμη και πριν την έκδοση της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας, όπως αποδεικνύεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο που συνάπτει η "εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο" με τον φυσικό γονέα ή τους φυσικούς γονείς του παιδιού, ή ββ) η ημερομηνία, κατά την οποία καθίσταται τελεσίδικη η δικαστική απόφαση που αναγνωρίζει αλλοδαπή απόφαση υιοθεσίας από την εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο, ή βγ) η ημερομηνία έκδοσης της δικαστικής απόφασης που κηρύσσει την αναδοχή ή της εισαγγελικής διάταξης που διατάσσει ως προσωρινό μέτρο την αναδοχή, σύμφωνα με το άρθρο 1532 του Αστικού Κώδικα, περί των συνεπειών της κακής άσκησης της επιμέλειας ή της γονικής μέριμνας, ή η ημερομηνία σύναψης της σύμβασης με τους ανάδοχους γονείς ή η ημερομηνία έκδοσης της δικαστικής απόφασης που επιβάλλει την αναδοχή ως αναμορφωτικό ή θεραπευτικό μέτρο, σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν. 4538/2018 (Α' 85), περί της αναδοχής ως μέτρου που εποπτεύεται από τις Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής, σε συνδυασμό με τα άρθρα 122, περί των αναμορφωτικών μέτρων, ή 123, περί των θεραπευτικών μέτρων, του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α' 95), ή η ημερομηνία έκδοσης της διάταξης ανακριτή που επιβάλλει την αναδοχή ως περιοριστικό όρο, σύμφωνα με το πέμπτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 283 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (ν. 4620/2019, Α' 96), περί των περιοριστικών όρων, ή η ημερομηνία έκδοσης της εισαγγελικής διάταξης που επιβάλλει την αναδοχή, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 46 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, περί της αποχής από την ποινική δίωξη ανηλίκου, ή η ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του Υπουργού Δικαιοσύνης που θέτει τον ανήλικο υπό διοικητική επιμέλεια, σύμφωνα με το άρθρο 8 του π.δ. 49/1979 (Α' 11), περί των κοινωνικών ερευνών. Η προθεσμία για την υποβολή αιτήματος για χορήγηση του μεταγενέθλιου τμήματος του επιδόματος μητρότητας (επιδόματος λοχείας) αρχίζει από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια." Άρθρο 13 Επέκταση προστασίας από απόλυση στις ανάδοχες μητέρες - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 291 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 291 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 15 του ν. 1483/1984 (Α' 153), περί προστασίας της μητρότητας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) μετά από τις λέξεις "που υιοθετούν τέκνο", προστίθενται οι λέξεις "ή γίνονται ανάδοχες τέκνου", β) οι λέξεις "έξι (6)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "οκτώ (8)", και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής: "3. Η προστασία έναντι της καταγγελίας της σχέσης εργασίας, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, ισχύει και για τις εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο ή γίνονται ανάδοχες τέκνου ηλικίας έως οκτώ (8) ετών, με χρονική αφετηρία την τοποθέτηση του τέκνου στην οικογένεια, καθώς και για τις εργαζόμενες που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, είτε ως τεκμαιρόμενες μητέρες, με χρονική αφετηρία τη γέννηση του παιδιού, είτε ως κυοφόροι γυναίκες. Σε περίπτωση καταγγελίας της σχέσης εργασίας εφόσον υπάρχει σπουδαίος λόγος σύμφωνα με το παρόν άρθρο, ο εργοδότης οφείλει να αιτιολογήσει δεόντως την καταγγελία γραπτώς και να προβεί σε σχετική κοινοποίηση και προς τις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας, σύμφωνα με το άρθρο 300." ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' Αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης - Μονομερής βλαπτική μεταβολή - Τροποποίηση Μέρους Ε' Βιβλίου Πρώτου Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 14 Αναγγελία της οικειοθελούς αποχώρησης στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" - Τροποποίηση άρθρου 330 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 330 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 38 του ν. 4488/2017 (Α' 137), περί της αναγγελίας της λύσης της σύμβασης εργασίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1, η λέξη "εντύπων" αντικαθίσταται από τη λέξη "δηλώσεων", β) στην παρ. 2, βα) οι λέξεις "από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο" αντικαθίστανται από τις λέξεις "από τον εργαζόμενο", ββ) μετά από τις λέξεις "ψηφιακά βεβαιωμένο", διαγράφονται οι λέξεις "και από τους δύο", γ) στην παρ. 3, γα) στο πρώτο εδάφιο, i) μετά από τις λέξεις "για διάστημα μεγαλύτερο των", οι λέξεις "πέντε (5)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "τριών (3)", ii) οι λέξεις "εφόσον προηγουμένως" αντικαθίστανται από τις λέξεις "υπό την προϋπόθεση ότι", iii) μετά από τις λέξεις "επιπλέον χρονικό διάστημα", οι λέξεις "πέντε (5)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "δύο (2)", iv) η λέξη "αναρτάται" αντικαθίσταται από τις λέξεις "δηλώνεται υπεύθυνα", γβ) προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο, γγ) στο νέο τρίτο εδάφιο, οι λέξεις "την επόμενη εργάσιμη ημέρα της λήξης" αντικαθίστανται από τις λέξεις "εντός δύο (2) εργάσιμων ημερών από τη λήξη", δ) προστίθεται παρ. 6 και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 330 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 330 Αναγγελία λύσης της σύμβασης εργασίας 1. Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγέλλει, με ηλεκτρονική υποβολή των σχετικών δηλώσεων που προβλέπονται στην υπό στοιχεία 40331/Δ1.13521/13.9.2019 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων "Επανακαθορισμός όρων ηλεκτρονικής υποβολής εντύπων αρμοδιότητας Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.)" (Β' 3520) στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης εργαζομένου ή αυτοδίκαιης λύσης της δοκιμαστικής περιόδου ή συναινετικής λύσης της σύμβασης εργασίας, όπως εθελουσία έξοδος, ή καταγγελίας σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου ή λήξης σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου ή έργου το αργότερο τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες από την ημέρα αποχώρησης του εργαζομένου ή καταγγελίας της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου ή λήξης της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου ή έργου ή κάθε άλλης περίπτωσης λύσης ή λήξης της σύμβασης εργασίας. 2. Η αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης του εργαζομένου συνοδεύεται υποχρεωτικά από ηλεκτρονικά σαρωμένο έντυπο υπογεγραμμένο ιδιοχείρως από τον εργαζόμενο ή από έγγραφο που φέρει ηλεκτρονική υπογραφή του ή έγγραφο ψηφιακά βεβαιωμένο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr ΕΨΠ), σύμφωνα με το άρθρο 27 του ν. 4727/2020 (Α' 184), περί της έκδοσης εγγράφων μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης. 3. Η αδικαιολόγητη (αυθαίρετη) αποχή του εργαζομένου από την εργασία για διάστημα μεγαλύτερο των τριών (3) συναπτών εργάσιμων ημερών μπορεί να θεωρηθεί ως καταγγελία της σύμβασης εκ μέρους του, υπό την προϋπόθεση ότι έχει παρέλθει επιπλέον χρονικό διάστημα δύο (2) συναπτών εργάσιμων ημερών από την υποχρεωτική όχλησή του από τον εργοδότη του, η οποία α) δηλώνεται υπεύθυνα στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και β) αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο γραπτό τρόπο. Ο εργαζόμενος λαμβάνει αυτόματα ειδοποίηση της δήλωσης του εργοδότη περί όχλησης και μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής "MyErgani". Στην περίπτωση αυτή, ο εργοδότης υποχρεούται, εντός δύο (2) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του διαστήματος του πρώτου εδαφίου, να αναγγείλει την οικειοθελή αποχώρηση του εργαζομένου στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, χωρίς να απαιτείται η υπογραφή του εργαζομένου. 4. Αν ο εργοδότης δεν τηρήσει εμπρόθεσμα τις υποχρεώσεις αναγγελίας οικειοθελούς αποχώρησης, η σύμβαση εργασίας θεωρείται ότι λύθηκε με άτακτη καταγγελία του εργοδότη. 5. Οι παρ. 2, 3 και 4 δεν εφαρμόζονται στην περίπτωση επίσχεσης εργασίας. 6. Σε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης, ο εργαζόμενος δύναται να υποβάλει ο ίδιος την αναγγελία της παρ. 1. Ο εργοδότης λαμβάνει ειδοποίηση αυτόματα μέσω του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ για την υποβολή της δήλωσης εκ μέρους του εργαζομένου." Άρθρο 15 Μονομερής βλαπτική μεταβολή στην περίπτωση ένταξης στην ψηφιακή κάρτα εργασίας - Τροποποίηση άρθρου 343 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 343 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 7 του ν. 2112/1920 (A' 67), περί της μονομερούς βλαπτικής μεταβολής, προστίθεται τέταρτο εδάφιο και το άρθρο 343 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 343 Μονομερής βλαπτική μεταβολή Κάθε μονομερής μεταβολή των όρων της σύμβασης εργασίας, βλαπτική για τον εργαζόμενο, θεωρείται ως καταγγελία αυτής, για την οποία ισχύουν οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος. Ως τέτοια θεωρείται σε κάθε περίπτωση η μετάθεση του εργαζομένου σε γραφείο το οποίο λειτουργεί στην αλλοδαπή, εφόσον δεν αποδέχεται τη μετάθεση ο μετατιθέμενος εργαζόμενος. Επίσης, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας η πέραν των δύο (2) μηνών καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών του εργαζομένου από τον εργοδότη, ανεξαρτήτως της αιτίας της καθυστέρησης. Επίσης, θεωρείται ως μονομερής βλαπτική μεταβολή η αδικαιολόγητη μείωση των πάσης φύσεως αποδοχών του εργαζομένου, ιδίως, εξαιτίας της ένταξης του εργοδότη στο σύστημα της ψηφιακής κάρτας εργασίας του άρθρου 580 ή της εφαρμογής του συστήματος της ψηφιακής κάρτας εργασίας του άρθρου 580." Άρθρο 16 Προστασία από την απόλυση λόγω άρνησης παροχής υπερωριακής εργασίας - Προσθήκη υποπερ. γιε) στην περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 350 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στην περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 350 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 66 του ν. 4808/2021 (A' 101), περί της προστασίας από τις απολύσεις, προστίθεται υποπερ. γιε) ως εξής: "γιε) των εργαζομένων που αρνούνται την παροχή υπερωριακής απασχόλησης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 194." ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ' Ψηφιακή οργάνωση της εργασίας - Τροποποίηση Μέρους Γ' Βιβλίου Τρίτου Κώδικα Εργατικού Δικαίου Άρθρο 17 Κατάργηση υποχρέωσης τήρησης εγγράφων στον χώρο εργασίας - Τροποποίηση παρ. 3 και 6 άρθρου 572 Κώδικα Εργατικού Δικαίου 1. Στην παρ. 3 του άρθρου 572 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 24 του ν. 3996/2011 (Α' 170), περί των διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας, καταργούνται οι υποπερ. βα), ββ), βε) και βστ) και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής: "3. Προκειμένου περί των κάτωθι ευθέως αποδεικνυόμενων παραβάσεων της νομοθεσίας, επιβάλλεται, κατά περίπτωση, διοικητική κύρωση της περ. Α' της παρ. 1 του παρόντος άρθρου ή και της παρ. 3 του άρθρου 26 του ν. 3996/2011, μόλις αυτές διαπιστωθούν, κατά δέσμια αρμοδιότητα του Επιθεωρητή Εργασίας που διενήργησε τον έλεγχο και χωρίς πρόσκληση για ακρόαση του εργοδότη: α) στις περιπτώσεις της παρ. 3 του άρθρου 26 του ν. 3996/2011 και β) στις εξής περιπτώσεις: βα) [Καταργείται], ββ) [Καταργείται], βγ) μη τήρησης στον τόπο εκτέλεσης του έργου βιβλίου ημερήσιων δελτίων απασχολούμενου προσωπικού στην εκτέλεση οικοδομικών και τεχνικών έργων, βδ) μη ανάρτησης κανονισμού εργασίας σε υπόχρεες επιχειρήσεις, βε) [Καταργείται], βστ) [Καταργείται], βζ) μη χρήσης ή/και μη χορήγησης Μέσων Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) σε οικοδομικές εργασίες, βη) μη επίδειξης της απαιτούμενης άδειας σε χειριστές Μηχανημάτων Έργου, βθ) μη επίδειξης πιστοποιητικού απαλλαγής από επικίνδυνα αέρια σε ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες, βι) μη επίδειξης πιστοποιητικού ελέγχου ανυψωτικών μηχανημάτων, βια) μη επίδειξης του βιβλίου δρομολογίων των οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων και οδηγών τουριστικών λεωφορείων, βιβ) μη τήρησης στον τόπο εκτέλεσης του έργου αντιγράφου του εντύπου της αναγγελίας για κάθε ημέρα απασχόλησης του προσωπικού που απασχολείται για την εκτέλεση οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έργου, βιγ) μη καταχώρισης στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ του αριθμού κυκλοφορίας του μοτοποδηλάτου ή της μοτοσυκλέτας που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση της εργασίας για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης καθορίζονται κάθε θέμα σχετικό με την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, η συμπλήρωση των παραβάσεων όσο και η εισαγωγή εξαιρέσεων από αυτήν." 2. Στην παρ. 6 του άρθρου 572 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου, το πρώτο εδάφιο καταργείται και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής: "6. Το πιστοποιητικό ελέγχου ανυψωτικών μηχανημάτων πρέπει να βρίσκεται πάνω στο Μηχάνημα Έργου στο οποίο διενεργείται ο έλεγχος, όπως προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις, και ο χειριστής Μηχανήματος Έργου είναι υποχρεωμένος να φέρει την άδεια του χειριστή. Το πιστοποιητικό απαλλαγής από επικίνδυνα αέρια που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία πρέπει να βρίσκεται πάνω στο πλοίο στο οποίο εκτελούνται οι ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες. Η μη τήρηση των παραπάνω υποχρεώσεων από την επιχείρηση επισύρει τις διοικητικές κυρώσεις του παρόντος άρθρου." Άρθρο 18 Υποβολή στοιχείων στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 577 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στην παρ. 1 του άρθρου 577 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε η παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4808/2021 (Α' 101), περί του σκοπού και της λειτουργίας του Πληροφοριακού Συστήματος "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ", επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην περ. α), διαγράφονται οι λέξεις "η σύμβαση εργασίας και", β) στην περ. β), βα) οι λέξεις "κάθε τροποποίηση της σύμβασης εργασίας και η σχετική δήλωση μεταβολών" αντικαθίστανται από τις λέξεις "κάθε μεταβολή", βγ) μετά από τη λέξη "Δήλωση", προστίθεται η λέξη "Μεταβολής", γ) η περ. ε) αντικαθίσταται, δ) στην περ. η), μετά από τη λέξη "στοιχεία", προστίθενται οι λέξεις "για τον υπολογισμό", ε) προστίθενται νέα εδάφια, δεύτερο και τρίτο, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: "1. Στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ υποβάλλονται, σε ψηφιακή μορφή, τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την εποπτεία της αγοράς εργασίας και ιδίως τα παρακάτω: α) η αναγγελία πρόσληψης του εργαζομένου, β) κάθε μεταβολή στοιχείων της εργασιακής σχέσης του εργαζομένου με το έντυπο "Δήλωση Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης" και ιδίως τα στοιχεία που σχετίζονται με μεταβολή αποδοχών, μετατροπή σύμβασης ορισμένου χρόνου σε αορίστου, μετατροπή μερικής - εκ περιτροπής σε πλήρη απασχόληση, αλλαγή ειδικότητας, μεταβολή προσώπου του εργοδότη, ωράριο εργασίας στο πλαίσιο συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας, γ) η κτήση ή η απώλεια μιας από τις ιδιότητες της περ. α' του άρθρου 2 της Διεθνούς Συμβάσεως της Διεθνούς Διασκέψεως της Ουασινγκτώνος που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2269/1920 (Α' 145), δ) η αναγγελία της λύσης της σύμβασης εργασίας (απόλυση ή οικειοθελής αποχώρηση ή λήξη συμφωνημένου χρόνου ή κοινή συμφωνία) που γίνεται με την υποβολή του εντύπου "Έντυπο λύσης της Σχέσης Εργασίας", ε) η ψηφιακή οργάνωση χρόνου εργασίας, στ) το μητρώο παραβατικότητας, ζ) το "Λευκό Μητρώο Συνεπών Επιχειρήσεων ΠΕΡΣΕΑΣ", η) στοιχεία για τον υπολογισμό των Ετήσιων Μονάδων Εργασίας (Ε.Μ.Ε.). Ο εργαζόμενος έχει πρόσβαση σε, πληροφορείται και αποθηκεύει όλες τις δηλώσεις που υποβάλλει ο εργοδότης στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, καθώς και εν γένει όλα τα στοιχεία της εργασιακής του σχέσης που τηρούνται στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, μέσω του πληροφοριακού συστήματος "MyErgani", που είναι διαθέσιμο μέσω της σχετικής ιστοσελίδας και της σχετικής ηλεκτρονικής εφαρμογής. Επιπλέον, ο εργαζόμενος δύναται να λαμβάνει απευθείας στην κινητή του συσκευή ειδοποιήσεις για κάθε νέα δήλωση του εργοδότη, η οποία τον αφορά, εφόσον έχει εγκαταστήσει την ηλεκτρονική εφαρμογή." Άρθρο 19 Δημιουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής "Ergani" - Προσθήκη άρθρου 577Α στον Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στον Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), μετά από το άρθρο 577, προστίθεται άρθρο 577Α ως εξής: "Άρθρο 577Α Δημιουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής "Ergani" 1. Δημιουργείται ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή με την ονομασία "Ergani", μέσω της οποίας κάθε εργοδότης δύναται να χρησιμοποιεί το Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" (Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ) του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Η εφαρμογή του πρώτου εδαφίου είναι διαθέσιμη δωρεάν και μπορεί να εγκατασταθεί σε "έξυπνες" κινητές συσκευές ("smartphones"). 2. Ο εργοδότης συνδέεται στην εφαρμογή της παρ. 1 με τους εξατομικευμένους κωδικούς για το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και αναρτά, υποβάλλει και τροποποιεί τις δηλώσεις και τα έντυπα που υποβάλλονται στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. 3. Η εφαρμογή είναι προσβάσιμη στα άτομα με αναπηρία, σύμφωνα με το Κεφάλαιο Η' του Μέρους Α' του ν. 4727/2020 (Α' 184), περί της ψηφιακής προσβασιμότητας." Άρθρο 20 Αναγγελία έναρξης εργασίας στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" - Αντικατάσταση άρθρου 578 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Το άρθρο 578 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 21 του ν. 5053/2023 (Α' 158), περί της ανάρτησης των όρων εργασίας στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ", αντικαθίσταται ως εξής: "Άρθρο 578 Αναγγελία έναρξης εργασίας στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" 1. α) Κάθε εργοδότης, ο οποίος προσλαμβάνει εργαζόμενο με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, υποχρεούται να αναρτήσει ηλεκτρονικά στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" (Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ), πριν από την έναρξη της εργασίας, την Ψηφιακή Αναγγελία Έναρξης Εργασίας, η οποία περιέχει, ιδίως, τους ουσιώδεις όρους εργασίας που προβλέπονται στο άρθρο 73. β) Για την ισχύ της Ψηφιακής Αναγγελίας Έναρξης Εργασίας της περ. α) απαιτείται η υπογραφή αυτής από τον εργαζόμενο ιδιοχείρως ή με εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή με ψηφιακή βεβαίωση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr - ΕΨΠ) ή με αποδοχή αυτής από τον εργαζόμενο μέσω του πληροφοριακού συστήματος "MyErgani" που λειτουργεί στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. 2. Για κάθε μεταβολή των όρων εργασίας ο εργοδότης υποβάλλει ηλεκτρονικά στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ την Ψηφιακή Δήλωση Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης, η οποία πρέπει να γίνει αποδεκτή από τον εργαζόμενο με έναν από τους τρόπους της περ. β) της παρ. 1. 3. Ο εργοδότης εκπληρώνει την υποχρέωσή του για παροχή πληροφοριών, βάσει του άρθρου 75, με τη γνωστοποίηση της Ψηφιακής Αναγγελίας της παρ. 1 και της Ψηφιακής Δήλωσης της παρ. 2 στον εργαζόμενο. 4. Αν ο εργαζόμενος βρεθεί να απασχολείται χωρίς να έχει γίνει η αναγγελία της παρ. 1, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις για αδήλωτη εργασία του άρθρου 5 του ν. 4554/2018 (Α' 130)." Άρθρο 21 Πρόσληψη για κάλυψη επειγουσών αναγκών - Προσθήκη άρθρου 578Α στον Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στον Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), μετά από το άρθρο 578, προστίθεται άρθρο 578Α ως εξής: "Άρθρο 578Α Πρόσληψη για κάλυψη επειγουσών αναγκών 1. Κάθε εργοδότης δύναται να προσλαμβάνει εργαζομένους για την κάλυψη επειγουσών αναγκών με σύμβαση εργασίας, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, ορισμένου χρόνου, διάρκειας έως δύο (2) ημερών την εβδομάδα, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής "Ταχείας Πρόσληψης". 2. Πριν από την έναρξη της απασχόλησης, ο εργοδότης δηλώνει μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής της παρ. 1 στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, τους ουσιώδεις όρους εργασίας που προβλέπονται στο άρθρο 73. Εφόσον πρόκειται για εργαζόμενο αλλοδαπό ή ανήλικο, μέσω της ίδιας εφαρμογής υποβάλλονται και τα αναγκαία έγγραφα που αποδεικνύουν τη νόμιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας. 3. Ο εργαζόμενος λαμβάνει ειδοποίηση για την πρόταση προς σύναψη της σύμβασης της παρ. 1 και των όρων της παρ. 2, μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής "MyErgani", και πρέπει να την αποδεχθεί, μέσω της ίδιας ηλεκτρονικής εφαρμογής, πριν από την έναρξη της απασχόλησης. Σε περίπτωση τροποποιήσεων των δηλωθέντων στοιχείων ο εργοδότης αποστέλλει εκ νέου ηλεκτρονική ειδοποίηση, ως προς τα μεταβληθέντα στοιχεία, και ο εργαζόμενος πρέπει να αποδεχθεί την τροποποίηση, το αργότερο έως την έναρξη του αρχικά δηλωμένου ωραρίου ή έως την έναρξη τυχόν μεταβληθέντος ωραρίου, όποιο από τα δύο είναι νωρίτερα. 4. Η αποστολή ηλεκτρονικής ειδοποίησης-πρότασης για σύναψη της σύμβασης εκ μέρους του εργοδότη και η αποδοχή της από τον εργαζόμενο ισοδυναμούν και αντικαθιστούν: α) την αναγγελία έναρξης εργασίας του άρθρου 578, β) τη δήλωση ψηφιακής οργάνωσης του χρόνου εργασίας και γ) την αναγγελία λύσης σύμβασης εργασίας του άρθρου 330. 5. Αν ο εργαζόμενος βρεθεί να απασχολείται χωρίς να έχει γίνει η ανωτέρω πρόταση και αποδοχή, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 5 του ν. 4554/2018 (Α' 130), περί διοικητικών κυρώσεων για αδήλωτη εργασία και του άρθρου 572 του παρόντος. 6. Σε κάθε περίπτωση πρόσληψης μέσω της εφαρμογής του παρόντος, εφαρμόζονται οι προστατευτικές για τον εργαζόμενο διατάξεις που συνδέονται με τη σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας του, καθώς και η υποχρέωση σήμανσης ψηφιακής κάρτας εργασίας του άρθρου 580." Άρθρο 22 Ευέλικτη προσέλευση - Χρόνος προετοιμασίας - Μονές σημάνσεις - Προσθήκη παρ. 2Α, 2Β και 2Γ στο άρθρο 580 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 580 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 74 του ν. 4808/2021 (Α' 101), περί της ψηφιακής κάρτας εργασίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) προστίθενται παρ. 2Α, 2Β και 2Γ, β) στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 3, οι λέξεις "βάσει των στοιχείων που εισάγονται με τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας" διαγράφονται, και το άρθρο 580 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 580 Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας 1. Επιχειρήσεις εργοδότες υποχρεούνται να διαθέτουν και να λειτουργούν ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων τους, άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό, σε πραγματικό χρόνο, με το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. 2. Η μέτρηση του χρόνου εργασίας πραγματοποιείται με τη χρήση ψηφιακής κάρτας εργασίας. Με τη χρήση της, καταγράφεται σε πραγματικό χρόνο στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ κάθε μεταβολή που αφορά στον χρόνο εργασίας των εργαζομένων, όπως ιδίως, η ώρα έναρξης και λήξης της εργασίας, το διάλειμμα, η υπέρβαση του νομίμου ωραρίου εργασίας και κάθε είδους άδεια. 2Α. Οι επιχειρήσεις - εργοδότες που έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας εργασίας και την έχουν ενεργοποιήσει δύνανται να συμφωνούν εγγράφως με τους εργαζομένους τους ευέλικτη προσέλευση μέχρι χρονικό διάστημα εκατό είκοσι (120) λεπτών ημερησίως. Αν υπάρχει τέτοια συμφωνία, η έναρξη της εργασίας είναι δυνατή από τη δηλωθείσα έναρξη του ωραρίου στην ψηφιακή οργάνωση του χρόνου εργασίας και έως τη λήξη του χρόνου της ευέλικτης προσέλευσης. 2Β. Η σήμανση της ψηφιακής κάρτας πρέπει να πραγματοποιείται: α) κατά την έναρξη του δηλωθέντος ωραρίου, μετά από τον χρόνο προετοιμασίας προς ανάληψη εργασίας, και β) κατά τη λήξη του δηλωθέντος ωραρίου, πριν από τον χρόνο προετοιμασίας προς αποχώρηση. Στις επιχειρήσεις - εργοδότες που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα, βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.), στον κλάδο της βιομηχανίας, ο χρόνος προετοιμασίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τριάντα (30) λεπτά πριν από την έναρξη της εργασίας και τα τριάντα (30) λεπτά μετά από τη λήξη της εργασίας. Στις επιχειρήσεις - εργοδότες όλων των κλάδων, πλην αυτών του προηγούμενου εδαφίου, ο χρόνος προετοιμασίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δέκα (10) λεπτά πριν από την έναρξη της εργασίας και τα δέκα (10) λεπτά μετά από τη λήξη της εργασίας. Εάν κατά τον ανωτέρω χρόνο βρεθεί εργαζόμενος να απασχολείται πραγματικά, επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας οι προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις βάσει του άρθρου 572. 2Γ. Η διαπίστωση πλέον του αριθμού των τριών (3) μονών σημάνσεων τον μήνα ανά εργαζόμενο, όταν δεν δικαιολογείται από τη φύση ή την οργάνωση του χρόνου εργασίας ή γεγονός ανωτέρας βίας ή αντικειμενική αδυναμία, και οφείλεται σε αμέλεια του εργαζομένου, συνιστά αιτία ελέγχου από την Επιθεώρηση Εργασίας στο πλαίσιο της ανάλυσης εκτίμησης κινδύνου. 3. Τα στοιχεία της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας διασταυρώνονται με τα στοιχεία που αναγράφονται στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.) που υποβάλλεται από την επιχείρηση. Είναι δυνατή η αυτοματοποιημένη προσυμπλήρωση της Α.Π.Δ. από το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. 4. Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας αξιοποιείται από την Επιθεώρηση Εργασίας για τον έλεγχο τήρησης του ωραρίου των επιχειρήσεων. Εάν, κατά τον επιτόπιο έλεγχο σε επιχείρηση, διαπιστωθεί ότι η ψηφιακή κάρτα εργαζομένου δεν είναι ενεργοποιημένη, επιβάλλεται στον εργοδότη πρόστιμο δέκα χιλιάδων πεντακοσίων (10.500) ευρώ ανά εργαζόμενο που δεν έχει ενεργοποιημένη ψηφιακή κάρτα. Αν σε τρεις (3) ελέγχους, εντός χρονικού διαστήματος δώδεκα (12) μηνών, διαπιστωθεί η παράβαση της παρούσας επιβάλλεται προσωρινή διακοπή λειτουργίας της επιχείρησης για χρονικό διάστημα δεκαπέντε (15) ημερών." ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ' Εξουσιοδοτικές και καταργούμενες διατάξεις Άρθρο 23 Εξουσιοδοτικές διατάξεις - Τροποποίηση περ. δ) παρ. 5 και προσθήκη παρ. 9 και 10 στο άρθρο 586 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου 1. Στην περ. δ) της παρ. 5 του άρθρου 586 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 79 του ν. 4808/2021 (Α' 101), περί εξουσιοδοτικών διατάξεων, μετά από τις λέξεις "βάσει των καταχωρίσεων που γίνονται", οι λέξεις "με χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας" αντικαθίστανται από τις λέξεις "στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ" και η περ. δ) διαμορφώνεται ως εξής: "δ) η δυνατότητα αυτοματοποιημένης προσυμπλήρωσης της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (Α.Π.Δ.) βάσει των καταχωρίσεων που γίνονται στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ." 2. Στο άρθρο 586 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου προστίθενται παρ. 9 και 10 ως εξής: "9. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθορίζονται οι δηλώσεις οι οποίες εντάσσονται σταδιακά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του άρθρου 577Α, οι αναγκαίες διαλειτουργικότητες με άλλα πληροφοριακά συστήματα, ο χρόνος έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της εφαρμογής, και ρυθμίζεται κάθε άλλο αναγκαίο, τεχνικό ή άλλο ζήτημα σχετικά με τη λειτουργία της ηλεκτρονικής εφαρμογής του άρθρου 577Α. 10. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθορίζονται η διαλειτουργικότητα της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 578Α με το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, οι όροι εργασίας που δηλώνονται από τον εργοδότη, η αποδοχή τους από τον εργαζόμενο, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο ζήτημα για την εφαρμογή του άρθρου 578Α." Άρθρο 24 Καταργούμενες διατάξεις 1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται το άρθρο 63 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121) και το κωδικοποιηθέν άρθρο 10 του ν. 4808/2021 (Α' 101), περί των πολιτικών εντός επιχείρησης για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών. 2. Από την 1η Ιανουαρίου 2026, καταργούνται: α) Το άρθρο 579 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου και το κωδικοποιηθέν άρθρο 16 του ν. 2874/2000 (Α' 186), περί της υποχρέωσης αναγγελίας του προσωπικού και των όρων εργασίας. Σε οποιαδήποτε διάταξη γίνεται αναφορά στον "Πίνακα Προσωπικού" νοείται πλέον η "Ψηφιακή Οργάνωση Χρόνου Εργασίας". β) Η παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 4611/2019 (Α' 79), περί της έναρξης ισχύος της καταχώρισης της κανονικής άδειας στο Πληροφοριακό Σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ" (Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ). Ειδικά για τις ημέρες κανονικής αδείας του 2025, οι οποίες δεν έχουν εξαντληθεί μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2026, διατηρείται η υποχρέωση καταχώρισης στο βιβλίο αδειών έως την εξάντλησή τους. γ) Η περ. 2 της υποπαρ. ΙΑ.5 της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α' 85), περί της ετήσιας καταχώρισης της κανονικής άδειας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ. Ειδικά για τις ημέρες κανονικής αδείας του 2025 διατηρείται η υποχρέωση ετήσιας καταχώρισής τους στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ . ΜΕΡΟΣ Β' Διατάξεις για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' Σκοπός και αντικείμενο Άρθρο 25 Σκοπός Σκοπός του παρόντος Μέρους είναι η ενίσχυση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, μέσω της αναβάθμισης του ρόλου των αρμόδιων οργάνων, της επικαιροποίησης και αυστηροποίησης του σχετικού θεσμικού πλαισίου, της προώθησης της πρόληψης επαγγελματικών κινδύνων και ασθενειών, της προστασίας της ψυχικής υγείας, της ενίσχυσης της κατάρτισης σε πρώτες βοήθειες, καθώς και της αξιοποίησης της ψηφιακής τεχνολογίας για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο και την παρακολούθηση των συνθηκών εργασίας. Άρθρο 26 Αντικείμενο Αντικείμενο του παρόντος Μέρους είναι: (α) Η ενίσχυση του ρόλου των Επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων και των εκπροσώπων τους, καθώς και των Εσωτερικών Υπηρεσιών Προστασίας και Πρόληψης των Εργαζομένων, (β) η επικαιροποίηση της κατάταξης των επιχειρήσεων ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας σε κατηγορίες επικινδυνότητας και του καταλόγου με τις επιτρεπόμενες ειδικότητες για την ανάληψη καθηκόντων τεχνικού ασφαλείας, (γ) η αυστηροποίηση του πλαισίου άσκησης καθηκόντων τεχνικού ασφαλείας από τον εργοδότη, (δ) ο εξορθολογισμός του τρόπου άσκησης καθηκόντων των τεχνικών ασφαλείας και των ιατρών εργασίας και η ψηφιοποίηση του βιβλίου υποδείξεων, (ε) η βελτίωση του πλαισίου διάγνωσης και αναγγελίας των ασθενειών που οφείλονται στην εργασία, καθώς και αναγγελίας των εργατικών ατυχημάτων, (στ) η ενίσχυση της προστασίας της ψυχικής υγείας των εργαζομένων, (ζ) η έμφαση στην εκμάθηση πρώτων βοηθειών, (η) η ενίσχυση του ρόλου του συντονιστή ασφαλείας και η καθιέρωση ελάχιστου χρόνου απασχόλησής του, (θ) η δημιουργία του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος "ΗΡΙΔΑΝΟΣ" για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' Προστασία της Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων - Τροποποίηση Μέρους Α' Βιβλίου Τρίτου Κώδικα Εργατικού Δικαίου ....................................... Άρθρο 29 Κατάταξη επιχειρήσεων ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας - Αντικατάσταση άρθρου 500 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Το άρθρο 500 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 10 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ν. 3850/2010, Α' 84), περί της κατάταξης των επιχειρήσεων ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, αντικαθίσταται ως εξής: "Άρθρο 500 Κατάταξη επιχειρήσεων ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας 1. Για να καθορισθεί ο ελάχιστος χρόνος ετήσιας απασχόλησης του τεχνικού ασφάλειας και του ιατρού εργασίας, καθώς και το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων του τεχνικού ασφαλείας, οι επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες κατατάσσονται σε κατηγορίες, των οποίων οι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας σημειώνονται με κωδικό αριθμό, με βάση τη στατιστική ταξινόμηση, της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, έτους 2008, ως ακολούθως: Άρθρο 30 Απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων τεχνικού ασφαλείας - Τροποποίηση άρθρου 502 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 502 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 12 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ν. 3850/2010, Α' 84), περί του απαιτούμενου επίπεδου γνώσεων του τεχνικού ασφαλείας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 4, αα) στο εισαγωγικό εδάφιο, πριν από τις λέξεις "ο εργοδότης έχει την υποχρέωση", διαγράφονται οι λέξεις "στις επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από πενήντα (50) εργαζομένους", αβ) στην περ. α), μετά από τις λέξεις "Στις επιχειρήσεις που", προστίθενται οι λέξεις "απασχολούν έως και πενήντα (50) εργαζομένους και", αβ) στις περ. β) και γ), μετά από τις λέξεις "Στις επιχειρήσεις που", προστίθενται οι λέξεις "απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους και", β) στην παρ. 5, βα) στο πρώτο εδάφιο, οι λέξεις "λιγότερους από πενήντα (50)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "έως και είκοσι (20)", ββ) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις "λιγότερους από είκοσι (20)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "έως και είκοσι (20)", γ) στην παρ. 6, γα) στο πρώτο εδάφιο, i) οι λέξεις "μέχρι και έξι (6)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "έως και πέντε (5)", ii) οι λέξεις "πτυχιούχος τεχνικής ειδικότητας Τεχνικού Επαγγελματικού Εκπαιδευτηρίου ή Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης" αντικαθίστανται από τις λέξεις "κάτοχος τίτλου ειδικότητας Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) ή Σχολής Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) ή ισότιμου τίτλου της ημεδαπής ή αλλοδαπής", iii) μετά από τις λέξεις "σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του", προστίθενται οι λέξεις "ή έχει άδεια άσκησης τεχνικού επαγγέλματος εμπειροτέχνη και το αντικείμενο της άδειάς του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του ή αποδεδειγμένα ασκεί επί δεκαετία και πλέον την οικονομική δραστηριότητα για την οποία θα αναλάβει τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφαλείας", γβ) το δεύτερο εδάφιο καταργείται, και το άρθρο 502 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 502 Απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων τεχνικού ασφάλειας 1. Στις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες της κατηγορίας Α' του άρθρου 500 , και σε εκείνες της κατηγορίας Β' του ίδιου άρθρου, που απασχολούν εξακόσια πενήντα (650) άτομα και άνω, ο τεχνικός ασφάλειας πρέπει να έχει τα προσόντα της περ. α) ή β) της παρ. 1 του άρθρου 501. Εφόσον προκύπτει υποχρέωση απασχόλησης και δεύτερου τεχνικού ασφάλειας, για τη συμπλήρωση του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου απασχόλησης, σύμφωνα με το άρθρο 511, αυτός μπορεί να έχει τα προσόντα της περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 501. 2. Στις υπόλοιπες επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες της κατηγορίας Β' και της κατηγορίας Γ', ο τεχνικός ασφάλειας πρέπει να έχει τα προσόντα της περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501. 3. Εφόσον προκύπτει υποχρέωση απασχόλησης περισσοτέρων από δύο (2) τεχνικών ασφάλειας, για τη συμπλήρωση του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου απασχόλησης, σύμφωνα με το άρθρο 511, οι πέραν του δεύτερου μπορούν να έχουν τα προσόντα του τέταρτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 501. 4. Με την επιφύλαξη ειδικότερων ή πλέον δεσμευτικών διατάξεων, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρακάτω περιπτώσεις και στις λοιπές σχετικές διατάξεις του παρόντος Μέρους: α) Στις επιχειρήσεις που απασχολούν έως και πενήντα (50) εργαζομένους και υπάγονται στην κατηγορία Α', όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 500, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας που έχει τα προσόντα των περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501. β) Στις επιχειρήσεις που απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους και υπάγονται στην κατηγορία Β' , όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 500, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της περ. α). Δύναται όμως σε ό,τι αφορά τον τεχνικό ασφάλειας να αναθέτει τα καθήκοντα αυτά σε εργαζομένους, με τα προσόντα της περ. δ) της παρ. 1 του άρθρου 501, εφόσον αυτοί απασχολούνται με πλήρες ωράριο στην επιχείρηση. Στην περίπτωση αυτή ο εργοδότης υποχρεούται να επιμορφώσει τον εργαζόμενο αυτόν, όπως ορίζεται ειδικότερα στο άρθρο 512. γ) Στις επιχειρήσεις που απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους και υπάγονται στην κατηγορία Γ' , όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 500, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της περ. β). Δύναται όμως να αναλάβει ο ίδιος τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την περίπτωση αυτή εφόσον επιμορφωθεί κατάλληλα, σύμφωνα με το άρθρο 512. 5. Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στις κατηγορίες Β' και Γ' του άρθρου 500 και απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρησή του, όπως αυτές προβλέπονται στο παρόν Μέρος και στα προεδρικά διατάγματα που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του Μέρους αυτού, εφόσον έχει τα προσόντα των περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501 και μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας, που σύμφωνα με το άρθρο 503 προβλέπονται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του. Στην περίπτωση των ανωτέρω επιχειρήσεων που υπάγονται στην κατηγορία Β' και απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους, αν ο εργοδότης έχει τα προσόντα των περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501 και μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας, που σύμφωνα με το άρθρο 503 δεν προβλέπεται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρησή του, με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης διάρκειας τουλάχιστον τριάντα πέντε (35) ωρών, σύμφωνα με το άρθρο 512. 6. Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Β' του άρθρου 500 και απασχολούν έως και πέντε (5) εργαζομένους, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρησή του με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης διάρκειας τουλάχιστον τριάντα πέντε (35) ωρών σύμφωνα με το άρθρο 512 και εφόσον είναι κάτοχος τίτλου ειδικότητας Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) ή Σχολής Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) ή ισότιμου τίτλου της ημεδαπής ή αλλοδαπής ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματικής σχολής και το αντικείμενο των σπουδών του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του ή έχει άδεια άσκησης τεχνικού επαγγέλματος εμπειροτέχνη και το αντικείμενο της άδειάς του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του ή αποδεδειγμένα ασκεί επί δεκαετία και πλέον την οικονομική δραστηριότητα για την οποία θα αναλάβει τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφαλείας. 7. Στις επιχειρήσεις του δεύτερου εδαφίου της παρ. 5 και στις επιχειρήσεις της παρ. 6 που ο ίδιος ο εργοδότης αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας, αυτός έχει την υποχρέωση να αναθέτει τη σύνταξη της γραπτής εκτίμησης κινδύνου που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 534 σε πρόσωπα που έχουν τα προσόντα των περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501 και μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας που με το άρθρο 503 προβλέπονται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του." Άρθρο 31 Ειδικότητες τεχνικού ασφάλειας κατά δραστηριότητα επιχειρήσεων - Τροποποίηση άρθρου 503 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 503 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 13 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ν. 3850/2010, Α' 84), περί των ειδικοτήτων του τεχνικού ασφάλειας κατά δραστηριότητα επιχειρήσεων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο αντικαθίσταται ο πίνακας, β) προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο, και το άρθρο 503 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 503 Ειδικότητες τεχνικού ασφάλειας κατά δραστηριότητα επιχειρήσεων Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να αναθέτουν καθήκοντα τεχνικού ασφάλειας σε άτομα με ειδικότητα από εκείνες που ορίζονται στον παρακάτω πίνακα: Οι επιχειρήσεις που, σύμφωνα με το άρθρο 500, κατατάσσονται στη Γ' κατηγορία επικινδυνότητας δύνανται να αναθέτουν καθήκοντα τεχνικού ασφαλείας σε άτομα οιασδήποτε ειδικότητας, από εκείνες που περιλαμβάνονται στον ανωτέρω πίνακα. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία εκδίδεται μετά από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων (Σ.Υ.Α.Ε.), σύμφωνα με το άρθρο 516, μπορεί να καθορίζεται και πέραν των προβλεπόμενων στο εν λόγω άρθρο, το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων και οι ειδικότητες του τεχνικού ασφάλειας ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων και το είδος της δραστηριότητας της επιχείρησης." Άρθρο 32 Υποδείξεις τεχνικού ασφάλειας και ηλεκτρονική τήρηση βιβλίου υποδείξεων - Τροποποίηση άρθρου 504 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 504 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 14 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ν. 3850/2010, Α' 84), περί των συμβουλευτικών αρμοδιοτήτων του τεχνικού ασφάλειας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ.1, αα) στο πρώτο εδάφιο, i) μετά από τη λέξη "παρέχει", προστίθεται η λέξη "γραπτά", ii) μετά από τις λέξεις "υποδείξεις και συμβουλές," διαγράφονται οι λέξεις "γραπτά ή προφορικά,", iii) μετά από τις λέξεις "των εργατικών ατυχημάτων", προστίθενται οι λέξεις ", συνεκτιμώντας τις ανάγκες των εργαζομένων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις", αβ) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις "σελιδομετρείται και θεωρείται από την Επιθεώρηση Εργασίας" αντικαθίστανται από τις λέξεις "τηρείται ηλεκτρονικά στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας (ΟΠΣ-ΣΕΠΕ)", αγ) στο τρίτο εδάφιο, οι λέξεις "λαμβάνει γνώση ενυπογράφως" αντικαθίστανται από τις λέξεις "δηλώνει υπευθύνως ότι έλαβε γνώση", β) στην περ. β) της παρ. 2, μετά από τη λέξη "επιβλέπει", προστίθενται οι λέξεις "κατά την παρουσία του στον τόπο εργασίας", και το άρθρο 504 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 504 Συμβουλευτικές αρμοδιότητες του τεχνικού ασφάλειας 1. Ο τεχνικός ασφάλειας παρέχει γραπτά στον εργοδότη υποδείξεις και συμβουλές, σε θέματα σχετικά με την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων, συνεκτιμώντας τις ανάγκες των εργαζομένων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις. Τις γραπτές υποδείξεις ο τεχνικός ασφάλειας καταχωρεί σε ειδικό βιβλίο της επιχείρησης, το οποίο τηρείται ηλεκτρονικά στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας (ΟΠΣ-ΣΕΠΕ). Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να δηλώνει υπευθύνως ότι έλαβε γνώση των υποδείξεων που καταχωρούνται σε αυτό το βιβλίο. 2. Ειδικότερα ο τεχνικός ασφάλειας: α) Συμβουλεύει σε θέματα σχεδιασμού, προγραμματισμού, κατασκευής και συντήρησης των εγκαταστάσεων, εισαγωγής νέων παραγωγικών διαδικασιών, προμήθειας μέσων και εξοπλισμού, επιλογής και ελέγχου της αποτελεσματικότητας των ατομικών μέσων προστασίας, καθώς και διαμόρφωσης και διευθέτησης των θέσεων και του περιβάλλοντος εργασίας και γενικά οργάνωσης της παραγωγικής διαδικασίας. β) Ελέγχει την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και των τεχνικών μέσων, πριν από τη λειτουργία τους, καθώς και των παραγωγικών διαδικασιών και μεθόδων εργασίας πριν από την εφαρμογή τους και επιβλέπει κατά την παρουσία του στον τόπο εργασίας την εφαρμογή των μέτρων υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης των ατυχημάτων, ενημερώνοντας σχετικά τους αρμόδιους προϊσταμένους των τμημάτων ή τη διεύθυνση της επιχείρησης." Άρθρο 33 Προϋποθέσεις για τη συμπλήρωση των ειδικοτήτων για την άσκηση καθηκόντων ιατρού εργασίας - Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 506 Κώδικα Εργατικού Δικαίου ..................................... Άρθρο 34 Υποδείξεις ιατρού εργασίας - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 507 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στην παρ. 1 του άρθρου 507 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 17 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ν. 3850/2010, Α' 84), περί των συμβουλευτικών αρμοδιοτήτων του ιατρού εργασίας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο, αα) μετά από τη λέξη "συμβουλές", προστίθεται η λέξη "γραπτά", αβ) μετά από τις λέξεις "στον εργοδότη,", προστίθενται οι λέξεις "καθώς και γραπτά ή προφορικά", αγ) μετά από τις λέξεις "στους εργαζομένους και στους εκπροσώπους τους", οι λέξεις ", γραπτά ή προφορικά" διαγράφονται, β) στο δεύτερο εδάφιο, μετά από τις λέξεις "Τις γραπτές υποδείξεις", προστίθενται οι λέξεις "και συμβουλές προς τον εργοδότη", γ) στο τρίτο εδάφιο, μετά από τις λέξεις "Ο εργοδότης", οι λέξεις "λαμβάνει γνώση ενυπογράφως" αντικαθίστανται από τις λέξεις "δηλώνει υπευθύνως ότι έλαβε γνώση", και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: "1. Ο ιατρός εργασίας παρέχει υποδείξεις και συμβουλές γραπτά στον εργοδότη, καθώς και γραπτά ή προφορικά στους εργαζομένους και στους εκπροσώπους τους σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων. Τις γραπτές υποδείξεις και συμβουλές προς τον εργοδότη ο ιατρός εργασίας καταχωρεί στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 504. Ο εργοδότης δηλώνει υπευθύνως ότι έλαβε γνώση των υποδείξεων που καταχωρούνται σε αυτό το βιβλίο." Άρθρο 35 Ενημέρωση από ιατρό εργασίας για ασθένειες που οφείλονται στην εργασία - Αντικατάσταση παρ. 4 άρθρου 508 Κώδικα Εργατικού Δικαίου ..................................... Άρθρο 36 Βεβαίωση συνδρομής νόμιμων προϋποθέσεων λειτουργίας των Εξωτερικών Υπηρεσιών Προστασίας και Πρόληψης - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 513 Κώδικα Εργατικού Δικαίου ..................................... Άρθρο 37 Γενικές υποχρεώσεις εργοδοτών - Τροποποίηση άρθρου 533 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στο άρθρο 533 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 42 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ν. 3850/2010, Α' 84), περί των γενικών υποχρεώσεων των εργοδοτών, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 6, αα) στην περ. ε), μετά από τις λέξεις "τεχνολογικούς παράγοντες,", προστίθενται οι λέξεις ", τις ανάγκες των εργαζομένων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις,", αβ) στην περ. ζ), μετά από τις λέξεις "άρθρα 512 και 538", προστίθενται οι λέξεις ", διασφαλίζοντας την ανεμπόδιστη συμμετοχή των εργαζομένων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις", αγ) στην περ. η), μετά από τις λέξεις "προστασίας των εργαζομένων", προστίθενται οι λέξεις ", τα οποία να καλύπτουν και τους εργαζομένους με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις", αδ) προστίθεται περ. ι), β) στην περ. θ) της παρ. 7 οι λέξεις "στους εργαζομένους", αντικαθίστανται από τις λέξεις "με αντιληπτό τρόπο προς τους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων με αναπηρία", γ) στην παρ. 8, γα) στο πρώτο εδάφιο της περ. α), μετά από τις λέξεις "καθώς και τους κινδύνους τους συναφείς με την παραγωγική διαδικασία", προστίθενται οι λέξεις "από τη διαμόρφωση της μεθόδου εργασίας, των ρυθμών εργασίας, του χρόνου εργασίας και την αλληλεπίδρασή τους, καθώς και από ελλιπή ενημέρωση στην εργασία", γβ) στην περ. β), μετά από τις λέξεις "θέματα ασφάλειας και υγείας", προστίθενται οι λέξεις ", και σε περίπτωση εργαζόμενου με αναπηρία ή χρόνια πάθηση να παρέχει εύλογες προσαρμογές", και το άρθρο 533 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 533 Γενικές υποχρεώσεις εργοδοτών 1. Ο εργοδότης υποχρεούται να εξασφαλίζει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας και να λαμβάνει μέτρα που να εξασφαλίζουν την υγεία και ασφάλεια των τρίτων. 2. Αν ο εργοδότης προσφεύγει σε άτομα εκτός της επιχείρησης ή σε ΕΞ.ΥΠ.Π. για την ανάθεση των καθηκόντων τεχνικού ασφάλειας ή/και ιατρού εργασίας, αυτό δεν τον απαλλάσσει από τις υποχρεώσεις του στον τομέα αυτό. 3. Οι υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας, του ιατρού εργασίας και των εκπροσώπων των εργαζομένων δεν θίγουν την αρχή της ευθύνης του εργοδότη. 4. Ο εργοδότης επίσης οφείλει να θέτει στη διάθεση των εκπροσώπων των εργαζομένων επαρκή απαλλαγή από την εργασία χωρίς απώλεια αποδοχών, καθώς και τα αναγκαία μέσα προκειμένου να μπορούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις κείμενες διατάξεις και το παρόν Μέρος. Ο χρόνος απαλλαγής από την εργασία, συνολικά για όλους τους εκπροσώπους των εργαζομένων, δεν μπορεί να είναι μικρότερος από το ένα τρίτο (1/3) του ελάχιστου χρόνου απασχόλησης τεχνικού ασφάλειας σύμφωνα με το άρθρο 511. Στο χρόνο αυτό δεν προσμετράται ο χρόνος των συνεδριάσεων της παρ. 2 του άρθρου 495. 5. Στο πλαίσιο των ευθυνών του ο εργοδότης λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων πρόληψης των επαγγελματικών κινδύνων, ενημέρωσης και κατάρτισης, καθώς και της δημιουργίας της απαραίτητης οργάνωσης και της παροχής των αναγκαίων μέσων. 6. Ο εργοδότης υποχρεούται: α) Να φροντίζει ώστε να προσαρμόζονται τα μέτρα της παρ. 5 ανάλογα με τις των περιστάσεων και να επιδιώκει τη βελτίωση των υφιστάμενων καταστάσεων. β) Να εφαρμόζει τις υποδείξεις των επιθεωρητών υγείας και ασφάλειας και γενικά να διευκολύνει το έργο τους μέσα στην επιχείρηση κατά τους ελέγχους. γ) Να επιβλέπει την ορθή εφαρμογή των μέτρων υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων. δ) Να γνωστοποιεί στους εργαζομένους τον επαγγελματικό κίνδυνο από την εργασία τους. ε) Να καταρτίζει πρόγραμμα προληπτικής δράσης και βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στην επιχείρηση, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως, την οργάνωση της εργασίας, τις κοινωνικές σχέσεις, περιβαλλοντικούς και τεχνολογικούς παράγοντες, τις ανάγκες των εργαζομένων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, αλλά και ψυχοκοινωνικούς κινδύνους. στ) Να εξασφαλίζει τη συντήρηση και την παρακολούθηση της ασφαλούς λειτουργίας μέσων και εγκαταστάσεων. ζ) Να ενθαρρύνει και διευκολύνει την επιμόρφωση και εκπαίδευση των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους, σύμφωνα με τα άρθρα 512 και 538, διασφαλίζοντας την ανεμπόδιστη συμμετοχή των εργαζομένων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις. η) Να λαμβάνει συλλογικά μέτρα προστασίας των εργαζομένων, τα οποία να καλύπτουν και τους εργαζομένους με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις. θ) Να αξιολογεί ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, μεταξύ άλλων τους κινδύνους της βίας και παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης και να λαμβάνει μέτρα για την πρόληψη, τον έλεγχο και περιορισμό αυτών. ι) Να ενημερώνει τον τεχνικό ασφαλείας και τον ιατρό εργασίας για κάθε προγραμματιζόμενη μεταβολή στην παραγωγική διαδικασία και τον τρόπο οργάνωσης της επιχείρησης σε θέματα υγείας και ασφάλειας της εργασίας, όπως για μεταβολές στην κατάρτιση, στην ειδίκευση, στον τρόπο απασχόλησης των εργαζομένων ή στη χρήση νέου υλικοτεχνικού εξοπλισμού ή στη μεταβολή του τρόπου χρήσης του υπάρχοντος υλικοτεχνικού εξοπλισμού, για τις θέσεις εργασίας νεοπροσληφθέντων εργαζομένων, και να ακολουθεί τις υποδείξεις τους. 7. Ο εργοδότης εφαρμόζει τα μέτρα που προβλέπονται στην παρ. 5, βάσει των ακόλουθων γενικών αρχών πρόληψης: α) Αποφυγή των κινδύνων. β) Εκτίμηση των κινδύνων που δεν μπορούν να αποφευχθούν. γ) Προσαρμογή της εργασίας στον άνθρωπο, ειδικότερα όσον αφορά τη διαμόρφωση των θέσεων εργασίας, καθώς και την επιλογή των εξοπλισμών εργασίας και των μεθόδων εργασίας και παραγωγής, προκειμένου ιδίως να μετριασθεί η μονότονη και ρυθμικά επαναλαμβανόμενη εργασία και να μειωθούν οι επιπτώσεις της στην υγεία. δ) Αντικατάσταση του επικινδύνου από το μη επικίνδυνο ή το λιγότερο επικίνδυνο. ε) Προγραμματισμός της πρόληψης με στόχο ένα συνεκτικό σύνολο που να ενσωματώνει στην πρόληψη την τεχνική, την οργάνωση της εργασίας, τις συνθήκες εργασίας, τις σχέσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων και την επίδραση των παραγόντων του περιβάλλοντος στην εργασία. στ) Καταπολέμηση των κινδύνων στην πηγή τους. ζ) Προτεραιότητα στη λήψη μέτρων ομαδικής προστασίας σε σχέση με τα μέτρα ατομικής προστασίας. η) Προσαρμογή στις τεχνικές εξελίξεις. θ) Παροχή των κατάλληλων οδηγιών με αντιληπτό τρόπο προς τους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων με αναπηρία. 8. Με την επιφύλαξη των άλλων διατάξεων του παρόντος Μέρους, ο εργοδότης οφείλει, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης: α) Να εκτιμά τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, μεταξύ άλλων κατά την επιλογή των εξοπλισμών εργασίας, των χημικών και βιολογικών παραγόντων ή παρασκευασμάτων, κατά τη διαρρύθμιση των χώρων εργασίας, καθώς και τους κινδύνους τους συναφείς με την παραγωγική διαδικασία από τη διαμόρφωση της μεθόδου εργασίας, των ρυθμών εργασίας, του χρόνου εργασίας και την αλληλεπίδρασή τους, καθώς και από ελλιπή ενημέρωση στην εργασία. Η εκτίμηση αυτή είναι γραπτή και συντάσσεται σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 534. Μετά την εκτίμηση αυτή, οι δραστηριότητες πρόληψης και οι μέθοδοι εργασίας και παραγωγής που χρησιμοποιούνται από τον εργοδότη πρέπει να εξασφαλίζουν τη βελτίωση του επιπέδου προστασίας της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων και να ενσωματώνονται στο σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας. β) Όταν αναθέτει καθήκοντα σε έναν εργαζόμενο, να λαμβάνει υπόψη τις ικανότητες του εν λόγω εργαζομένου σε θέματα ασφάλειας και υγείας, και σε περίπτωση εργαζόμενου με αναπηρία ή χρόνια πάθηση να παρέχει εύλογες προσαρμογές. γ) Να μεριμνά ώστε ο προγραμματισμός και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών να αποτελούν αντικείμενο διαβούλευσης με τους εργαζομένους και τους εκπροσώπους τους, όσον αφορά στις συνέπειες της επιλογής του εξοπλισμού, στις συνθήκες εργασίας, καθώς και στο εργασιακό περιβάλλον για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων. δ) Να φροντίζει ώστε να έχουν πρόσβαση στις ζώνες σοβαρού και ειδικού κινδύνου μόνο οι εργαζόμενοι που έχουν λάβει τις κατάλληλες οδηγίες. 9. Με την επιφύλαξη των άλλων διατάξεων του παρόντος Μέρους, όταν πολλές επιχειρήσεις μοιράζονται τον ίδιο τόπο εργασίας, οι εργοδότες οφείλουν να συνεργάζονται για την εφαρμογή των διατάξεων σχετικά με την ασφάλεια, την υγεία και την υγιεινή και λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των δραστηριοτήτων να συντονίζουν τις δραστηριότητες τους για την προστασία των εργαζομένων και την πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων, να αλληλοενημερώνονται και να ενημερώνει ο καθένας τους υπ' αυτόν εργαζομένους και τους εκπροσώπους τους για τους κινδύνους αυτούς. Την ευθύνη συντονισμού των δραστηριοτήτων αναλαμβάνει ο εργοδότης που έχει υπό τον έλεγχο του τον τόπο όπου εκτελούνται εργασίες, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που έχουν γίνει ειδικές ευνοϊκότερες νομοθετικές ρυθμίσεις. 10. Τα μέτρα για την ασφάλεια, την υγεία και την υγιεινή κατά την εργασία σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγονται την οικονομική επιβάρυνση των εργαζομένων." Άρθρο 38 Αναγγελία ατυχημάτων και ασθενειών που οφείλονται στην εργασία - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 534 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στην παρ. 2 του άρθρου 534 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 43 του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ν. 3850/2010, Α' 84), περί των ειδικών υποχρεώσεων των εργοδοτών, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην περ. α), αα) διαγράφονται οι λέξεις "στις πλησιέστερες αστυνομικές αρχές", αβ) μετά από τις λέξεις "ή θανάτου", προστίθενται οι λέξεις ", να αναγγέλλει το ατύχημα και στις πλησιέστερες αστυνομικές αρχές και", και αγ) προστίθεται δεύτερο εδάφιο, β) προστίθεται περ. δ), και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής: "2. Επιπλέον ο εργοδότης οφείλει: α) Να αναγγέλλει στις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας και στις αρμόδιες υπηρεσίες του e- Ε.Φ.Κ.Α., εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών, όλα τα εργατικά ατυχήματα και εφόσον πρόκειται περί σοβαρού τραυματισμού ή θανάτου, να αναγγέλλει το ατύχημα και στις πλησιέστερες αστυνομικές αρχές και να τηρεί αμετάβλητα όλα τα στοιχεία που δύνανται να χρησιμεύσουν για εξακρίβωση των αιτίων του ατυχήματος. Ως σοβαρός νοείται ο τραυματισμός που απαιτεί τη διακομιδή του εργαζομένου σε μονάδα υγείας και την παραμονή του για νοσηλεία. β) Να τηρεί ειδικό βιβλίο ατυχημάτων στο οποίο να αναγράφονται τα αίτια και η περιγραφή του ατυχήματος και να το θέτει στη διάθεση των αρμόδιων αρχών. Τα μέτρα που λαμβάνονται για την αποτροπή επανάληψης παρόμοιων συμβάντων, καταχωρούνται στο ειδικό βιβλίο των άρθρων 504 και 507. γ) Να τηρεί κατάλογο των εργατικών ατυχημάτων που είχαν ως συνέπεια για τον εργαζόμενο ανικανότητα εργασίας μεγαλύτερη των τριών εργάσιμων ημερών. δ) Να αναγγέλλει στην Επιθεώρηση Εργασίας και στον e-Ε.Φ.Κ.Α. την ασθένεια εργαζομένου που οφείλεται στην εργασία, εντός πέντε (5) ημερών από την ενημέρωσή του από τον ιατρό εργασίας, βάσει της παρ. 4 του άρθρου 508, ή από την προσκόμιση διάγνωσης από ιατρό του Ε.Σ.Υ.." Άρθρο 39 Μαθήματα καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ) και λαβής Χάιμλιχ - Προσθήκη περ. δ) στην παρ. 1 του άρθρου 535 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου ..................................... ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' Συντονιστές Ασφαλείας - Τροποποίηση π.δ. 305/1996 "Ελάχιστες προδιαγραφές ασφαλείας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά εργοτάξια σε συμμόρφωση προς την οδηγία 92/57/EOK" ..................................... ΜΕΡΟΣ Γ' Κύρωση Διεθνών Συμβάσεων και Πρωτοκόλλου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' Σκοπός και Αντικείμενο ...................................... ΜΕΡΟΣ Δ' Διατάξεις για την Ανεξάρτητη Αρχή "Επιθεώρηση Εργασίας" ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' Σκοπός και Αντικείμενο ...................................... ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' Οργάνωση και λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής "Επιθεώρηση Εργασίας" ...................................... Άρθρο 54 Απρόσκοπτη διενέργεια των ελέγχων και προστασία του Διοικητή, των μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας και των υπαλλήλων Υπουργείων που συνδράμουν στους ελέγχους - Τροποποίηση άρθρου 20Α ν. 3996/2011 και παρ. 4 άρθρου 576 Κώδικα Εργατικού Δικαίου 1. Στο άρθρο 20Α του ν. 3996/2011 (Α' 170), περί τέλεσης ποινικών αδικημάτων σε βάρος του Ειδικού Γραμματέα, των Επιθεωρητών και λοιπών υπαλλήλων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στον τίτλο, οι λέξεις "του Ειδικού Γραμματέα, των Επιθεωρητών και λοιπών υπαλλήλων" αντικαθίστανται από τις λέξεις "του Διοικητή, των μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας και των υπαλλήλων υπουργείων", β) στο πρώτο εδάφιο, βα) ο αριθμός "361 Α" αντικαθίσταται από τον αριθμό "363", ββ) οι λέξεις "του Ειδικού Γραμματέα, των Ειδικών Επιθεωρητών, των λοιπών Επιθεωρητών και των υπαλλήλων του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και του ΣΕΠΕ" αντικαθίστανται από τις λέξεις "του Διοικητή, των μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας και των υπαλλήλων υπουργείων", γ) μετά τις λέξεις "συνδράμουν στη διενέργεια ελέγχων", διαγράφονται οι λέξεις ", τη συμφιλιωτική διαδικασία" και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 20Α διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 20 Α Ποινικά αδικήματα σε βάρος του Διοικητή, των μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας και των υπαλλήλων υπουργείων Η τέλεση των εγκλημάτων των άρθρων 229, 308 έως και 311, 333, 361 και 363 του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α' 95) σε βάρος του Διοικητή, των μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας και των υπαλλήλων υπουργείων που διενεργούν ή συνδράμουν στη διενέργεια ελέγχων ή τη διαδικασία επίλυσης εργατικών διαφορών, κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους ή για λόγους σχετικούς με την εκτέλεσή της, συνιστά ιδιαίτερα επιβαρυντική περίσταση." 2. Στην παρ. 4 του άρθρου 576 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), με το οποίο κωδικοποιήθηκε το άρθρο 28 του ν. 3996/2011 (Α' 170), περί ποινικών κυρώσεων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) οι λέξεις "ή του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης" αντικαθίστανται από τις λέξεις "ή Υπουργείου", β) οι λέξεις "ή παρεμποδίζει ή διακόπτει με οποιοδήποτε τρόπο τη διενέργεια του ελέγχου" αντικαθίστανται από τις λέξεις "ή προβαίνει σε οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη με σκοπό την παρεμπόδιση ή τη διακοπή της διενέργειας του ελέγχου, ακόμη και αν τελικώς ο έλεγχος ολοκληρώνεται" και η παρ. 4, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής: "4. Εργοδότης, διευθυντής επιχείρησης, εκπρόσωπος ή οποιοσδήποτε τρίτος που παρεμποδίζει την είσοδο σε υπάλληλο της Επιθεώρησης Εργασίας ή Υπουργείου που διενεργεί ή συμμετέχει σε έλεγχο για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας σε χώρους εργασίας, ή προβαίνει σε οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη με σκοπό την παρεμπόδιση ή τη διακοπή της διενέργειας του ελέγχου, ακόμη και αν τελικώς ο έλεγχος ολοκληρώνεται, ή αρνείται να παράσχει τα στοιχεία ή/και τις πληροφορίες ή αυτά που παρέχει είναι ψευδή, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους ή με χρηματική ποινή τουλάχιστον εννιακοσίων (900) ευρώ ή και με τις δύο αυτές ποινές." ...................................... Άρθρο 60 Διενέργεια ελέγχων από τους υπαλλήλους του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 125 ν. 4808/2021 Στην παρ. 2 του άρθρου 125 του ν. 4808/2021 (Α' 101), περί μεταβατικών διατάξεων, μετά από τις λέξεις "Κατά το διάστημα των", οι λέξεις "πέντε (5)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "δέκα (10)" και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής: "2. Κατά το διάστημα των δέκα (10) πρώτων ετών από την έναρξη λειτουργίας της Επιθεώρησης Εργασίας, οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος συμμετέχουν στη διενέργεια ελέγχων και διατίθενται για την εν γένει εκπλήρωση της αποστολής του Σ.Ε.Π.Ε., εξακολουθούν να υποστηρίζουν τις υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας κατά τη διενέργεια των ελέγχων και την εν γένει εκπλήρωση της αποστολής της με τους ίδιους όρους, υποχρεώσεις και δικαιώματα." ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' Καταργούμενες διατάξεις Άρθρο 61 Καταργούμενες διατάξεις Από την 1η Ιανουαρίου 2026 καταργούνται: α) η παρ. 5 του άρθρου 5 του ν. 3996/2011 (Α' 170), περί στελέχωσης της Επιθεώρησης Εργασίας, και β) το άρθρο 36 του ν. 3762/2009 (Α' 75), περί της μισθολογικής εξέλιξης και περί των αποδοχών του προσωπικού ιατρικών κλάδων της Επιθεώρησης Εργασίας. ΜΕΡΟΣ Ε' Διατάξεις για τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης ...................................... ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' Αναβάθμιση δεξιοτήτων εργατικού δυναμικού και επικαιροποίηση ρυθμιστικού πλαισίου παροχών προς ανέργους ...................................... Άρθρο 65 Υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης προς αναζητούντες εργασία - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 20 ν. 4921/2022 Στην παρ. 1 του άρθρου 20 του ν. 4921/2022 (Α' 75), περί των υποχρεώσεων της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) προς αναζητούντες εργασία, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο εισαγωγικό εδάφιο, μετά από τις λέξεις "που είναι εγγεγραμμένοι στο Ψηφιακό Μητρώο Δ.ΥΠ.Α.", προστίθενται οι λέξεις "ή σε επιμέρους μητρώα της Δ.ΥΠ.Α.", β) στην περ. α), οι λέξεις "και 14 έως 23 του ν.δ. 2961/1954 (Α' 197) και της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2335/1995 (Α' 185), καθώς και του ειδικού εποχιακού βοηθήματος του άρθρου 22 του ν. 1836/1989 (Α' 79)," αντικαθίστανται από τις λέξεις "14 έως 27 του ν.δ. 2961/1954 (Α' 197), της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2335/1995 (Α' 185) και του άρθρου 18 του ν. 1836/1989 (Α' 79), καθώς και των ειδικών βοηθημάτων του άρθρου 22 του ν. 1836/1989" και το άρθρο 20 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 20 Υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης προς αναζητούντες εργασία 1. Η Δ.ΥΠ.Α. προσφέρει στους αναζητούντες εργασία που είναι εγγεγραμμένοι στο Ψηφιακό Μητρώο Δ.ΥΠ.Α. ή σε επιμέρους μητρώα της Δ.ΥΠ.Α., τις εξής παροχές και υπηρεσίες: α) Καταβολή επιδομάτων και χρηματικών ενισχύσεων προς τους ανέργους και, ειδικότερα, καταβολή του επιδόματος ανεργίας των άρθρων 3 έως 10 του ν. 1545/1985 (Α' 91), 14 έως 27 του ν.δ. 2961/1954 (Α' 197), της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2335/1995 (Α' 185) και του άρθρου 18 του ν. 1836/1989 (Α' 79), καθώς και των ειδικών βοηθημάτων του άρθρου 22 του ν. 1836/1989, του επιδόματος μακροχρονίως ανέργου της περ. ΙΙΙ της υποπαρ. 1. της παρ. ΙΑ' του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α' 222) και της ενίσχυσης της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (Α' 152), β) αναζήτηση και πρόταση θέσεων εργασίας, καθώς και προγραμμάτων και δράσεων συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, με σκοπό την περαιτέρω αναβάθμιση δεξιοτήτων ή την επανειδίκευση του αναζητούντος εργασία, ιδίως αυτών που είναι σύμφωνες με το Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης του, γ) προώθηση εξατομικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών επαγγελματικού προσανατολισμού, δ) σύμπραξη στη σύνταξη και αναθεώρηση του Ψηφιακού Ατομικού Σχεδίου Δράσης, ε) ενημέρωση για τα δικαιώματα και τις παροχές που δικαιούνται και συνδέονται με την ιδιότητα του αναζητούντος εργασία ή του ανέργου και τις συνθήκες στην αγορά εργασίας, και στ) καταγραφή των αναζητούντων εργασία στο Ψηφιακό Μητρώο Δ.ΥΠ.Α. και βεβαίωση της εγγραφής και της παραμονής τους σ' αυτό, καθώς και των εισοδηματικών κριτηρίων του άρθρου 19 που ορίζει τις προϋποθέσεις για την καταβολή επιδομάτων, παροχών, βοηθημάτων ή διευκολύνσεων που χορηγείται σύμφωνα με τη νομοθεσία σε ανέργους. 2. Η Δ.ΥΠ.Α. δύναται να προσφέρει τις υπηρεσίες των περ. (β) και (γ) της παρ. 1 και σε αναζητούντες εργασία που είναι ήδη εργαζόμενοι της υποπερ. (αδ) της περ. (α) της παρ. 1 του άρθρου 16." ...................................... Άρθρο 67 Καταβολή εισφορών για μακροχρόνια ανέργους - Τροποποίηση άρθρου 10 ν. 2874/2000 Στο άρθρο 10 του ν. 2874/2000 (Α' 286), περί της καταβολής εισφορών για μακροχρόνια ανέργους, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1, αα) μετά από τις λέξεις "επί δώδεκα (12) τουλάχιστον συνεχείς μήνες,", διαγράφονται οι λέξεις "ηλικίας εξήντα (60) ετών συμπληρωμένων για τους άνδρες και πενήντα πέντε (55) ετών συμπληρωμένων για τις γυναίκες,", αβ) οι λέξεις "του κλάδου με την επωνυμία "Λογαριασμός για την Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση" (Λ.Α.Ε.Κ.), που έχει συσταθεί με το ν. 2434/1996 (ΦΕΚ 188 Α) στον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.).", β) στην παρ. 2, οι λέξεις "κάρτα ανεργίας" αντικαθίστανται από τις λέξεις "Ψηφιακή Κάρτα Δ.ΥΠ.Α.", γ) στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 3, γα) μετά από τις λέξεις "που ανήκουν στις κατηγορίες των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων", διαγράφονται οι λέξεις ", ηλικίας πενήντα πέντε (55) ετών συμπληρωμένων για τους άνδρες και πενήντα (50) ετών συμπληρωμένων για τις γυναίκες", γβ) οι λέξεις "τον κλάδο του Λ.Α.Ε.Κ. του Ο.Α.Ε.Δ." αντικαθίστανται από τις λέξεις "πόρους της Δ.ΥΠ.Α.", δ) στην παρ. 4, οι λέξεις "Ο κλάδος με την επωνυμία "Λογαριασμός για την Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση" (Λ.Α.Ε.Κ.) του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "Η Δ.ΥΠ.Α.", ε) το τελευταίο εδάφιο της παρ. 5 καταργείται, και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 10 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 10 Καταβολή εισφορών για μακροχρόνια ανέργους 1. Άνεργοι επί δώδεκα (12) τουλάχιστον συνεχείς μήνες, στους οποίους υπολείπονται μέχρι πέντε (5) έτη για τη θεμελίωση δικαιώματος πλήρους σύνταξης από τον κλάδο σύνταξης του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α., πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ), σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, δικαιούνται να ζητήσουν την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισής τους μέχρι τη συμπλήρωση του ελάχιστου αριθμού ημερών ασφάλισης για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματος, με πλήρη κάλυψη της σχετικής δαπάνης από τους πόρους της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.). 2. Δικαιούχοι είναι οι ασφαλισμένοι στον e-Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ) και στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης που ασφαλίζουν μισθωτούς, οι οποίοι για κύρια σύνταξη είναι ασφαλισμένοι στον e-Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ), ανεξάρτητα από το χρόνο εισόδου στην ασφάλιση και από το χρόνο διακοπής της υποχρεωτικής ασφάλισής τους, εφόσον έχουν εγγραφεί ως άνεργοι στη Δ.ΥΠ.Α. για χρονικό διάστημα δώδεκα (12) τουλάχιστον συνεχών μηνών πριν από την υποβολή της αίτησης για την υπαγωγή τους στις διατάξεις του παρόντος, εξακολουθούν να είναι άνεργοι και κατέχουν Ψηφιακή Κάρτα Δ.ΥΠ.Α. ανανεούμενη ανά μήνα. 3. Κατά τα λοιπά παραμένουν σε ισχύ οι διατάξεις για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης στον e-Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ) και στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης που ασφαλίζουν μισθωτούς, οι οποίοι για κύρια σύνταξη είναι ασφαλισμένοι στον e-Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ). Οι ασφαλισμένοι του e-Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ) που ανήκουν στις κατηγορίες των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων και πληρούν τις προϋποθέσεις των παρ. 1 και 2, μπορούν κατ' εξαίρεση να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος και να συνεχίσουν προαιρετικά την ασφάλισή τους με κάλυψη των αναλογουσών εισφορών τους επίσης από πόρους της Δ.ΥΠ.Α.. Ο χρόνος της προαιρετικής ασφάλισης στην περίπτωση αυτή δεν αναγνωρίζεται ως διανυθείς στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. 4. Η Δ.ΥΠ.Α. καταβάλλει μηνιαία εισφορά στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης που ασφαλίζουν μισθωτούς, οι οποίοι για κύρια σύνταξη είναι ασφαλισμένοι στον e-Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ), ίση με τη μηνιαία εισφορά που θα πλήρωναν οι άνεργοι που εντάσσονται στις διατάξεις του παρόντος για προαιρετική συνέχιση της κύριας και επικουρικής ασφάλισής τους. 5. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης καθορίζονται ο ελάχιστος αριθμός ημερών ασφάλισης που πρέπει να συγκεντρώνει ο μακροχρόνια άνεργος, η διαδικασία, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ο τρόπος απόδοσης των εισφορών στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης που ασφαλίζουν μισθωτούς, οι οποίοι για κύρια σύνταξη είναι ασφαλισμένοι στον e-Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ), οι αποδοχές με βάση τις οποίες γίνεται ο υπολογισμός για την καταβολή των εισφορών και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή των ρυθμίσεων του παρόντος." ...................................... ΜΕΡΟΣ ΣΤ' Διατάξεις αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων - Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις ...................................... ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' Συνταξιοδοτικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις Άρθρο 72 Προσδιορισμός του συντελεστή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων και της Ειδικής Εισφοράς Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης σε περίπτωση αξιοποίησης χρόνου ασφάλισης από απασχόληση συνταξιούχου - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 38 ν. 3863/2010, παρ. 4 άρθρου 11 ν. 3865/2010, παρ. 11 και 13 άρθρου 44 ν. 3986/2011, παρ. 14 άρθρου 2 ν. 4002/2011 1. Στην παρ. 3 του άρθρου 38 του ν. 3863/2010 (Α' 115), περί Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Α.Σ.), προστίθεται περ. στ) ως εξής: "στ. Στις περιπτώσεις χορήγησης προσαύξησης ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης σύμφωνα με τις παρ. 7 και 8 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 (Α' 85), λόγω αξιοποίησης χρόνου ασφάλισης από απασχόληση συνταξιούχου, για τον προσδιορισμό του συντελεστή παρακράτησης λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύνταξης, που εκάστοτε λαμβάνει ή δικαιούται να λάβει ο συνταξιούχος πριν από τη χορήγηση της προσαύξησης αυτής." 2. Στην παρ. 4 του άρθρου 11 του ν. 3865/2010 (Α' 120), περί της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Α.Σ.), προστίθεται περ. δ) ως εξής: "δ. Στις περιπτώσεις χορήγησης προσαύξησης ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης σύμφωνα με τις παρ. 7 και 8 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 (Α' 85), λόγω αξιοποίησης χρόνου ασφάλισης από απασχόληση συνταξιούχου, για τον προσδιορισμό του συντελεστή παρακράτησης λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύνταξης, που εκάστοτε λαμβάνει ή δικαιούται να λάβει ο συνταξιούχος πριν από τη χορήγηση της προσαύξησης αυτής." 3. Στην παρ. 11 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (Α' 152), περί λοιπών ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών διατάξεων, προστίθεται περ. ζ) ως εξής: "ζ. Στις περιπτώσεις χορήγησης προσαύξησης ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης σύμφωνα με τις παρ. 7 και 8 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 (Α' 85), λόγω αξιοποίησης χρόνου ασφάλισης από απασχόληση συνταξιούχου, για τον προσδιορισμό του συντελεστή παρακράτησης λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύνταξης, που εκάστοτε λαμβάνει ή δικαιούται να λάβει ο συνταξιούχος πριν από τη χορήγηση της προσαύξησης αυτής." 4. Στην παρ. 13 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011, περί λοιπών ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών διατάξεων, προστίθεται περ. ι) ως εξής: "ι. Στις περιπτώσεις χορήγησης προσαύξησης ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης σύμφωνα με τις παρ. 7 και 8 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 (Α' 85), λόγω αξιοποίησης χρόνου ασφάλισης από απασχόληση συνταξιούχου, για τον προσδιορισμό του συντελεστή παρακράτησης λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύνταξης, που εκάστοτε λαμβάνει ή δικαιούται να λάβει ο συνταξιούχος πριν από τη χορήγηση της προσαύξησης αυτής." 5. Στην παρ. 14 του άρθρου 2 του ν. 4002/2011 (Α' 180), περί λοιπών συνταξιοδοτικών διατάξεων, προστίθεται περ. ζ) ως εξής: "ζ. Στις περιπτώσεις χορήγησης προσαύξησης ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης σύμφωνα με τις παρ. 7 και 8 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 (Α' 85), λόγω αξιοποίησης χρόνου ασφάλισης από απασχόληση συνταξιούχου, για τον προσδιορισμό του συντελεστή παρακράτησης λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύνταξης, που εκάστοτε λαμβάνει ή δικαιούται να λάβει ο συνταξιούχος πριν από τη χορήγηση της προσαύξησης αυτής." 6. Το παρόν καταλαμβάνει αιτήσεις χορήγησης προσαύξησης σύμφωνα με τις παρ. 7 και 8 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 (Α' 85), περί απασχόλησης συνταξιούχων, που έχουν υποβληθεί από τη 13η.5.2016 και εφεξής. Άρθρο 73 Υπολογισμός εισφορών σε περίπτωση προσαύξησης για νυχτερινή εργασία, υπερεργασία, υπερωρία και εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες πλέον της νόμιμης - Τροποποίηση άρθρου 41 ν. 5184/2025 Στο άρθρο 41 του ν. 5184/2025 (Α' 34), περί του υπολογισμού των εισφορών των μισθωτών πλήρους απασχόλησης και των εργοδοτών στις περιπτώσεις των άρθρων 143, 184 και 209 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/2022, Α' 222), επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) αντικαθίσταται ο τίτλος, β) οι λέξεις "στα άρθρα 143, περί επιδόματος νυκτερινής εργασίας, 184, περί αμοιβής υπερεργασίας και υπερωρίας και 209, περί προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και τις αργίες του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/2022, Α' 222)" αντικαθίστανται από τις λέξεις "στα άρθρα 150, περί επιδόματος νυκτερινής εργασίας, 194, περί αμοιβής υπερεργασίας και υπερωρίας και 219, περί προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και τις αργίες του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), καθώς και στην περίπτωση χορήγησης επιπλέον της προβλεπόμενης στα ανωτέρω άρθρα προσαύξησης από συλλογική σύμβαση εργασίας ή οικειοθελώς από τον εργοδότη,", και το άρθρο 41 διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 41 Υπολογισμός εισφορών μισθωτών πλήρους απασχόλησης και εργοδοτών στις περιπτώσεις των άρθρων 150, 194 και 219 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου για νυχτερινή εργασία, υπερεργασία, υπερωρία και εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες Στην περίπτωση προσαύξησης των αποδοχών των εργαζόμενων πλήρους απασχόλησης κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 150, περί επιδόματος νυκτερινής εργασίας, 194, περί αμοιβής υπερεργασίας και υπερωρίας και 219, περί προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και τις αργίες του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), καθώς και στην περίπτωση χορήγησης επιπλέον της προβλεπόμενης στα ανωτέρω άρθρα προσαύξησης από συλλογική σύμβαση εργασίας ή οικειοθελώς από τον εργοδότη, το συνολικό ποσό της ασφαλιστικής εισφοράς ασφαλισμένων μισθωτών και εργοδοτών υπολογίζεται επί του ποσού των πάσης φύσεως αποδοχών των εργαζομένων, χωρίς να προσμετράται η προσαύξηση αυτή, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης." Άρθρο 74 Αξιοποίηση χρόνου ασφάλισης του Κλάδου Πρόσθετης Ασφάλισης Αγροτών του πρώην Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων - Προσθήκη παρ. 12 στο άρθρο 19 του ν. 4387/2016 Στο άρθρο 19 του ν. 4387/2016 (Α' 85), περί της διαδοχικής ασφάλισης, προστίθεται παρ. 12, ως εξής: "12. Ο χρόνος ασφάλισης με καταβολή εισφορών στον Κλάδο Πρόσθετης Ασφάλισης Αγροτών του ν. 1745/1987 (Α' 234), θεωρείται, ύστερα από αίτηση του ασφαλισμένου, ως χρόνος κύριας ασφάλισης και συνυπολογίζεται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης του παρόντος, σε οποιονδήποτε ενταγμένο στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέα κύριας ασφάλισης, εφόσον δεν αξιο- ποιηθεί σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 5 του ν. 2458/1997 (Α' 15), περί συνυπολογισμού στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης και Αγροτών, ή του άρθρου 13 του ν. 2458/1997 (Α' 15), περί διαδοχικής ασφάλισης με φορείς επικουρικής ασφάλισης." Άρθρο 75 Συνυπολογισμός διαδοχικού χρόνου ασφάλισης για τη χορήγηση επιδόματος κυοφορίας και λοχείας - Προσθήκη παρ. 12 στο άρθρο 32 του ν. 4387/2016 Στο άρθρο 32 του ν. 4387/2016 (Α' 85), περί των παροχών ασθενείας σε χρήμα και περί των αρμόδιων υγειονομικών οργάνων, προστίθεται παρ. 12, ως εξής: "12. Μέχρι την έκδοση του Κανονισμού Ασφάλισης και Παροχών του e-Ε.Φ.Κ.Α., για τη συμπλήρωση, σύμφωνα με τις γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις των ενταγμένων στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης για τη χορήγηση επιδόματος κυοφορίας και λοχείας μισθωτών προσμετράται το σύνολο του χρόνου ασφάλισης μισθωτού που έχει διανυθεί στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α.. Αρμόδιος για τον έλεγχο των προϋποθέσεων και τη χορήγηση του επιδόματος είναι ο ενταγμένος φορέας στην ασφάλιση του οποίου επήλθε ο ασφαλιστικός κίνδυνος." ...................................... ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' Ρυθμίσεις ζητημάτων εκ μετατροπής Αλληλοβοηθητικών Ταμείων Άρθρο 87 Υπαγωγή στην ασφάλιση των Αλληλοβοηθητικών Ταμείων - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 98 ν. 5078/2023 - Λήψη μέτρων εξυγίανσης, λύσης και εκκαθάρισης εκ μετατροπής αλληλοβοηθητικών ταμείων - Προσθήκη άρθρου 99Α στον ν. 5078/2023 1. Στην παρ. 1 του άρθρου 98 του ν. 5078/2023 (Α' 211), περί της λειτουργίας των εκ μετατροπής Αλληλοβοηθητικών Ταμείων, η ημερομηνία "1η.1.2026" αντικαθίσταται από την ημερομηνία "1 η.1.2028" και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: "1. Από 1η.1.2028 η υπαγωγή στην ασφάλιση των εκ μετατροπής Αλληλοβοηθητικών Ταμείων είναι προαιρετική." 2. Στον ν. 5078/2023 (Α' 211), μετά από το άρθρο 99, προστίθεται άρθρο 99Α ως εξής: "Άρθρο 99Α Μέτρα εξυγίανσης, λύση, εκκαθάριση και διανομή περιουσίας των εκ μετατροπής αλληλοβοηθητικών ταμείων 1. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία εκδίδεται μετά από πρόταση της αρμόδιας κατά το άρθρο 101 αρχής, λαμβάνονται μέτρα για την εξυγίανση, τη διαφύλαξη και αποκατάσταση της χρηματοοικονομικής κατάστασης των εκ μετατροπής αλληλοβοηθητικών ταμείων. Ως μέτρα εξυγίανσης νοούνται: α) ο ορισμός διαχειριστή, β) η αναστολή δραστηριοτήτων του Ταμείου και γ) η αναστολή πληρωμών. 2. Για την υλοποίηση των μέτρων εξυγίανσης εφαρμόζονται, αναλόγως το άρθρο 62 με εξαίρεση την περ. α', περί προϋποθέσεων ενεργοποίησης των μέτρων εξυγίανσης, το άρθρο 63, περί διαδικασίας ορισμού Διαχειριστή, το άρθρο 64, περί καθηκόντων του Διαχειριστή, το άρθρο 65, περί λήξης θητείας ή παύσης Διαχειριστή, το άρθρο 66 με εξαίρεση τις περ. α' και β' της παρ. 1, περί τερματισμού προγράμματος συνταξιοδοτικών παροχών, το άρθρο 67 με εξαίρεση τις περ. α' και β' της παρ. 1 και την παρ. 4, περί της αναστολής δραστηριοτήτων των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α.), το άρθρο 69, περί της αναστολής πληρωμών των Τ.Ε.Α., και το άρθρο 70, περί της δημοσίευσης των αποφάσεων περί μέτρων εξυγίανσης. 3. Τα εκ μετατροπής Αλληλοβοηθητικά Ταμεία τίθενται σε εκκαθάριση και λύονται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μετά από: α) πρόταση μίας από τις εποπτικές αρχές του άρθρου 101 και με τη σύμφωνη γνώμη των άλλων αρχών, β) αίτηση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου ή του Διαχειριστή που έχει οριστεί κατά την παρ. 1 του παρόντος, μετά από σύμφωνη γνώμη των εποπτικών αρχών του άρθρου 101. 4. Η λύση και εκκαθάριση των εκ μετατροπής Αλληλοβοηθητικών Ταμείων της παρ. 3 αποφασίζεται, ιδίως, στις ακόλουθες περιπτώσεις: α) όταν έχει καταστεί ανέφικτος ο σκοπός τους, όπως αυτός ορίζεται στο καταστατικό τους, β) όταν, παρά την εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσης, δεν επιτυγχάνεται η ανάκαμψη της χρηματοοικονομικής κατάστασης του Ταμείου, ή γ) όταν το Ταμείο έχει καταστεί οριστικά μη βιώσιμο. 5. Η εκκαθάριση διενεργείται με ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 71, περί της θέσης σε εκκαθάριση προγράμματος συνταξιοδοτικών παροχών, του άρθρου 74, περί ειδικών θεμάτων εκκαθάρισης Τ.Ε.Α., των παρ. 1 έως 3 του άρθρου 75, περί της διαδικασίας εκκαθάρισης, του άρθρου 77, περί της αναστολής εκτέλεσης, και του άρθρου 78 με εξαίρεση το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1, περί της περάτωσης και λήξης της εκκαθάρισης των Τ.Ε.Α.. 6. Το προϊόν της εκκαθάρισης, αφού αφαιρεθούν τα έξοδα για αυτήν και οι απαιτήσεις των εργαζομένων του Ταμείου που απορρέουν από την παροχή εξαρτημένης εργασίας, διατίθεται κατά σειρά προτεραιότητας για την ικανοποίηση: α) των δικαιούχων με θεμελιωμένο δικαίωμα στην ασφαλιστική παροχή, προς τους οποίους το Ταμείο οφείλει το σύνολο ή μέρος της παροχής, β) των λοιπών μελών του Ταμείου ανάλογα με την ασφαλιστική τους προσδοκία, όπως αυτή προκύπτει ιδίως από τον χρόνο συμμετοχής στο Ταμείο, γ) των πιστωτών του Ταμείου, και δ) των υπόλοιπων απαιτήσεων που αφορούν σε έξοδα λειτουργίας του Ταμείου. Οι απαιτήσεις κάθε κατηγορίας υπολογίζονται κατά την έναρξη της εκκαθάρισης από τους εκκαθαριστές και αποστέλλονται στην Εθνική Αναλογιστική Αρχή. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία εκδίδεται μετά από αιτιολογημένη πρόταση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, ρυθμίζεται για κάθε Ταμείο που τίθεται σε εκκαθάριση ο ακριβής τρόπος κατανομής του ενεργητικού της περιουσίας μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών απαιτήσεων, καθώς και μεταξύ των δικαιούχων κάθε κατηγορίας ανάλογα με το ασφαλιστικό δικαίωμα ή την ασφαλιστική προσδοκία. 7. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με την περάτωση της εκκαθάρισης του Ταμείου, το καθαρό υπόλοιπο της κινητής και ακίνητης περιουσίας που μπορεί να προκύψει, περιέρχεται στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.). Για τη μεταβίβαση της ακίνητης περιουσίας απαιτείται μεταγραφή της ως άνω διαπιστωτικής ως προς τα ακίνητα απόφασης ατελώς στα βιβλία μεταγραφών των οικείων υποθηκοφυλακείων ή κτηματολογικών γραφείων. Η μεταβίβαση της εν γένει περιουσίας γίνεται χωρίς την καταβολή φόρου, τέλους ή δικαιώματος υπέρ του Δημοσίου, οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων. 8. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης καθορίζεται κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσης, της λύσης, της εκκαθάρισης και της διανομής της κινητής και ακίνητης περιουσίας των εκ μετατροπής αλληλοβοηθητικών ταμείων." ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ' Εξουσιοδοτικές και μεταβατικές διατάξεις ...................................... ΜΕΡΟΣ Ζ' Λοιπές ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Άρθρο 90 Επιστολική ψήφος οργανώσεων συνταξιούχων - Τροποποίηση άρθρου 13α ν. 1264/1982 Στο άρθρο 13α του ν. 1264/1982 (Α' 79), περί της εφαρμογής συστήματος απλής αναλογικής στις οργανώσεις των συνταξιούχων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο, μετά από τις λέξεις "εφαρμόζονται αναλόγως στις οργανώσεις των συνταξιούχων" προστίθενται οι λέξεις ", με την επιφύλαξη του δευτέρου εδαφίου του παρόντος άρθρου", β) προστίθεται δεύτερο εδάφιο, και το άρθρο 13α διαμορφώνεται ως εξής: "Άρθρο 13α Εφαρμογή συστήματος απλής αναλογικής στις οργανώσεις των συνταξιούχων Οι διατάξεις των άρθρων 10, 11, 12 και 13 του παρόντος νόμου εφαρμόζονται αναλόγως στις οργανώσεις των συνταξιούχων, με την επιφύλαξη του δευτέρου εδαφίου του παρόντος άρθρου. Στις οργανώσεις των συνταξιούχων δύναται να χρησιμοποιείται και η επιστολική ψήφος." ...................................... Άρθρο 92 Ενίσχυση της διαδικασίας καθορισμού του νομοθετημένου κατώτατου μισθού - Τροποποίηση παρ. 1, 4, 5 και 6 άρθρου 141 Κώδικα Εργατικού Δικαίου 1. Στην παρ. 1 του άρθρου 141 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), περί της διαδικασίας καθορισμού επαρκούς νομοθετημένου μισθού και ημερομισθίου, προστίθεται δεύτερο εδάφιο και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: "1. Ο νομοθετημένος κατώτατος μισθός και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο αναπροσαρμόζονται, έπειτα από διαβούλευση που διεξάγεται σύμφωνα με το παρόν, κατ' έτος, βάσει συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα: α) του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή μεταξύ της 1ης Ιουλίου του προηγούμενου έτους και της 30ής Ιουνίου του τρέχοντος έτους για το χαμηλότερο ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών και β) του ημίσεος του ετήσιου ποσοστού μεταβολής της αγοραστικής δύναμης του γενικού δείκτη μισθών κατά την ίδια χρονική περίοδο. Για τη συνολική υποστήριξη της διαβούλευσης και της διαδικασίας του παρόντος, την υποβοήθηση του έργου της Επιστημονικής Επιτροπής της παρ. 4 και της Επιτροπής Διαβούλευσης της παρ. 5, τη διαπίστωση της συνδρομής ενός ή περισσοτέρων εκ των λόγων παρέκκλισης της παρ. 6, καθώς και τη διαμόρφωση του συντελεστή του πρώτου εδαφίου, δημιουργείται και λειτουργεί στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης ψηφιακός μηχανισμός συγκέντρωσης και ανάλυσης στοιχείων για τον υπολογισμό του κατώτατου νομοθετημένου μισθού." 2. Στην παρ. 4 του άρθρου 141 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου προστίθεται περ. δ) και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής: "4.α) Συστήνεται Επιστημονική Επιτροπή για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, με τριετή θητεία, που αποτελείται από πέντε (5) εμπειρογνώμονες σε θέματα οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων και θεμάτων οικονομίας της εργασίας. Η Επιτροπή συγκροτείται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και αποτελείται από: αα) δύο (2) εμπειρογνώμονες, που υποδεικνύονται από τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, από τους οποίους ο ένας (1) ορίζεται ως Πρόεδρος, αβ) έναν (1) εμπειρογνώμονα, που υποδεικνύεται από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αγ) τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (Σ.Ο.Ε.), που ορίζεται ως Αντιπρόεδρος και αδ) έναν (1) εμπειρογνώμονα, που ορίζεται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή. Η γραμματειακή και διοικητική υποστήριξη της Επιτροπής ανατίθεται στις υπηρεσίες του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.). β) Τα μέλη της Επιτροπής απολαμβάνουν πλήρους λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας και αποφασίζουν με βάση τον νόμο και τη συνείδησή τους. γ) Έργο της Επιστημονικής Επιτροπής είναι η διατύπωση πλήρως αιτιολογημένης και τεκμηριωμένης γνώμης, ομόφωνα ή κατά πλειοψηφία με αναφορά και της θέσης της μειοψηφίας, σχετικά με: γα) το ύψος του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου, εφόσον η Επιστημονική Επιτροπή προτείνει την κατ' εξαίρεση παρέκκλιση από την εφαρμογή του κανόνα της παρ. 1, σύμφωνα με την παρ. 6. Το ύψος αυτό καθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της για ανάπτυξη από την άποψη της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας, των τιμών, των εισοδημάτων και των μισθών, της απασχόλησης, του ποσοστού της ανεργίας και της τάσης τους, καθώς και την αγοραστική δύναμη των νόμιμων κατώτατων μισθών και την επάρκειά τους, λαμβανομένου υπόψη του κόστους διαβίωσης, το γενικό επίπεδο των μισθών, την κατανομή και τον ρυθμό αύξησής τους, γβ) τον συντελεστή αναπροσαρμογής του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου που προβλέπεται στην παρ. 1, γγ) την επιλογή και την εφαρμογή ενδεικτικών τιμών αναφοράς για την αξιολόγηση της επάρκειας του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου, γδ) τη θέσπιση των διαφοροποιήσεων στον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και στο νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο και των κρατήσεων από αυτούς, που αναφέρονται στην παρ. 12, γε) τη συλλογή δεδομένων και την εκπόνηση μελετών και αναλύσεων για την παροχή πληροφοριών στις αρχές και σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο. δ) Στην εκτέλεση του έργου της κατά την περ. γ), η Επιτροπή υποβοηθείται από τον ψηφιακό μηχανισμό της παρ. 1." 3. Στην παρ. 5 του άρθρου 141 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου προστίθεται περ. δ) και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής: "5.α) Συστήνεται Επιτροπή Διαβούλευσης για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, με τριετή θητεία, η οποία λειτουργεί στον Ο.ΜΕ.Δ.. Η Επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αποτελείται από: αα) τον Πρόεδρο του Ο.ΜΕ.Δ. ως Πρόεδρο, αβ) τέσσερις (4) εκπροσώπους της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Ε.) και λοιπών δευτεροβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων, κλαδικών ή ομοιοεπαγγελματικών, που εκπροσωπούν εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα σε εθνικό επίπεδο που προτείνονται από τη Γ.Σ.Ε.Ε., αγ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ανώτατης Διοίκησης Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων (Α.Δ.Ε.Δ.Υ.), αδ) έναν (1) εκπρόσωπο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (Σ.Ε.Β.), αε) έναν (1) εκπρόσωπο της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών, Εμπόρων Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.), αστ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (Ε.Σ.Ε.Ε.), αζ) έναν (1) εκπρόσωπο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (Σ.Ε.Τ.Ε.) και αη) έναν (1) εκπρόσωπο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (Σ.Β.Ε.). Η γραμματειακή και διοικητική υποστήριξη της Επιτροπής ανατίθεται στις υπηρεσίες του Ο.ΜΕ.Δ.. β) Οι φορείς που εκπροσωπούνται στην Επιτροπή Διαβούλευσης υποδεικνύουν τους εκπροσώπους τους μέσα σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών από τη σχετική έγγραφη πρόσκληση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Αν δεν υποδειχθούν μέσα στην προθεσμία αυτή, η Επιτροπή συγκροτείται και συνεδριάζει νομίμως με τα λοιπά μέλη έως την υπόδειξη και τον διορισμό εκπροσώπων. γ) Έργο της Επιτροπής Διαβούλευσης είναι να διατυπώνει πλήρως αιτιολογημένη και τεκμηριωμένη γνώμη ομόφωνα ή κατά πλειοψηφία με αναφορά και της θέσης της μειοψηφίας για τα θέματα που αναφέρονται στην περ. γ της παρ. 4. δ) Στην εκτέλεση του έργου της κατά την περ. γ), η Επιτροπή υποβοηθείται από τον ψηφιακό μηχανισμό της παρ. 1." 4. Στην παρ. 6 του άρθρου 141 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής: "6. Έως την 31η Αυγούστου κάθε έτους η Επιστημονική Επιτροπή, η οποία δικαιούται να έχει προηγουμένως συμβουλευτεί οιουσδήποτε από τους εξειδικευμένους επιστημονικούς και ερευνητικούς φορείς της υποπερ. αα της περ. α' της παρ. 9, συντάσσει έκθεση, η οποία είτε διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει λόγος παρέκκλισης από την εφαρμογή του κανόνα της παρ. 1, είτε προτείνει αιτιολογημένα και πλήρως τεκμηριωμένα ότι, κατ' εξαίρεση, ο νομοθετημένος κατώτατος μισθός και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο δεν πρέπει να αναπροσαρμοστούν κατά το επόμενο έτος σύμφωνα με τον συντελεστή της παρ. 1, διότι: α) η οικονομία βρίσκεται σε σημαντική ύφεση ή β) υπάρχει σημαντική απόκλιση του εθνικού πληθωρισμού (Δείκτη Τιμών Καταναλωτή) από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή γ) υπάρχει σημαντική ανισορροπία στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, ή δ) υπάρχει σημαντική αύξηση του ποσοστού της ανεργίας, ή ε) βάσει του συντελεστή της παρ. 1 αναπροσαρμογή δεν δικαιολογείται από τα επίπεδα και τις μακροπρόθεσμες εξελίξεις στην παραγωγικότητα και τη δυναμική της ή την απόκλιση του κατώτατου μισθού από το εξήντα τοις εκατό (60%) του ακαθάριστου διάμεσου μισθού ή στ) υπερβαίνει τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας ή ζ) δεν δικαιολογείται από έκτακτες περιστάσεις. Για τη διαπίστωση της συνδρομής ενός ή περισσοτέρων εκ των ανωτέρω λόγων παρέκκλισης, η Επιτροπή υποβοηθείται από τον ψηφιακό μηχανισμό της παρ. 1. Η Επιστημονική Επιτροπή αποστέλλει αμελλητί την έκθεσή της στους Υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καθώς και σε όλα τα μέλη της Επιτροπής Διαβούλευσης." Άρθρο 93 Ενίσχυση της διαδικασίας καθορισμού του νομοθετημένου κατώτατου μισθού για τα έτη 2026 και 2027 - Τροποποίηση παρ. 3 και 4 άρθρου 141Α Κώδικα Εργατικού Δικαίου Στις παρ. 3 και 4 του άρθρου 141A του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121), περί διαδικασίας καθορισμού επαρκούς νομοθετημένου μισθού και ημερομισθίου για τα έτη 2025, 2026 και 2027, προστίθεται περ. δ), και οι παρ. 3 και 4 διαμορφώνονται ως εξής: "3.α) Συστήνεται Επιστημονική Επιτροπή για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, με τριετή θητεία, που αποτελείται από πέντε (5) ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες σε θέματα οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων θεμάτων οικονομίας της εργασίας. Η Επιτροπή συγκροτείται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και αποτελείται από: αα) δύο (2) εμπειρογνώμονες, που υποδεικνύει ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, από τους οποίους ο ένας (1) ορίζεται ως Πρόεδρος, αβ) έναν (1) εμπειρογνώμονα, που υποδεικνύει ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αγ) τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (Σ.Ο.Ε.), που ορίζεται ως Αντιπρόεδρος, και αδ) έναν (1) εμπειρογνώμονα, που ορίζεται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή. Η γραμματειακή και διοικητική υποστήριξη της Επιτροπής ανατίθεται στις υπηρεσίες του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.). β) Τα μέλη της Επιτροπής απολαμβάνουν πλήρους λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας και αποφασίζουν με βάση τον νόμο και τη συνείδησή τους. γ) Έργο της Επιστημονικής Επιτροπής είναι η διατύπωση πλήρως αιτιολογημένης και τεκμηριωμένης γνώμης ομόφωνα ή κατά πλειοψηφία με αναφορά και της θέσης της μειοψηφίας, σχετικά με: γα) το ύψος του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, το οποίο καθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια της παρ. 2, γβ) την επιλογή και την εφαρμογή των κριτηρίων για τον καθορισμό και την επικαιροποίηση του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου που προβλέπονται στην παρ. 2, γγ) την επιλογή και την εφαρμογή ενδεικτικών τιμών αναφοράς για την αξιολόγηση της επάρκειας του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, γδ) τη θέσπιση των διαφοροποιήσεων στον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και στο νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο και των κρατήσεων από αυτούς, που αναφέρονται στην παρ. 9, γε) τη συλλογή δεδομένων και την εκπόνηση μελετών και αναλύσεων για την παροχή πληροφοριών στις αρχές και σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο. δ) Στην εκτέλεση του ανωτέρω έργου της κατά την περ. γ), η Επιτροπή υποβοηθείται από τον ψηφιακό μηχανισμό της παρ. 1 του άρθρου 141. 4. α) Συστήνεται Επιτροπή Διαβούλευσης για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, με τριετή θητεία, η οποία λειτουργεί στον Ο.ΜΕ.Δ.. Η Επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αποτελείται από: αα) τον Πρόεδρο του Ο.ΜΕ.Δ. ως Πρόεδρο, αβ) τέσσερις (4) εκπροσώπους της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Ε.) και λοιπών δευτεροβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων, κλαδικών ή ομοιοεπαγγελματικών, που εκπροσωπούν εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα σε εθνικό επίπεδο που προτείνονται από τη Γ.Σ.Ε.Ε., αγ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ανώτατης Διοίκησης Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων (Α.Δ.Ε.Δ.Υ.), αδ) έναν (1) εκπρόσωπο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (Σ.Ε.Β.), αε) έναν (1) εκπρόσωπο της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.), αστ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (Ε.Σ.Ε.Ε.), αζ) έναν (1) εκπρόσωπο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (Σ.Ε.Τ.Ε.) και αη) έναν (1) εκπρόσωπο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (Σ.Β.Ε.). Η γραμματειακή και διοικητική υποστήριξη της Επιτροπής ανατίθεται στις υπηρεσίες του Ο.ΜΕ.Δ.. β) Οι φορείς που εκπροσωπούνται στην Επιτροπή Διαβούλευσης υποδεικνύουν τους εκπροσώπους τους μέσα σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών από τη σχετική έγγραφη πρόσκληση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Αν δεν υποδειχθούν μέσα στην προθεσμία αυτή, η Επιτροπή συγκροτείται και συνεδριάζει νόμιμα με τα λοιπά μέλη έως την υπόδειξη και τον διορισμό εκπροσώπων. γ) Έργο της Επιτροπής Διαβούλευσης είναι να διατυπώνει πλήρως αιτιολογημένη και τεκμηριωμένη γνώμη, ομόφωνα ή κατά πλειοψηφία, με αναφορά και της θέσης της μειοψηφίας για τα θέματα που αναφέρονται στην περ. γ) της παρ. 3. δ) Στην εκτέλεση του ανωτέρω έργου της κατά την περ. γ), η Επιτροπή υποβοηθείται από τον ψηφιακό μηχανισμό της παρ. 1 του άρθρου 141." Άρθρο 94 Ενίσχυση της διαδικασίας συλλογής δεδομένων για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 10 ν. 5163/2024 Στην παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 5163/2024 (Α' 199), περί της έκθεσης για την παρακολούθηση και συλλογή δεδομένων, προστίθεται τρίτο εδάφιο και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: "1. Ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης υποβάλλει έως την 30ή Σεπτεμβρίου κάθε δεύτερου έτους έκθεση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με δεδομένα και πληροφορίες για: α) το ποσοστό και την εξέλιξη της κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις, β) ως προς τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο: βα) το επίπεδο του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου και το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από αυτούς, ββ) την περιγραφή των υφιστάμενων διαφοροποιήσεων της παρ. 12 του άρθρου 134 και της παρ. 9 του άρθρου 134Γ του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου, των λόγων εισαγωγής τους, καθώς και το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από διαφοροποιήσεις, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα. Τα στατιστικά στοιχεία και οι πληροφορίες του πρώτου εδαφίου αναφέρονται στην έκθεση με ανάλυση ανά φύλο, ηλικία, αναπηρία ή μη, μέγεθος εταιρείας και κλάδο, εφόσον η ανάλυση αυτή είναι διαθέσιμη. Για τη συγκέντρωση των πληροφοριών της περ. β), το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης χρησιμοποιεί τον ψηφιακό μηχανισμό της παρ. 1 του άρθρου 141 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α' 121)." ...................................... ΜΕΡΟΣ Θ' Έναρξη ισχύος Άρθρο 103 Έναρξη ισχύος 1. Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, με την επιφύλαξη των παρ. 2, 3 και 4. 2. Η ισχύς της παρ. 2 του άρθρου 24 του Μέρους Α' και των άρθρων 30, 39 και 40 του Μέρους Β' αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 2026. 3. Η ισχύς των Συμβάσεων και του Πρωτοκόλλου που κυρώνονται στο Μέρος Γ' του παρόντος αρχίζει σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις σχετικές διατάξεις τους. 4. Η ισχύς του άρθρου 73 του παρόντος αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου της δημοσίευσης του παρόντος μήνα. Αθήνα 17 Οκτωβρίου 2025