ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 106/2013 Εφαρμογή απαιτήσεων για ικανότητα τήρησης φυλακής των ναυτικών. ΦΕΚ 138/Α/11.6.2013 Άρθρο 1Οργάνωση χρόνου εργασίας και ανάπαυσης1. Τα χρονικά διαστήματα ανάπαυσης του προσωπικού που εκτελεί φυλακές και εκείνων που τους έχουν ανατεθεί καθήκοντα τα οποία σχετίζονται με την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων ειδικών καθηκόντων που αναλαμβάνονται σε περίπτωση συμβάντος έκτακτης ανάγκης, την πρόληψη της ρύπανσης και την ασφάλεια από έκνομες ενέργειες (security), καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του τμήματος A-VIII/1 του Μέρους Α του Κώδικα της Διεθνούς Σύμβασης για Πρότυπα Εκπαίδευσης, Έκδοσης Πιστοποιητικών και Τήρησης Φυλακών των Ναυτικών (S.T.C.W.), υπό την επιφύλαξη απαιτήσεων της νομοθεσίας περί μεγίστου χρόνου απασχόλησης πληρωμάτων Ε/Γ και Ε/Γ-Ο/Γ ταχυπλόων πλοίων, που εκτελούν πλόες εσωτερικού και εμπίπτουν στην εφαρμογή του Κώδικα Ταχυπλόων Πλοίων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) ή του Κώδικα Δυναμικώς Υποστηριζόμενων Σκαφών του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ). 2. Συγκεκριμένα, σε όλα τα πρόσωπα στα οποία ανατίθενται καθήκοντα αξιωματικού υπεύθυνου φυλακής ή μέλους πληρώματος που αποτελεί μέρος φυλακής και σε εκείνα που τους έχουν ανατεθεί καθήκοντα, τα οποία σχετίζονται με την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων ειδικών καθηκόντων που αναλαμβάνονται σε περίπτωση συμβάντος έκτακτης ανάγκης, την πρόληψη της ρύπανσης και την ασφάλεια από έκνομες ενέργειες (security), χορηγείται χρονικό διάστημα ανάπαυσης που δεν είναι λιγότερο από: α) δέκα (10) ώρες σε οποιαδήποτε περίοδο είκοσι τεσσάρων (24) ωρών και β) εβδομήντα επτά (77) ώρες σε οποιαδήποτε περίοδο επτά (07) ημερών. 3. Οι ώρες ανάπαυσης δεν διαιρούνται σε περισσότερες από δύο περιόδους, η μία από τις οποίες διαρκεί τουλάχιστον έξι (06) ώρες και τα χρονικά διαστήματα μεταξύ διαδοχικών περιόδων ανάπαυσης δεν υπερβαίνουν τις δεκατέσσερις (14) ώρες. 4. Οι απαιτήσεις για τις περιόδους ανάπαυσης, που καθορίζονται στην παράγραφο 2 και 3, δεν είναι απαραίτητο να τηρούνται σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης ή άλλων υπερισχύουσων επιχειρησιακών συνθηκών. Τα απαιτούμενα από τους εθνικούς νόμους και κανονισμούς και από τα διεθνή όργανα γυμνάσια στο πλοίο διεξάγονται κατά τρόπο ώστε να ελαχιστοποιείται η διακοπή των περιόδων ανάπαυσης και να μην προξενείται κόπωση. 5. Όταν ναυτικός ευρίσκεται σε άμεση διάθεση, όπως στην περίπτωση αστελέχωτου μηχανοστασίου, λαμβάνει επαρκή αντισταθμιστική περίοδο ανάπαυσης, εάν η κανονική περίοδος ανάπαυσης του διαταράσσεται από κλήσεις για εργασία. Άρθρο 2Πίνακας και αρχείο οργάνωσης χρόνου εργασίας και ανάπαυσης 1. Σε ευπρόσιτο μέρος στο πλοίο, τοποθετείται με μέριμνα του πλοιάρχου πίνακας, στον οποίο εμφαίνεται η οργάνωση του χρόνου εργασίας και περιλαμβάνεται για κάθε θέση εργασίας τουλάχιστον: α) το χρονοδιάγραμμα της υπηρεσίας όταν το πλοίο είναι στη θάλασσα και όταν το πλοίο είναι σε λιμένα και β) το ελάχιστο σύνολο ωρών ανάπαυσης, όπως καθορίζεται στο παρόν ή με Συλλογική Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας που εφαρμόζεται. Ο πίνακας που αναφέρεται στην παράγραφο αυτή συντάσσεται, σύμφωνα με το πρότυπο που παρατίθεται στο Παράρτημα Α ή στις εκάστοτε ισχύουσες διεθνείς οδηγίες, στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα. 2. Με μέριμνα του πλοιάρχου τηρείται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον ενός μηνός επί του πλοίου αρχείο των καθημερινών ωρών ανάπαυσης των ναυτικών και είναι διαθέσιμο για έλεγχο από αρμόδιες αρχές, ώστε να εξασφαλίζεται η τήρηση των διατάξεων του παρόντος διατάγματος. Το αρχείο συντάσσεται σύμφωνα με το πρότυπο που καθορίζεται στο Παράρτημα Β ή στις εκάστοτε ισχύουσες διεθνείς οδηγίες, στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα. Οι ναυτικοί λαμβάνουν αντίγραφο των στοιχείων του αρχείου που τους αφορούν, υπογεγραμμένο από τον πλοίαρχο ή από μέλος πληρώματος εξουσιοδοτημένο από αυτόν και από τους ναυτικούς. 3. Για πλοία που εκτελούν πλόες σε περιοχές που ισχύει η ίδια τοπική ώρα, οι ώρες και τα χρονικά διαστήματα του παρόντος άρθρου καταχωρούνται σε τοπική ώρα και για πλοία που εκτελούν πλόες σε περιοχές όπου η τοπική ώρα αλλάζει, καταχωρούνται σε "παγκόσμιο χρόνο συντονισμού" (UTC). 4. Η τήρηση του πίνακα και του αρχείου καλύπτουν τις απαιτήσεις τήρησης του προγράμματος και του αρχείου που προβλέπονται στο π.δ. 152/2003 (Α' 124). Άρθρο 3Αναστολή προγράμματος χρόνου ανάπαυσης 1. Ο πλοίαρχος έχει το δικαίωμα να απαιτεί από ναυτικό να εκτελεί όσες ώρες εργασίας απαιτούνται για την άμεση ασφάλεια του πλοίου, των ατόμων που επιβαίνουν σε αυτό ή του φορτίου ή για την παροχή βοήθειας σε άλλο πλοίο ή άτομα που ευρίσκονται σε κατάσταση κινδύνου στη θάλασσα. Στις περιπτώσεις αυτές, ο πλοίαρχος μπορεί να αναστείλει την ισχύ του προγράμματος ωρών ανάπαυσης και να απαιτήσει από ναυτικό να εκτελέσει όσες ώρες εργασίας απαιτούνται μέχρις ότου αποκατασταθεί η ομαλή κατάσταση. Μόλις καταστεί δυνατό μετά την αποκατάσταση των κανονικών συνθηκών, ο πλοίαρχος εξασφαλίζει τη χορήγηση επαρκούς περιόδου ανάπαυσης σε όλους τους ναυτικούς που εκτέλεσαν εργασία στη διάρκεια περιόδου ανάπαυσης, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα υπηρεσίας. 2. Σε περίπτωση κατά την οποία ναυτικός που μετέχει σε φυλακές συμμετέχει ή απασχολείται σε περιστατικό: (α) επείγουσας ανάγκης (emergency), (β) γυμνασίου (drill), (γ) υπερισχυουσών επιχειρησιακών συνθηκών, (overriding operational conditions), δηλαδή ουσιωδών εργασιών επί του πλοίου, οι οποίες για λόγους ασφάλειας, προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος, δημοσίου συμφέροντος δεν είναι δυνατό να καθυστερήσουν ή οι οποίες δεν μπορούσαν να προβλεφθούν κατά την έναρξη του πλου, καταχωρείται σχετική εγγραφή σε στήλη παρατηρήσεων της μερίδας του αρχείου που αφορά στο ναυτικό αυτό. Η εγγραφή αυτή περιέχει το χρόνο έναρξης και πέρατος της απασχόλησης, ενώ η σχετική καταχώρηση, γίνεται σε εύλογο χρονικό διάστημα μετά τη λήξη του περιστατικού. Άρθρο 4Εξαιρέσεις 1. Με Συλλογικές Συμβάσεις Ναυτικής Εργασίας επιτρέπεται να ορίζονται εξαιρέσεις από τα όρια της παραγράφου 2β και 3 του άρθρου 1, υπό την προϋπόθεση ότι το χρονικό διάστημα ανάπαυσης δεν είναι μικρότερο από εβδομήντα (70) ώρες σε οποιαδήποτε περίοδο επτά (07) ημερών. Εξαιρέσεις από την εβδομαδιαία περίοδο ανάπαυσης που προβλέπεται στην παράγραφο 2β του άρθρου 1 δεν επιτρέπονται για περισσότερες από δύο διαδοχικές εβδομάδες. Τα χρονικά διαστήματα μεταξύ δύο περιόδων εξαιρέσεων επί πλοίου δεν είναι μικρότερα από το διπλάσιο της χρονικής διάρκειας της εξαίρεσης. Οι ώρες ανάπαυσης που παρέχονται στην παράγραφο 2α του άρθρου 1 δεν μπορεί να διαιρούνται σε περισσότερες από τρεις περιόδους, η μία εκ των οποίων έχει διάρκεια τουλάχιστον έξι (06) ώρες και καμία από τις άλλες δύο περιόδους δεν έχει διάρκεια μικρότερη από μία (01) ώρα. Τα χρονικά διαστήματα μεταξύ των διαδοχικών περιόδων ανάπαυσης δεν υπερβαίνουν τις δεκατέσσερις (14) ώρες. Εξαιρέσεις δεν πρέπει να επεκτείνονται πέραν δύο περιόδων είκοσι τεσσάρων (24) ωρών σε οποιαδήποτε περίοδο επτά (07) ημερών. 2. Οι παραπάνω εξαιρέσεις τηρούν, κατά το δυνατό, τα πρότυπα που καθορίζονται με το παρόν διάταγμα, μπορούν όμως να λαμβάνουν υπόψη συχνότερες ή μεγαλύτερες περιόδους άδειας ή να προβλέπουν τη χορήγηση αντισταθμιστικής άδειας για ναυτικούς που μετέχουν σε φυλακές γέφυρας ή μηχανοστασίου ή για ναυτικούς που εργάζονται σε πλοία που εκτελούν βραχείς πλόες. 3. Οι παραπάνω εξαιρέσεις λαμβάνουν υπόψη, κατά το δυνατό, τις οδηγίες σχετικά με την πρόληψη της κόπωσης του Τμήματος B-VIII/1 του Μέρους Β της Διεθνούς Σύμβασης S.T.C.W. Άρθρο 5Οργάνωση φυλακών 1. Με μέριμνα του πλοιάρχου τα συστήματα τήρησης φυλακών ρυθμίζονται κατά τρόπο, ώστε η αποδοτικότητα όλου του προσωπικού που τηρεί φυλακή να μην μειώνεται λόγω κόπωσης και οι υπηρεσίες να οργανώνονται κατά τρόπο, ώστε ο εκτελών την πρώτη φυλακή κατά την έναρξη του πλου και οι εκτελούντες τις επόμενες φυλακές να έχουν επαρκώς αναπαυθεί και είναι από κάθε άποψη ικανοί για την άσκηση καθηκόντων. 2. Επιπρόσθετα, ο πλοίαρχος διασφαλίζει ότι η οργάνωση φυλακών είναι επαρκής, ώστε να τηρείται ασφαλής φυλακή ή φυλακές, λαμβάνοντας υπόψη τις επικρατούσες συνθήκες και καταστάσεις και ότι, υπό τη γενική διοίκησή του: α) οι αξιωματικοί που έχουν αναλάβει φυλακή ναυσιπλοΐας είναι υπεύθυνοι για την ασφαλή ναυσιπλοΐα του πλοίου κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους, όταν είναι οι ίδιοι παρόντες στη γέφυρα ναυσιπλοΐας ή σε άμεσα γειτνιάζοντα χώρο, όπως το δωμάτιο χαρτών ή το κέντρο ελέγχου της γέφυρας, σε κάθε χρόνο, β) οι χειριστές ραδιοεπικοινωνιών είναι υπεύθυνοι για την τήρηση συνεχούς φυλακής ραδιοεπικοινωνιών σε κατάλληλες συχνότητες κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της υπηρεσίας τους, γ) οι αξιωματικοί που έχουν αναλάβει φυλακή μηχανοστασίου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κώδικα STCW και υπό τη διοίκηση του πρώτου μηχανικού, είναι άμεσα διαθέσιμοι και σε ετοιμότητα για παρακολούθηση των χώρων μηχανοστασίου και, όταν απαιτείται, είναι παρόντες στο χώρο μηχανοστασίου κατά τη διάρκεια της περιόδου ευθύνης τους, δ) κατάλληλη και αποτελεσματική φυλακή ή φυλακές τηρούνται πάντοτε με σκοπό την ασφάλεια, όταν το πλοίο είναι αγκυροβολημένο ή ελλιμενισμένο και, εάν το πλοίο μεταφέρει επικίνδυνο φορτίο, για την οργάνωση τέτοιας φυλακής ή φυλακών λαμβάνεται πλήρως υπόψη η φύση, ποσότητα, συσκευασία και στοιβασία του επικίνδυνου φορτίου και οι οποιεσδήποτε ειδικές συνθήκες επικρατούν στο πλοίο, στη θαλάσσια περιοχή ή στη ξηρά, και ε) κατά περίπτωση, κατάλληλη και αποτελεσματική φυλακή ή φυλακές τηρούνται με σκοπό την ασφάλεια από έκνομες ενέργειες. Άρθρο 6Νυκτερινή εργασία 1. Ναυτικοί που εκτελούν φυλακές, για τους οποίους πιστοποιείται από ιατρό ότι έχουν προβλήματα υγείας που οφείλονται στο γεγονός ότι εκτελούν εργασία τη νύκτα, μεταφέρονται εφόσον είναι δυνατό, σε εργασία την ημέρα για την οποία είναι κατάλληλοι. Νύκτα για το σκοπό του παρόντος σημαίνει το χρονικό διάστημα τουλάχιστον εννέα (09) ωρών, που δεν αρχίζει αργότερα από τα μεσάνυχτα και δεν τελειώνει νωρίτερα από τις 5 π.μ. 2. Εφόσον ζητηθεί από δημόσια αρχή, οι πλοιοκτήτες πρέπει να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με ναυτικούς που εργάζονται κατά τη νύκτα. Άρθρο 7Εκτέλεση υπηρεσίας υπό την επίδραση οινοπνεύματος 1. Η υπηρεσία από τον πλοίαρχο, αξιωματικό ή άλλο μέλος πληρώματος κατά την εκτέλεση καθορισμένων καθηκόντων ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων ειδικών καθηκόντων που αναλαμβάνονται σε περίπτωση συμβάντος έκτακτης ανάγκης, ασφάλειας από έκνομες ενέργειες και εκείνων που σχετίζονται με το θαλάσσιο περιβάλλον, απαγορεύεται όταν βρίσκεται υπό την επίδραση οινοπνεύματος. 2. Πλοίαρχος, αξιωματικός ή άλλο μέλος πληρώματος κατά την εκτέλεση καθορισμένων καθηκόντων ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων ειδικών καθηκόντων που αναλαμβάνονται σε περίπτωση συμβάντος έκτακτης ανάγκης, ασφάλειας από έκνομες ενέργειες και εκείνων που σχετίζονται με το θαλάσσιο περιβάλλον, θεωρείται ότι βρίσκεται υπό την επίδραση οινοπνεύματος, όταν το ποσοστό συγκέντρωσης του οινοπνεύματος στο αίμα είναι άνω του 0,05% (BAC) ή όταν το ποσοστό συγκέντρωσης του οινοπνεύματος στον εκπνεόμενο αέρα είναι άνω των 0,25 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο (mg/l). 3. Με κοινή Απόφαση των Υπουργών Ναυτιλίας και Αιγαίου και των καθ' ύλην συναρμόδιων Υπουργών μπορεί να καθορίζονται μέθοδοι και διαδικασίες ελέγχου κατανάλωσης οινοπνεύματος, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. 4. Σε ναυτικό που βρίσκεται υπό την επίδραση οινοπνεύματος, δεν επιτρέπεται η ανάληψη καθηκόντων με μέριμνα του πλοιάρχου, λαμβάνοντας υπόψη και την πολιτική - πρόγραμμα του πλοιοκτήτη, καθώς και τις διεθνείς οδηγίες σχετικά με την προστασία της υγείας και την πρόληψη υπερκατανάλωσης οινοπνεύματος. Άρθρο 8Λήψη μέτρων 1. Ο πλοιοκτήτης λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα συμπεριλαμβανομένης της παροχής στον πλοίαρχο των απαραίτητων πόρων για τη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του σύμφωνα με το παρόν διάταγμα. 2. Ο πλοίαρχος λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζει την εφαρμογή των απαιτήσεων που απορρέουν από το παρόν διάταγμα και συνεργάζεται για το σκοπό αυτό με τον πλοιοκτήτη και με το εξουσιοδοτημένο πρόσωπο ή πρόσωπα, σύμφωνα με τον Διεθνή Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης για την ασφαλή λειτουργία των πλοίων και για την πρόληψη ρύπανσης του περιβάλλοντος (ISM Code). ................................................. Άρθρο 11Καταργούμενες Διατάξεις Με την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται οι διατάξεις του π.δ. 281/1998 (Α' 202), καθώς και κάθε άλλη διάταξη που αντίκειται στις απαιτήσεις των διατάξεων του παρόντος. Άρθρο 12Έναρξη Ισχύος Η ισχύς του παρόντος αρχίσει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αθήνα, 22 Μαΐου 2013